Ìpínlẹ̀ Niger

Ìkan lára àwọn ìpínlẹ̀ ní orílé-èdè Nàìjíríà
(Àtúnjúwe láti Niger State)

Niger jẹ́ Ìpínlẹ̀ kan ààrin gbùngbùn apá àríwá lórílẹ̀-èdè Nigeria. Ó jẹ́ Ìpínlẹ̀ tó tóbi jù lọ ní Nàìjíríà. Wọ́n pín Ìpínlẹ̀ Niger sí àgbègbè-ìṣèjọba mẹ́ta, ní ìpín A, B, D. Minna ni olú-ìlú Ìpínlẹ̀ Niger. Àwọn ìlú ńlá mìíràn tí wọ́n wà ní Niger; Bida, Kontagora and Suleja.[4][5] Wọ́n dá Ìpínlẹ̀ Niger lọ́dún 1976.[4] Ó jẹ́ ìlú àwọn Ààrẹ-àná ológun, ọ̀gágun Ibrahim Babangida àti Abdulsalami Abubakar. Àwọn ènìyàn Nupe, Gbagyi, Kamuku, Kambari, Gungawa, Hun-Saare, Hausa àti Koro ni wọ́n pọ̀jù ní Ìpínlẹ̀ náà.[6]

Niger
Downtown Boston from the Boston Harbor
Brick rowhouses along Acorn Street
Old State House
Massachusetts State House
Fenway Park ballgame at night
Boston skyline from Charles River
From top, left to right: Minna City gate (exit); Tunga roundabout; AP roundabout; Minna central mosque; St. Michael's Cathedral; Landscape view of Minna city;
Seal of Niger State
Seal
Nickname(s): 
Location of Niger State in Nigeria
Location of Niger State in Nigeria
Coordinates: 10°00′N 6°00′E / 10.000°N 6.000°E / 10.000; 6.000 6°00′E / 10.000°N 6.000°E / 10.000; 6.000
Country Nigeria
Date created3 February 1976
CapitalMinna
Government
 • BodyGovernment of Niger State
 • Governor
(List)
Abubakar Sani Bello (APC)
 • Deputy GovernorAhmed Muhammad Ketso (APC)
 • LegislatureNiger State House of Assembly
 • SenatorsE: Sani Musa (APC)
N: Aliyu Sabi Abdullahi (APC)
S: Muhammad Bima Enagi (APC)
 • RepresentativesList
Area
 • Total76,363 km2 (29,484 sq mi)
Area rank1st of 36
Population
 (2006)[1]
 • Total3,954,772
 • Rank18th of 36
 • Density52/km2 (130/sq mi)
GDP (PPP)
 • Year2007
 • Total$6.00 billion[2]
 • Per capita$1,480[2]
Time zoneUTC+01 (WAT)
postal code
920001
ISO 3166 codeNG-NI
HDI (2018)0.482[3]
low · 28th of 37
Websitenigerstate.gov.ng

Orúkọ odò Niger ni wọ́n fi sọrí Ìpínlẹ̀ náà. Ìpínlẹ̀ náà ni odò tí wọ́n fi ń pèsè iná-ọba, Kainji Dam àti Shiroro Dam, bẹ́ẹ̀ náà, ibẹ̀ ni Zungeru Dam wà. Ibẹ̀ ni Jebba Dam tí ní ìpín ní Ìpínlẹ̀ Niger àti Ìpínlẹ̀ Kwara. Ibẹ̀ náà ni Gurara Falls, tí wọn fi orúkọ odò Gurara sọrí wà.[7] Also situated there is Kainji National Park, the largest National Park of Nigeria, which contains Kainji Lake, the Borgu Game Reserve and the Zugurma Game Reserve.[8]

Àwọn èdè wọn

Àwọn wọ̀nyí ni èdè tí wọ́n ń sọ ní Ìpínlẹ̀ ní ìpín ìjọba-ìbílẹ̀ wọn:[9]

ìjọba-ìbílẹ̀Èdè
AgaieNupe; Dibo; Kakanda;
AgwaraCishingini
BidaNupe; Hausa; BassaNge; Gbari
BorguBusa; Bisã; Boko; Cishingini; Laru; Reshe
ChanchagaBasa-Gumna; Basa-Gurmana; Gbagyi; Gbari; Nupe; Kamuku; Tanjijili
EdatiNupe; BassaNge
GbakoNupe
GuraraGwandara; Gbagyi
KatchaNupe; Dibo; Kupa
KontagoraHausa; Acipa; Eastern; Asu; Tsishingini; Tsuvadi
LapaiNupe; Dibo; Gbagyi/Gbari; Gupa-Abawa; Kakanda; Kami;
MagamaLopa; Tsikimba; Tsishingini; Tsuvadi
MarigaBaangi; Bassa-Kontagora; Cicipu; Kamuku; Nupe; Rogo; Shama-Sambuga; Tsikimba; Tsishingini; Tsuvadi
MasheguAsu; Tsikimba; Tsishingini; Nupe-Tako
MinnaGbagyi; Gbari
MokwaNupe; Hausa; Yoruba; Gbari
MunyaAdara
PaikoroGbagyi/Gbari; Kadara
RafiBasa-Gurmana; Bauchi; Cahungwarya; Fungwa; Gbagyi; Gbari; Kamuku; Pangu; Rogo; Shama-Sambuga
RijauFulani; C'Lela; Tsishingini; Tsuvadi; ut-Hun
ShiroroGbagyi
SulejaGbagyi; Gbari
TafaGbagyi
WushishiGbagyi; Gbari

Sorko and Zarma are also spoken.[9]

Àwọn Ìtọ́kasí