Milan Malpensa aeroporti

Malpensa aeroportining hozirgi oʻrni 100 yildan ortiq aviatsiya faoliyatiga guvoh boʻlgan. Birinchisi, 1910-yil 27-mayda, aka-uka Kaproni oʻzlarining „uchar mashinasi“ — Kal biplanida uchganida boshlandi. Keyingi yillarda koʻplab samolyotlar prototiplari ayni joydan uchib ketdi; oxir-oqibat, qishloq xoʻjaligi maydonini yanada rasmiy aerodromga koʻtarishga qaror qilindi. Janni Kaproni ham, Jovanni Agusta ham yangi maydonda zavodlar tashkil etishdi, tez orada aerodrom Italiyadagi eng yirik samolyot ishlab chiqarish markaziga aylandi.

1920- va 1930-yillarda aerodromda Regia Aeronautica Italiana (Italiya havo kuchlari) ikkita eskadroni joylashtirildi. 1943-yil sentyabrda Adolf Gitler tomonidan shimoliy Italiya bosib olinganida Malpensa aerodromi fashistlar Germaniyasi Lyuftvaffe tomonidan egallab olingan. Ularning kelishidan koʻp oʻtmay, nemislar aerodromning birinchi beton uchish-qoʻnish yoʻlagini yotqizdilar.

Ikkinchi jahon urushi paytida harbiy harakatlar toʻxtatilgandan soʻng, Banca Alto Milanese bankiri Benigno Ajroldi boshchiligidagi Milan va Varese mintaqalarining ishlab chiqaruvchilari va siyosatchilari aerodromni tikladilar. Uni Italiyaning urushdan keyingi tiklanishi uchun sanoat tayanch nuqtasiga aylantirishni maqsad qilgandilar. Italiya shimolidan chekinayotgan nemis qoʻshinlari tomonidan katta zarar koʻrgan asosiy uchish-qoʻnish yoʻlagi qayta qurildi va 1800 metrgacha uzaytirildi. Yuklarni va yoʻlovchilarni yomon ob-havodan himoya qilish uchun kichik yogʻoch terminal qurildi.

Malpensa aeroporti rasman 1948-yil 21-noyabrda Aeroporto Città di Busto Arsizio nomi bilan tijoriy faoliyatini boshladi, garchi Belgiya flagmani Sabena Brusseldan bu yerga bir yil oldinroq ucha boshlagan boʻlsa-da. 1950-yil 2-fevralda Trans World Airlines (TWA) Nyu-York Idlewild aeroportiga (hozirgi JFK) reyslarda Lockheed Constellations samolyotidan foydalangan holda Malpensadan uzoq masofalarga parvozlarni amalga oshirgan birinchi kompaniya boʻldi.

1952-yilda Milan munitsipaliteti aeroport operatori Società Aeroporto di Busto Arsizio nazoratini oʻz qoʻliga olgachm aeroport egaligi oʻzgardi. Operatorning nomi nos ravishda Società Esercizi Aeroportuali SpAga (SEA) oʻzgardi. Toʻliq nazoratni oʻz qoʻliga olgach, SEA Malpensani xalqaro va qitʼalararo shlyuz sifatida rivojlantirishga qaror qildi, Milanning boshqa aeroporti, Linate, esa faqat mahalliy reyslarga xizmat koʻrsatishga moʻljallandi.

1958—1962-yillarda Malpensaga yangi terminal keltirildi va aeroportning ikkita parallel uchish-qoʻnish yoʻlagi 3 915 metrga uzaytirildi va oʻsha payt Yevropasidagi eng uzuniga aylandi. Biroq 1960-yillarning boshiga kelib British Airways, Air France, Lufthansa va Alitalia kabi Yevropaning yirik tashuvchilari oʻz xizmatlarining koʻp qismini Milan shahri markazidan 11 kilometrgina sharqdagi Linate aeroportiga koʻchirdi, bu esa yoʻlovchilarga Milan markaziga yetib olishni qulaylashtirdi. Bu Malpensaga faqat bir nechta qitʼalararo aloqalar, charter reyslari va yuk operatsiyalarini qoldirdi. Malpensa tijoriy transportda pasayib ketdi, yoʻlovchilar soni 1960-yildagi 525 000 dan 1965-yilga kelib atigi 331 000 ga kamaydi. U yana 20 yil davomida Linate aeroportiga ikkinchi skripkada oʻynashga moʻljallangan edi.

1980-yillar oʻrtalariga kelib Linate aeroporti yiliga yetti million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatar edi va faqat bitta qisqa uchish-qoʻnish yoʻlagi va cheklangan toʻxtash joylari bilan toʻyinish nuqtasiga yetgan edi. Kengayitirish uchun yer yoʻqligi sababli, muqobil yechim izlandi: Società Esercizi Aeroportuali SpA (SEA) tezda Malpensani rivojlantirish yagona amaliy muqobili ekanligini aniqladi.

1985-yil oxiriga kelib, Italiya parlamenti tomonidan Milan aeroporti tizimini qayta tashkil etish uchun yoʻl ochgan qonun qabul qilindi. Malpensa shimoliy Italiyani qamrab olgan barcha xizmatlar uchun markaz sifatida belgilandi, Linate aeroporti esa mahalliy va qisqa masofali inshootga tushirildi. Reja „Malpensa 2000“ yangi terminal qurishni, shuningdek, Milan shahar markazi bilan tez va samarali aloqalarni rivojlantirishni oʻz ichiga oladi. Yevropa Ittifoqi ushbu loyihani „Ittifoq taraqqiyoti uchun muhim“ 14 ta loyihadan biri sifatida tan oldi va ishni moliyalashtirish uchun 200 million yevro ajratdi. Qurilish 1990-yil noyabr oyida boshlandi, Malpensa aeroporti sakkiz yildan keyin qayta ochildi.

1998-yil 24-oktyabrdan 25-oktyabrga oʻtar kechasi Alitalia oʻzining asosiy flotini 50 yildan ortiq vaqt davomida uchib kelayotgan Rim Fiumichino aeroportidan Malpensaga koʻchirdi. Aeroport Italiyaning flagman aviakompaniyasining asosiy markazi sifatida yangi hayotini boshladi. Alitalia 1998-yil oxiriga kelib 5,92 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan obyektda kuniga 488 ta harakat va 42 000 yoʻlovchini qoʻshdi (oʻtgan yilgi koʻrsatkichga nisbatan ikki milliondan ortiq oʻsish).

1999-yilda u 16,97 millionga ajoyib sakrashni qayd etdi va 2007-yilga kelib yoʻlovchilar soni 23,9 millionga yetdi. Milandagi ikkita turli bekatdan (Markaziy va Kadorna bekatlari) samarali temir yoʻl aloqalari temir yoʻl orqali oson kirishni taʼminladi, yaqin atrofdagi A8 avtomagistrali esa shahar markaziga va undan tashqariga harakatni tezlashtirish uchun har bir yoʻnalishda qoʻshimcha qatorga ega edi.

2001-yilgacha Malpensada yerda xizmat koʻrsatish xizmatlari SEA (aeroport operatori) va Trans-World Airlines tomonidan taqsimlangan. Oʻshandan beri shartnoma tuzish jarayoni asta-sekin tartibga solindi. 2000-yilda Malpensadagi aeroport xavfsizligi xizmatlari Polizia di Statodan (davlat politsiyasi) SEA ichki boʻlimi, SEA Airport Securityga oʻtkazildi. 2002-yilgacha SEA IVRI tomonidan xavfsizlik xizmatlarini koʻrsatishda yordam bergan, ammo shartnoma muddati tugaganidan keyin yangilanmagan. Shunga qaramay, SEA aeroporti xavfsizligini Polizia di Stato (Italiya davlat politsiyasi), Guardia di Finanza (Italiya harbiy bojxona politsiyasi) va Ente Nazionale Aviazione Civile (Italiya fuqarolik aviatsiyasi boshqarmasi), Carabinieri (Italiya harbiy politsiyasi) nazorat qiladi^{[manba kerak]}.

Ramp xizmatlari SEA Handling, ATA va yaqinda Aviapartner tomonidan taqdim etiladi. SEA Handling asosiy mijozi Alitalia tufayli Malpensa aeroportida rampa xizmatlarining 80 foizini taqdim etdi. Biroq, 2006-yil may oyida Italiya fuqaro aviatsiyasi boshqarmasi ikkita rampa boshqaruvchisini cheklashni bekor qildi.

2008-yilda Società Esercizi Aeroportuali SpA (SEA) tomonidan 1,4 milliard yevroga baholangan yangi rivojlanish rejasi ishga tushirildi, unga 1-terminal uchun uchinchi iskala va uchinchi uchish-qoʻnish yoʻlagi qurilishi kiradi. Ammo kutilmagan harakat bilan Alitalia, Malpensa aeroportidagi „yuqori operatsion xarajatlar“ tufayli Rim Fiumichino aeroportiga oʻzining asosiy markazi sifatida qaytish qarorini eʼlon qildi. Alitalia Malpensani butunlay tark etmadi va Milandan bir nechta mahalliy va Yevropa qatnovlarini va ikkita qitʼalararo reyslarni (Nyu-York-JFK va Tokio-Naritaga) amalga oshirishni davom ettirdi. Biroq, Malpensa kunlik harakatining taxminan 20 foizini yoʻqotdi, bu 700 dan 550 taga qisqardi, bu 2008-yilda atigi 19,2 million yoʻlovchini oʻtkazdi. Xalqaro moliyaviy inqiroz va yoqilgʻi narxining oshishi tufayli aeroport 2009-yilda zarar koʻrishda davom etdi, oʻsha yili atigi 17,6 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatdi.

Alitalia kompaniyasining chekinishiga javoban, SEA operatori keng qamrovli reklama dasturini ishga tushirdi va Malpensa aeroportini butun dunyo boʻylab agressiv tarzda sotdi. Natijada, 2008-yildan 2011-yilgacha Malpensa tarmogʻiga jami 34 ta yangi yoʻlovchi va yuk tashish yoʻnalishlari qoʻshildi.

EasyJet arzon tashuvchisi Malpensani London-Gatvikdan keyingi asosiy bazaga aylantirdi, u yerda 20 dan ortiq Airbus A319 va Airbus A320 samolyotlari joylashgan. Aviakompaniya hozirda Malpensadan Italiya va Yevropa boʻylab 70 dan ortiq yoʻnalishlarga parvozlarni amalga oshiradi^[9]. Raqobatchi Ryanair 2015-yilning dekabr oyidan boshlab Malpensada dastlab bitta samolyot bilan operatsion baza ochish rejalarini tasdiqladi^[10].

2014-yilda temir yoʻl liniyasini 1-terminaldan 2-terminalgacha uzaytirish boʻyicha shartnoma tuzildi. Bu liniya 2016-yil dekabr oyida ochilgan^[11]. Yangi Malpensa 2-terminal temir yoʻl vokzali T2 zalidan 200 m shimolda joylashgan boʻlib, unga ochiq yopiq yoʻlak orqali kirish mumkin^[12].

Malpensa aeroportida ikkita yoʻlovchi terminali bor va ular aeroport shatl avtobuslari va poyezdlari bilan bogʻlangan.

1998-yilda ochilgan 1-terminal yangiroq^[13], kattaroq va mashhurroq terminaldir. Terminal 3 ta boʻlimga boʻlinadi va koʻproq muntazam, shuningdek, charter reyslarda yoʻlovchilarga xizmat koʻrsatadi:

• A zal mahalliy va Shengen ichidagi parvozlarga xizmat koʻrsatadi.
• B zal Shengendan tashqaridagi va qitʼalararo parvozlarga xizmat koʻrsatadi.
• C (B2) zal, 2012-yil yanvarda ochilgan, Shengen boʻlmagan, qitʼalararo parvozlar va AQSh va Isroilga xavfsizlik nuqtai nazaridan sezgir reyslarni amalga oshiradi.

2-terminal eskiroq terminal hisoblanadi^[13]. Ilgari u faqat easyJet tomonidan ekskyuziv ravishda foydalanilgan, biroq 2020-yilda COVID-19 pandemiyasi tufayli yopildi^[14]. 2023-yil 31-mayda qayta ishga tushirildi. Ilgari ushbu terminalda joylashgan barcha charter xizmatlari, uning ochilishi bilan 1-terminalga koʻchirildi.

Malpensa aeroporti qoʻshimcha ravishda 2-terminalni 1-terminalga bogʻlaydigan bepul transport xizmatlarini taqdim etadi^[15].

Quyidagi aviakompaniyalar Malpensa aeroportida muntazam va charter yoʻnalishlariga xizmat koʻrsatadi^[16]:

Aviakompaniya	Manzillar
Aegean Airlines	Afina, Saloniki
Aer Lingus	Mavsumiy: Dublin
Air Albania	Tirana
Air Algérie	Jazoir
Air Cairo	Qohira, Sharm ash-Shayx Mavsumiy: Al-Uqsur, Hurgada
Air Canada	Montreal-Trudeau, Toronto-Pirson
Air China	Pekin-Poytaxt, Venchjou, Shanxay-Pudong
Air Corsica	Mavsumiy: Figari (2024-yil 1-iyuldan boshlanadi)[17], Kalvi (2024-yil 27-iyundan boshlanadi)
Air Dolomiti	Frankfurt, Myunxen
Air Europa	Madrid
Air France	Parij-Sharl de Goll
Air Horizont	Mavsumiy charter: Lampeduza (2024-yil 25-maydan boshlanadi)[18], Olbiya[19], Sharm ash-Shayx
Air India	Dehli
Air Senegal	Dakar-Diass
Air Serbia	Belgrad
airBaltic	Riga Mavsumiy: Tampere
AlbaStar	Mavsumiy charter: Marsa Alam, Sharm ash-Shayx
American Airlines	Nyu-York-JFK
Austrian Airlines	Vena
Azerbaijan Airlines	Boku
Azores Airlines	Mavsumiy: Ponta Delgada (2024-yil 5-iyundan boshlanadi)[20]
BeOnd	Malé (2024-yil 3-iyuldan boshlanadi)[21]
British Airways	London-Hitrou
Brussels Airlines	Brussel
Bulgaria Air	Sofiya[22]
Cathay Pacific	Hong Kong[23]
Croatia Airlines	Mavsumiy: Xorvatiya Split
Cyprus Airways	Larnaka
Delta Air Lines	Atlanta, Nyu-York-JFK
easyJet	Afina, Amsterdam, Bari, Barselona, Birmingem, Bordo, Brindizi, Bristol, Kalyari, Kataniya, Komizo[24], Kopengagen, Edinburg, Fuerteventura, Hurgada, La-Korunya, Lameziya Terme, Lanzarote, Lissabon, London-Gatvik, London-Luton, Lyuksemburg, Malaga, Manchester, Marokash, Marsa Alam, Myunxen, Nant, Neapol, Olbiya, Palermo, Palma de Mallorka, Parij-Sharl de Goll, Portu, Praga, Reykyavik-Keflavík, Tel-Aviv (2024-yil 27-oktyabrdan tiklanadi)[25], Tenerife-Janub, Sharm ash-Shayx Mavsumiy: Bilbao, Bove, Faro, Gran Kanariya[26], Ibiza, Iraklion, Kefaloniya, Korfu, Kos, Lampeduza, Larnaka, Lourdes, Malta, Menorka, Mikonos, Preveza/Lefkada, Rodos, Salerno (2024-yil 11-iyuldan boshlanadi)[27], Santorini, Sitiya (2024-yil 29-iyundan boshlanadi)[28], Skiatos, Xorvatiya Split, Tuluza[29], Xanya, Xorvatiya Zadar, Zakintos
Egyptair	Qohira
El Al	Tel-Aviv
Emirates	Dubay-Xalqaro, Nyu-York-JFK[30]
Ethiopian Airlines	EfiopiyaAddis-Abeba, Syurix
Etihad Airways	Abu-Dabi
EVA Air	Taypey-Taoyuan
Eurowings	Dusseldorf, Gamburg, Kyoln/Bonn, Shtutgart
Finnair	Helsinki
FlyOne	Kishinyov, Yerevan
Gulf Air	Bahrayn Mavsumiy: Nitsa
Hainan Airlines	Shenchjen, Chunsin[31]
Iberia	Madrid
Icelandair	Mavsumiy: Reykyavik-Keflavík
Iran Air	Tehron-Imom Xumayniy
Juneyao Air	Chjenchjou
KLM	Amsterdam
Korean Air	Seul-Inchxon
Kuwait Airways	Kuvayt
La Compagnie	Nyuark
LATAM Brasil	Andoza:Country data BrasilSan-Paulo-Guarulhos
LOT Polish Airlines	Jeshuv[32], Varshava-Shopen
Lufthansa	Frankfurt, Myunxen
Lumiwings	Fojja
Luxair	Lyuksemburg
Middle East Airlines	Bayrut
Neos	Al-Uqsur, Amritsar, Dakar-Diass, Fuerteventura, Gran Kanariya, Gavana, Kankun, La Romana, Marsa Alam, Mombasa, Nankin, Nyu-York-JFK, Olgin, Olmaota, Qohira, Sal, Tenerife-Janub, Toronto-Pirson, Sharm ash-Shayx Mavsumiy: Amman-Qirolicha Aliya, Boa Vista, Brindizi, Enfida, Friport, Ibiza, Iraklion, Jerba, Kalyari, Karpatos, Kataniya, Andoza:Country data CuvaKayo Largo, Komizo, Korfu, Kos, Lameziya Terme, Lanzarote, Male, Marsa Matruh, Mavrikiy, Menorka, Mikonos, Monastir, Montego Bay, Madagaskar Nusi Be, Olbiya, Palermo, Palma de Mallorka, Patra, Phuket[33], Puint-a-Pitr, Rodos, Rovaniemi, Salala, Samos, Santorini, Skiatos, Tel-Aviv (toʻxtatilgan), Tromsø[34], Tyantszin, Varadero, Zanzibar
Nesma Airlines	Mavsumiy charter: Marsa Alam (2024-yil 30-iyuldan tiklanadi)[35]
Norwegian Air Shuttle	Oslo
Nouvelair	Tunis Mavsumiy charter: Jerba[36]
Oman Air	Maskat
Qatar Airways	Doha
Royal Air Maroc	Kasablanka
Royal Jordanian	Amman-Qirolicha Aliya
Ryanair	Afina[37], Algero, Alikante, Bari, Barselona, Bove[37], Berlin, Brindizi, Budapesht[37], Buxarest-Otopeni, Dublin, Gran Kanariya, Kalyari, Kataniya, Lameziya Terme, London-Stansted, Madrid, Malaga, Malta, Manchester, Marokash, Neapol, Palermo, Portu, Sevilya, Tallin[38], Tenerife-Janub, Valensiya, Vena Mavsumiy: Iraklion, Korfu, Kos, Lanzarote, Palma de Mallorka, Santorini, Trapani, Xorvatiya Zadar
Saudia	Jidda Mavsumiy: Ar-Riyod, Madina
Scandinavian Airlines	Kopengagen, Oslo, Stokgolm-Arlanda Mavsumiy: Bergen, Stavanger
Singapore Airlines	Barselona, Singapore
Sky Express	Afina
SunExpress	Izmir Mavsumiy: Antaliya
Swiss International Air Lines	Syurix
TAP Air Portugal	Lissabon
Thai Airways International	Bangkok-Suvarnabhumi (2024-yil 1-iyuldan tiklanadi)[39]
Transavia	Mavsumiy: Parij-Orli[40]
Tunisair	Tunis
Turkish Airlines	Istanbul
Turkmenistan Airlines	Ashxobod[41]
Twin Jet	Lion, Marsel
United Airlines	Nyuark Mavsumiy: Chikago-OʼHare
Uzbekistan Airways	Toshkent
Vueling	Barselona, Parij-Orli Mavsumiy: Alikante, Bilbao, Ibiza
Wizz Air	Afina, Amman-Qirolicha Aliya, Bacău, Barselona, Bove, Budapesht, Giza, Jidda, Kishinyov[42], Krakov, Kutaisi, London-Gatvik, Madrid, Marokash, Podgoritsa, Praga, Pristina, Reykyavik-Keflavík, Skopye, Suchava[43], Tallin, Tel-Aviv, Tenerife-Janub[44], Tirana, Vilnyus, Yerevan, Sharm ash-Shayx Mavsumiy: Ar-Riyod, Iraklion, Korfu, Lampeduza, Olbiya, Portu, Skiatos, Zakintos

Quyidagi aviakompaniyalar Malpensa aeroportida muntazam yuk reyslarini amalga oshiradi:

Aviakompaniya	Manzillar
Amazon Air[45][46]	Kataniya, Kalyari, Leypsig/Halle
Asiana Cargo[47]	Olmaota, Seul-Inchxon
Atlas Air[48]	Amsterdam, Lyej, San-xuan, Seul-Inchxon, Tokio-Narita, Chikago-OʼHare
Cargolux[49]	Lyuksemburg
Cargolux Italia[manba kerak]	Boku, Kuritiba-Afonso Pena, Dallas/Fort Worth, Dubay-Xalqaro, Hong Kong, Lyuksemburg, Mexiko, Nyu-York-JFK, Novosibirsk, Olmaota, Osaka, San-xuan, Vilnyus, Chjenchjou
Cathay Cargo[50]	Frankfurt, Hong Kong
DHL Aviation[51]	Afina, Ankona, Bahrayn, Barselona, Belgrad, Brussel, Budapesht, Buxarest-Otopeni, East Midlands, Kyoln/Bonn, Leypsig/Halle, London-Hitrou, London-Luton, London-Stansted, Madrid, Neapol, Parij-Sharl de Goll, Piza, Saloniki, Seul-Inchxon, Sinsinnati, Vitoriya, Xorvatiya Zagreb
Egyptair Cargo[52]	Qohira
Emirates SkyCargo[53]	Dubay-Al-Maktum
Ethiopian Airlines Cargo[54]	EfiopiyaAddis-Abeba
FedEx Express[manba kerak]	Ankona, Dubay-Xalqaro, Guanchjou, Memfis, Myunxen, Nyuark, Parij-Sharl de Goll, Piza, Venetsiya, Shanxay-Pudong
Hong Kong Air Cargo	Hong Kong[55]
Korean Air Cargo[56]	Seul-Inchxon
Lufthansa Cargo[57]	Frankfurt
MSC Air Cargo	Tokio-Narita[58]
Nippon Cargo Airlines[59]	Amsterdam, Tokio-Narita
Qatar Airways Cargo[60]	Doha, Myunxen[61]
Saudia Cargo[62]	Ar-Riyod, Jidda
Silk Way West Airlines[63]	Boku
Turkish Cargo[64]	Istanbul
Turkmenistan Airlines[65]	Ashxobod

Aeroportga 2 ta temir yoʻl bekati, har bir terminalga bittadan xizmat koʻrsatadi.

Malpensa Express 2-terminal, 1-terminal va Milan shahri markazini bogʻlaydigan toʻgʻridan-toʻgʻri poyezd aloqasini tashkil qiladi.

2019-yil holatiga koʻra, uning xizmati har ikki yoʻnalishda ham soatiga toʻrtta xizmat koʻrsatish jadvaliga asoslanadi: ikkita aeroport terminali va Milan Kadorna bekati oʻrtasida ikkita qatnov, qolgan ikkitasi aeroportning ikkita terminali, Milan Garibaldi va Milan Centrale bekatlari oʻrtasida. Barcha xizmatlar Busto Arsizio Nord, Saronno (Como, Novara va Varese uchun ulanishlar) va Milan Bovisa bekatlariga boradi^[66].

Sayohat vaqti xizmat turiga va toʻxtashlar soniga qarab 30 dan 50 minutgacha davom etadi.

TiLo Shveysariyadagi Bellinzonaga xizmat koʻrsatadi^[67].

Milanning shahar atrofi S10 liniyasi (Milano Rogoredo-Milano Bovisa) 2010-yil iyunidan Malpensa aeroporti/Aeroportogacha borgan^[68]. Poezdlar Ferno, Busto Arsizio, Castellanza, Rescaldina, Saronno, Milano Bovisa, Milano Lancetti, Milano Porta Garibaldi M2-M5, Milano Repubblica M3, Milano Porta Venezia M1, Milano Dateo va Milano Porta Vittoriaga borardi. Xizmat 2012-yil oktyabr oyida toʻxtatildi.

Malpensa — Varese — Mendrisio (CH) — Lugano (CH) liniyasi Malpensa aeroporti / Aeroporto va Shveysariyaning janubi-sharqiy qismi oʻrtasida toʻgʻridan-toʻgʻri aloqani taʼminlaydi. Tezyurar xalqaro liniyalarga qulayroq kirishni taʼminlash uchun Gallarate bekati va Milanning markaziy bekatini (FS) ulash rejalashtirilgan.

• Malpensa Shuttle va Malpensa Bus Express aeroportni Milan markaziy bekatiga (Trenitalia milliy temir yoʻl markazi) va Milan metro tarmogʻiga ulaydi. Shuttle avtobusi 1 va 2-terminallarga, Busto Arsizio va Milan yarmarkasiga (soʻrov boʻyicha) olib boradi. Sayohat vaqti 60-70 minut.
• 24 soatlik bepul avtobus 1-terminaldan 2-terminalga kirish imkonini beradi. Avtobus har 7 daqiqada joʻnaydi. Sayohat vaqti 15-20 minut.
• Malpensa aeroporti Milanning Linate aeroporti bilan bevosita avtobus aloqasiga ega.
• 2018-yil mart oyidan boshlab ikkala terminal ham shimoliy Italiyaning yirik shaharlariga ulanadi. Ushbu xizmat BusItalia Fast (Trenitalia va Italian Rail Co. ishtirokidagi jamiyat) tomonidan taqdim etiladi va aeroportni Aosta (Aosta vodiysi), Novara, Santhià, Turin (Pyemont), Sanremo, Savona, Ventimiglia (Liguriya) bilan kuniga bir martalik, Paduya, Venetsiya Marko Polo aeroporti, Verona (Veneto), Triyest (Friuli Venezia Giulia) kuniga ikki martalik, Genuya (Liguriya) kuniga uch martalik jadval bilan bogʻlaydi^[69].

Malpensa aeroportiga A8 (Shveysariyani Milan bilan bogʻlaydigan) toʻrt qatorli avtomobil yoʻli va A4ga besh qatorli avtomobil yoʻli orqali (Turin/Torino, Verona, Venetsiya va Triyest/Triesteni bogʻlovchi) kirish mumkin. Aeroportga mahalliy kirish Busto Arsiziodan SS336 davlat yoʻli va Magentadan SS336dir davlat yoʻli orqali taʼminlanadi.

• Vikiomborda Milan Malpensa Airport mavzusiga oid fayllar bor
• Andoza:Wikivoyage inline
• Milan-Malpensa Airport — Official website
• SEA SpA — Official website
• Malpensa Airport AOC & USERS Committees MXP Milan
• Malpensa Airport Arrivals and Departures