Maktak
Maktak (inuit. Maktak, „muktuk“ varianti ham uchraydi; Chuk. itgilgin, manʼtak) — eskimos va chukchi oshxonalarining anʼanaviy taomi, muzlatilgan kit terisi va choʻchqa yogʻi. Ayrim shevalarda, xususan, Inuinnaqtun, „maktak“ soʻzi faqat yeyiladigan terini bildiradi[1][2].
Tayyorlanishi
Koʻpincha maktak kamon kitidan tayyorlanadi, garchi baʼzan beluga kiti yoki narvalning terisi va yogʻi ham ishlatiladi. Odatda maktak xom holda isteʼmol qilinadi, garchi uni ingichka boʻlaklarga boʻlib, nonga solib, yogʻda qovurib, soya sousi bilan xizmat qilish mumkin. Bundan tashqari, maktak marinadlanadi[3].
Ozuqaviy qiymati
Maktak C vitamini manbai boʻlib, kit epidermisida 100 grammda 38 mg gacha askorbin kislotasi mavjud[4][5]. Yogʻ tarkibida D vitamini mavjud.
Foydali moddalardan tashqari, yogʻ tarkibida tabiiy ravishda paydo boʻlgan polixlorli bifenillar, asab, immun va reproduktiv tizimlarga taʼsir qiluvchi toksik kanserogenlar mavjud[6][7].