FIFA Jahon chempionati 2030
2030-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionati 24-futbol boʻyicha jahon chempionati boʻlib, FIFAga aʼzo assotsiatsiyalarning erkaklar terma jamoalari oʻrtasida toʻrt yilda bir marta oʻtkaziladigan xalqaro futbol turniri boʻladi. 2030-yilgi jahon chempionati 100 yillik jahon chempionati musobaqasini nishonlaydi. Ikki qitʼaning uchta davlati birinchi marta musobaqaga mezbonlik qiladi, Ispaniya, Portugaliya va Marokash mezbon davlatlar sifatida. Bundan tashqari, Argentina, Paragvay va Urugvay Urugvayda boʻlib oʻtgan birinchi Jahon chempionatining 100 yilligiga bagʻishlangan tadbirni ochadigan davlatlar sifatida xizmat qiladi[2][3]. Bu 2010-yildan buyon Afrikada, 2014-yildan buyon Janubiy Amerikada, shuningdek 2018-yildan beri Yevropada oʻtkaziladigan birinchi jahon chempionati boʻladi.
| Umumiy maʼlumotlar | |
|---|---|
| Mezbon davlatlar | Marokash Portugaliya Ispaniya Esdalik uchrashuvi mezbonlari: Argentina Paragvay Urugvay |
| Sana | 8-iyun – 21-iyul[1] |
| Jamoalar | 48 (6 ta konfederatsiyadans) |
| Bellashuv joylari | TBD |
← 2026 2034 → | |
Mezbon tanlovi
FIFA tender jarayonini 2022-yilda jiddiy tarzda boshladi[4][5]. Mos ravishda 2022 va 2026-yilgi jahon chempionati mezbonlari sifatida 2030-yilgi FIFA Jahon chempionatiga Osiyo OFK yoki Shimoliy Amerika KONKAKAF aʼzosi mezbonlik qila olmaydi[6][7].
Mezbonlardan kamida 40 000 sigʻimga ega boʻlgan oʻn toʻrtta toʻliq oʻrinli stadionga ega boʻlishi talab qilinadi, kamida yettitasi avvaldan mavjud boʻlishi kerak. Ochilish oʻyini va final 80 000 oʻrinli stadionda, yarim final esa 60 000 oʻrinli stadionda oʻtkazilishi kerak[8]. Mezbonlar, shuningdek, jamoaning asosiy lagerlari uchun kamida 72 ta mos mashgʻulot maydonchasi, har bir stadion uchun toʻrtta mos mashgʻulot joyiga, shuningdek, ikkita mos hakamlar lagerining mashgʻulot maydonchasi variantiga qoʻshimcha ravishda mos turar joy bilan jihozlangan boʻlishi kerak[8]. FIFA Kengashi, shuningdek, translyatsiya saytlari, musobaqalar oʻtkaziladigan saytlar, shuningdek, turar joy bilan bogʻliq talablarni tartibga soladi. Bundan tashqari, barqarorlik, atrof-muhitni muhofaza qilish va inson huquqlari kengash tomonidan koʻrib chiqiladigan omillar boʻlib, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan tashkiliy model bilan bir qatorda, „meros fondini“ tashkil etish qoidalari ham koʻrib chiqiladi[8][9].
Potentsial joylar
- † oldingi erkaklar oʻrtasidagi jahon chempionati turniri uchun foydalanilgan stadionni bildiradi (faqat Argentina, Ispaniya va Urugvay)
- ⋆ qurilishi rejalashtirilgan stadionlar
- + taʼmirdan oʻtadigan stadionlar
 Barcelona | Madrid |  Lisbon | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Camp Nou  + | Stage Front Stadium | Santiago Bernabéu + | Metropolitano Stadium | Estádio da Luz | Estádio José Alvalade | |
| Capacity: 99,354 Expandable to: 105,000 | Capacity: 40,000 | Capacity: 84,744 | Capacity: 70,460 | Capacity: 64,642 | Capacity: 50,095 | |
.jpg) |  |  |  |  |  | |
| Valencia | FIFA Jahon chempionati 2030 (Canary Islands) | Seville | ||||
| Nou Mestalla * | La Cartuja + | |||||
| Capacity: 70,000 | Capacity: 60,721 Expandable to: 75,000 | |||||
 |  | |||||
| Bilbao | Porto | |||||
| San Mamés | Estádio do Dragão | |||||
| Capacity: 53,289 | Capacity: 50,033 | |||||
 |  | |||||
| Murcia | Gijón | |||||
| Nueva Condomina + | El Molinón + | |||||
| Capacity: 31,179 Expandable to: 42,000 | Capacity: 29,029 To be expanded | |||||
 |  | |||||
| Málaga | Zaragoza | Vigo | La Coruña | Las Palmas | San Sebastián | |
| La Rosaleda + | La Romareda + | Balaídos + | Riazor + | Estadio Gran Canaria + | Anoeta Stadium | |
| Capacity: 30,044 Expandable to: 45,000 | Capacity: 33,608 Expandable to: 42,500 | Capacity: 29,000 Expandable to: 41,900 | Capacity: 32,660 Expandable to: 48,000 | Capacity: 32,392 Expandable to: 44,682 | Capacity: 40,000 | |
 |  |  |  |  |  | |
 Casablanca | Rabat | Tangier | Agadir | Marrakech | Fes | |
| Grand Stade de Casablanca * | Prince Moulay Abdellah Stadium + | Ibn Batouta Stadium + | Adrar Stadium + | Marrakesh Stadium + | Fez Stadium + | |
| Capacity: 113,000 | Capacity: 53,000 Expandable to: 69,500 | Capacity: 65,000 Expandable to: 88,000 | Capacity: 45,480 Expandable to: 55,000 (at least) | Capacity: 45,240 Expandable to: 70,000 | Capacity: 45,000 Expandable to: 55,000 (at least) | |
 |  |  |  |  | ||
100 yillik tantanali oʻyin oʻtkaziladigan shaharlar:
 Montevideo |  Buenos Aires |  Luque | 2030 FIFA World Cup (South America) | |
|---|---|---|---|---|
| Centenario + | Antonio Vespucio Liberti | Estadio CONMEBOL * | ||
| Capacity: 60,000 | Capacity: 83,000 | Capacity: 60,000 | ||
 |  | .JPG) | ||
Jamoalar
Malaka
Oltita mezbon davlatning barchasi jahon chempionatiga yoʻllanma oladi[2][10][11].
| Jamoa | Usuli malaka | Sana malaka | Jami marta malakali | Oxirgi vaqt malakali | Hozirgi ketma-ket koʻrinishlar | Avvalgi eng yaxshisi ishlash |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Marokash | Hammualliflar | 2023-yil 4-oktyabr [12] | 7 [upper-alpha 1] | 2022 | 2 | Toʻrtinchi oʻrin (2022) |
| Portugaliya | Hammualliflar | 2023-yil 4-oktyabr [12] | 9 [upper-alpha 2] | 2022 | 6 | Uchinchi oʻrin (1966) |
| Ispaniya | Hammualliflar | 2023-yil 4-oktyabr [12] | 17 [upper-alpha 3] | 2022 | 12 | Gʻoliblar (2010) |
| Argentina | Yubiley uchrashuvi hammualliflari | 2023-yil 5-oktyabr [12] | 19 [upper-alpha 4] | 2022 | 13 | Gʻoliblar (1978, 1986, 2022) |
| Paragvay | Yubiley uchrashuvi hammualliflari | 2023 yil 5 oktyabr [12] | 9 [upper-alpha 5] | 2010 yil | 0 | Chorak final (2010) |
| Urugvay | Yubiley uchrashuvi hammualliflari | 2023-yil 5-oktyabr [12] | 15 [upper-alpha 6] | 2022 | 4 | Gʻoliblar (1930, 1950) |
Xavotirlar
2030-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionati muxlislar, futbol rasmiylari va atrof-muhitni muhofaza qilish guruhlari tomonidan norozilik bilan kutib olindi, ular Janubiy Amerika va Yevropa oʻrtasidagi katta masofa katta samolyot sayohatini talab qilishini taʼkidladilar. Bunday xolat esa uglerod izini oshiradi va FIFAning uglerod neytral rejalarini inkor etadi. Ular, shuningdek, Argentina, Paragvay va Urugvay bilan oʻynaydigan jamoalar muxlislari uchun muammolarni, shuningdek, bu jamoalar asosiy mezbonlar davlatlarga qaytganidan soʻng qisqa dam olishni taʼkidladilar. FIFAning sobiq prezidenti Zepp Blatter 2030-yilgi futbol boʻyicha jahon chempionati mezbonlarining soni turnirning „oʻzligini yoʻqotishiga“ olib kelishi haqida ogohlantirdi. Boshqalar FIFAning rotatsiya tizimi bilan KONKAKAF (2026-yilgi FIFA Jahon chempionatiga mezbonlik qilgan), KONMEBOL, UEFA va CAF taklif qila olmasligini, 2034-yilgi musoboqani AFC va OFC konfedratsiyalariga ochiq qoldirishini taʼkidladilar. Bu esa mezbon davlatni FIFA tanlaganligi haqidagi ayblovlarga sabab boʻldi. Mezbonlar inson huquqlari boʻyicha katta bahslarga sabab boʻlgan AFC aʼzosi Saudiya Arabistoni edi[13].
Maʼlumotnomalar
Andoza:FIFA World Cup bids