Asha Parekh

Asha Parekh (1942-yil 2-oktyabrda tugʻilgan) hind aktrisasi, rejissyor va prodyuser boʻlib, oʻz faoliyati davomida koʻplab tijoriy jihatdan muvaffaqiyatli filmlarda suratga tushgan. U o‘z davrining eng ko‘p maosh oluvchi aktrisasi bo‘lgan va 1960-1970-yillarning eng muvaffaqiyatli aktrisalaridan biri bo‘lgan.[2][3] U hind kinosida barcha davrlarning eng nufuzli aktrisalaridan biri hisoblanadi.[4] 1992-yilda u kino sohasiga qoʻshgan hissasi uchun Hindiston hukumati tomonidan Padma Shri mukofoti bilan taqdirlangan.

Asha Parekh
Tavalludi 2-oktyabr 1942-yil (1942-10-02) (81 yosh)[1]
Fuqaroligi Hindiston
Kasbi
  • Aktrisa
  • prodyuser
Faoliyat yillari 1952-1995
Mukofotlari
  • Filmfare Lifetime Achievement Award (2002)
  • Kalakar Awards (2018)

Yoshligi

Asha Parekh — gujaratilik[5] va 1942-yil 2-oktabrda tugʻilgan. Uning onasi Sudha aka Salma Pareh bohra musulmoni, otasi Bachubhai Parekh hindu gujarati edi.[6] Onasi uni erta yoshida hind klassik raqs darslariga qatnashishga yozdirgan va u koʻplab oʻqituvchilardan, jumladan Pandit Bansilal Bharatidan saboq olgan.

Faoliyati

Parekh oʻz faoliyatini Baby Asha Parekh ekran nomi ostida bola aktrisa sifatida boshlagan. Mashhur rejissyor Bimal Roy uning raqsini sahnada koʻrgan va uni oʻn yoshida Maa (1952) filmida suratga olgan va keyin u Parekh Baap Beti (1954) filmida rol ijro etgan.[7] Oxirgi filmning muvaffaqiyatsizligidan uning hafsalasi pir boʻlgan va u yana bir nechta bolalar rollarini ijro etgan boʻlsa ham, u oʻqishni davom ettirish uchun aktrisalikni tashlab ketgan.[8] Oʻn olti yoshida u yana aktrisalikni sinab koʻrishga va qahramon sifatida debyut qilishga qaror qilgan, lekin u Vijay Bhattning Goonj Uthi Shehnai (1959) filmidan aktrisa Ameeta foydasiga rad etilgan, chunki rejissor uni yulduz emasligini daʼvo qilgan. Aniq sakkiz kundan soʻng, kino produseri Subodh Mukherji va yozuvchi-rejissor Nosir Husayn taklifiga binoan Shammi Kapurning bilan Dil Deke Dekho (1959) filmida qahramon rolini ijro etgan va bu uni ulkan yulduzga aylantirgan.[9]

Shuningdek, u yana oltita filmda oʻzining qahramoni rolini ijro etgan Husayn bilan uzoq muddatli hamkorlikni quyidagi filmlarda boshladi: Jab Pyar Kisi Se Xota Xay (1961), Phir Vohi Dil Laya Xun (1963), Teesri Manzil (1966), Baharon Ke Sapne (1967), Pyar Ka Mausam (1969) va Karvon (1971). Shuningdek, u Nosir Husaynning Manzil Manzil (1984) filmida kameo rolini ijro etgan, u bilan avvalroq 6 ta filmda suratga tushgan. Husayn, shuningdek, uni Baharon Ke Sapne (1967) filmidan boshlab 21 ta filmni tarqatishda ishtirok etdi.[10] Rejissor Raj Xosla oʻzining uchta sevimli filmida tragediya rollarini oʻynatib, unga jiddiy imidj bermaguncha, Parekh oʻzining aksariyat filmlarida birinchi navbatda glamur qiz/aʼlo raqqosa/tomoboy sifatida tanilgan; Do Badan (1966), Chirag (1969) va Asosiy Tulsi Tere Aangan Ki (1978) filmlarida. Rejissyor Shakti Samanta unga boshqa sevimli filmlarda jumladan, Pagla Kahin Ka (1970) va Kati Patang (1970) filmlarida koʻproq dramatik rollarni bergan; ikkinchi film uchun u „Eng yaxshi ayol roli“ uchun Filmfare mukofotiga sazovor boʻlgan.

Shaxsiy hayoti

Parekh Sushmita Sen va Aruna Irani bilan 70 yoshini nishonlamoqda

Parekh turmushga chiqmagan. U oʻzining „Xit girl“ memuarida allaqachon turmushi bor rejissyor Nosir Husayn bilan ishqiy munosabatda boʻlganligi haqidagi mish-mishlarni tasdiqlagan[11][12], lekin uning oilasini hurmat qilgani uchun unga turmushga chiqa olmagan.[13] Ilgari, Parekh uzoq vaqtdan beri sevgilisi borligini aytgan, lekin munosabatlar haqida batafsil maʼlumot berishdan bosh tortgan. Uning so‘zlariga ko‘ra, u umrining so‘nggi yilida Nosir Husaynni ko‘rmagan, chunki u xotinining o‘limi tufayli yolg‘izlanib qolgan[14], lekin u 2002-yilda vafotidan bir kun oldin u bilan gaplashgan.[15] U Amerikada yashovchi hind professoriga deyarli turmushga chiqadi, lekin u sevgilisidan voz kechishni istamaydi, shuning uchun u ularning toʻy rejalarini bekor qiladi. U farzand asrab olmoqchi bo‘lgan, biroq uning tug‘ma nuqsonlari borligi sabab shifokorlar farzand asrab olishga ruxsat berishmagan.[16]

Bugungi kunda Parekh oʻzining Kara Bxavan raqs akademiyasi va Mumbayning Santa-Kruz shahridagi Asha Parex kasalxonasiga eʼtiborini qaratadi, kasalxona uning koʻplab insonparvarlik hissalari tufayli uning sharafiga nomlangan.[17][18]

Filmografiyasi

YilNomRolEslatma
1952MaaBolalar roliFilm Debyuti
AasmaanBolalar roli
1954Dhobi DoctorBolalar roli
Shri Chaitanya MahaprabhuBolalar roli
Baap BetiBolalar roli
1956Ayodhyapati
1957UstadBolalar roli
AashaAshaMaxsus chiqiqsh
1959Dil Deke DekhoNeeta Narayan
1960Hum HindustaniSudha
GhunghatLaxmi
Jab Pyar Kisise Hota HaiNisha R. Singh
1961GharanaUsha Gupta
ChhayaSarita J. Choudhary
1962Apna Banake Dekho
1963Phir Wohi Dil Laya HoonMona
Meri Surat Teri AnkhenKavita
Bin Badal BarsaatSandhya Gupta
BharosaGomti
Akhand SaubhagyavatiUsha
1964ZiddiAsha Singh
1965Mere SanamNeena Mehra
1966Teesri ManzilSunita
Love in TokyoAsha
Do BadanAsha
Aaye Din Bahar KeKanchan
1967UpkarKavita
Baharon Ke SapneGeeta
1968ShikarKiran
Kahin Aur ChalRajni
KanyadaanRekha
1969SajanRajni
Pyar Ka MausamSeema Kumar
MahalRoopa Devi
ChiragAsha Chibber
Aya Sawan Jhoom KeAarti
1970Pagla Kahin KaDr. Shalini „Shalu“
Naya RaastaShallo
Kankan De OlePunjabi film
Bhai-BhaiTaaj
Aan Milo SajnaVarsha/Deepali
1971Kati PatangMadhavi „Madhu“Filmfare Award for Best Actress
Mera Gaon Mera DeshAnju
JwalaRanjana
Jawan MohabbatKomal Mathur
CaravanSunita/Soni
NadaanSeema
1972SamadhiChampa
Rakhi Aur HathkadiJanki/Kiran
1973HeeraAsha
1974Anjaan RaahenGeeta
1975Rani Aur LalpariKamla
ZakhmeeAsha
1976Udhar Ka SindurShanta
1977KulvadhuChandan
Adha Din Adhi Raat
1978Main Tulsi Tere Aangan KiTulsi Chouhan
1979Prem VivahJamuna
Bin Phere Hum TereSheela
1980Sau Din Saas Ke
Bulundi
1981Aakhri Mujra
Khel Muqaddar Ka
KaaliaShanti
1984Pakhandi
Dharam Aur Kanoon
Manzil ManzilVijayning onasi
1985LavaAmarning onasi
1986Preeti
Car Thief
1988Sagar SangamMrs. Mehera
Main Tere Liye
Hamara KhandaanPriti
Hum To Chale PardesSharda Singh, Vishallarning onasi
1989HathyarAvinashning onasi
BatwaraBade Thakurning ayoli
Sharavegada SaradaraJanaki
1993Insaaf Ka Khoon
Professor Ki PadosanShobha, professorning onasi
BhagyawanSavitri
1994Ghar Ki IzzatSeeta
1995Andolan
1999Sar Aankhon ParOʻziCameo

Xayriya

Parekh muhtojlar uchun „Bcj kasalxonasi va Asha Parekh tadqiqot markazi“ deb nomlangan kasalxona ochgan.

Manbalar