Хакас теле
Хакас теле (үзатамасы Хакас тілі, элек Хakas tįlį, тадар тілі) — хакаслар сөйләшкән тел. Хакасия, Тува һәм Красноярск крае җирләрендә таралган. Хакас телендә сөйләшүчеләр саны — якынча 52 мең кеше.
 | Бу мәкаләнең сыйфатын арттырыр өчен түбәндәгеләрне эшләргә кирәк?:
|
| Хакас теле | |
| хак. Хакас тілі | |
| Дәүләт |  Россия[1] |
|---|---|
| Барлыкка килү урыны | Алтай Республикасы, Алтай крае, Кемерово өлкәсе, Хакасия һәм Красноярск крае |
| Административ-территориаль берәмлек | Хакасия, Тыва һәм Красноярск крае |
| Тел типологиясе | SOV[d] һәм агглютинатив тел |
| Язу | хакас язуы[d] |
| Телне көйләүче | Хакас теле, әдәбияты һәм тарихы фәнни-тикшеренү институты[d] |
| Сөйләшүчеләр саны | 42 604 кеше кеше[2] |
| Телнең ЮНЕСКО статусы | начар хәлдә[d][3] һәм куркыныч астында[d] |
| Ethnologue каталогында телнең статусы | 2 Provincial[d][4] |
| Нинди веб-биттә тасвирланган | turkic.elegantlexicon.com/lx.php?lx=khs |
| Wikimedia Incubator URL | incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/kjh |
| Викимедиа проектларында тел коды | kjh[5] |
 Хакас теле Викиҗыентыкта | |
Телнең дүрт диалекты аерыла: сагай, качин, кызыл һәм шор диалектлары. Әдәби тел нигезе булып сагай һәм качин диалектлары санала.
Язу
1924 елда кирил әлифбасы нигезендә язу булдырыла. 1929 елда ул латин әлифбасына, ә 1939 елда янә кириллицага күчерелә. Тел үзе XVIII гасырдан башлап өйрәнелә.
| А а | Б б | В в | Г г | Ғ ғ | Д д | Е е | Ё ё |
| Ж ж | З з | И и | Й й | I i | К к | Л л | М м |
| Н н | Ң ң | О о | Ö ö | П п | Р р | С с | Т т |
| У у | Ӱ ӱ | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ӌ ӌ | Ш ш |
| Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я | |
Искәрмәләр
Сылтамалар
- Ethnologue entry for Khakas (ингл.)
- Hakas People and Hakasia 2005 елның 18 декабрь көнендә архивланган. (ингл.)
- Учебники хакасского языка
