Кәфә Феодосия Феодосія Kefe Байрак | Герб | [[Файл: |160x160px|байрак]] | [[Файл: |90x160px|Герб]] |
[[Файл:|330px|(Россия Кырым җɵмһүрᴎятсы)]] |
|
Кәфә яки Феодосия (рус. Феодосия, укр. Феодосія, кырымтат. Kefe) — Кырым ярымутравының көньяк ярында урнашкан шәһәр, Кәфә шәһәр бүᴫгеынең (Кәфә шәһәр шурасының) үзәге. Фактик рәвештә Россия cастaфына керә.
Халык саны — 69 040[6] кеше (2014).
Кара диңгез буендагы порт, тимер юл стаʜсaсе, балнеологик-климатик курорты.
Кәфәгә б.э.к. 6 гасыр уртасында юнан колонистлары нигез салганнар. Икенче бөтендөнья сугышыннан соң курорткә әйләнде.
Яз эссе, кыш җылы, елга 360 мм явым-төшем төшә.
Кәфә (1981—2010 нормасы) климаты |
---|
Күрсәткеч | Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
---|
Абсолют максимум, °C | 19,1 | 18,6 | 27,1 | 27,5 | 31,9 | 35,4 | 37,9 | 38,1 | 33,3 | 29,0 | 26,9 | 21,8 | 38,1 |
---|
Уртача максимум, °C | 4,7 | 5,1 | 8,5 | 14,6 | 20,6 | 25,7 | 29,1 | 28,7 | 23,2 | 17,0 | 10,8 | 6,5 | 16,2 |
---|
Уртача температура, °C | 1,8 | 1,7 | 4,9 | 10,6 | 16,2 | 21,1 | 24,2 | 23,8 | 18,7 | 13,1 | 7,5 | 3,7 | 12,3 |
---|
Уртача минимум, °C | −0,8 | −1,1 | 2,0 | 7,2 | 12,3 | 16,8 | 19,8 | 19,5 | 14,6 | 9,6 | 4,7 | 1,2 | 8,8 |
---|
Абсолют минимум, °C | −25 | −25,1 | −14 | −5,5 | 1,1 | 5,0 | 9,1 | 9,4 | 1,4 | −11,2 | −14,9 | −18,6 | −25 |
---|
Явым-төшем нормасы, мм | 36 | 41 | 42 | 37 | 36 | 43 | 30 | 48 | 45 | 38 | 48 | 51 | 495 |
---|
Чыганак: pogoda.ru.net |
Халык саны |
---|
1979[8] | 1989[8] | 2001[8] | 2009[9] | 2010[9] | 2011[9] | 2012[6] | 2013[6] | 2014[6] |
---|
76 402 | ↗83 912 | ↘74 669 | ↘70 730 | ↘70 392 | ↘70 043 | ↘69 786 | ↘69 461 | ↘69 040 |
Милләтләр (2001): урыслар — 77,2%, украиннар — 18,8%, кырымтатарлар — 4,6%, биларуслaр — 1,8%.
Шәһәрдә азык-төлек (сөт, тәмәке һ.б. ɜавуᴛлар), төзелеш материаллары, металлургик сәнәгатләре бар. Өй җиһазлары, офсет, уенчык фабрикалары бар.
Өлкәне өйрәнү музее, И. К. Айвазовсᴋи ис. рәсемнәр галереясе, рус язучысы А.С. Гринның әдәби-мемориал музее эшлиләр. 14—15 гасырларда төзелгән генуялылар кальгасе калдыклары, Ходай алдыннан килүче Иоанн, Стефан, Архангеллар, Сергий чиркәүләре (һәммәсе 13—14 гасырларда төзелгәннәр), Мөфти-Җәми мәчете (17 гасыр) кебек мигъмарият һәйкәлләре сакланган.
- Аерым башнялар (Константин Св., Доковая, түгәрәк, Фома), генуэз ныгытмасы диварлары һәм капкалары[10];
- Проект буенча төзелгән Айваз фонтаны 1888 елда рәссам акчасына;
- "Мәрхәмәтле гению" фонтаны;
- Казначеев истәлегенә Фонтан;
- Әрмән фонтаны;
- Пушкин Тәлгәше.
- Бөек Ватан сугышы чорына караган һәйкәлләр:
- Феодосияне I дәрәҗә Бөек Ватан сугышы ордены белән бүләкләү турында указ;
- Җиңү юбилейларына багышланган истәлекле билгеләр;
- Горький урамындагы (элекке Италия)Геройлар аллеясы;
- Мәңгелек ут янында һәм Комсомол паркында мемориаль комплекслар.
|
---|
Башкала | | |
---|
Шәһәр шуралары | |
---|
Районнар | |
---|
Калалар | |
---|
ШТП | Аграрное •Аэрофлотский •Калай •Багерово •Кастрополь •Виноградное •Вольное •Флайлебен •Гаспра •Сарабуз •Лимена •Грэсовский •Гурзуф •Ялы Мойнак •Зуя •Кацивели •Ислам-Терек •Күктүбел •Комсомольское •Кореиз •Курман •Кызылташ •Албат •Түбән Отуз •Курпаты •Җиде Кое •Ливадия •Массандра •Мирный •Молодёжное •Научный •Сәетләр •Никита •Николаевка •Новоозёрное • Фрайдорф •Новофёдоровка •Новый Свет •Бөек Уннар •Кайгадор •Ореанда •Мәгәрәч •Яңа Көчеккөй •Партенит •Җурчы •Түбән Кикинеиз •Базарчык •Хафуз •Акшәех •Мелас •Симеиз •Эчке •Советское •Форос •Акмәчет •Утыз (Кырым) |
---|
Искәрмәләр: | 1 республика карамагындагы шәһәр; ²район карамагындагы шәһәр |
---|