Мехерзия Лабиди Майза
Мехерзия Лабиди Майза (гарәп. محرزية العبيدي معيزة; 17 декабрь 1963 ел, Хаммамет, Тунис — 22 гыйнвар 2021 ел, Париж, Франция)[4] — Тунис сәясәтчесе, тәрҗемәче, 2011 елда чакырулы Тунис Оештыру җыелышының беренче вице-спикеры [5]. Ул хатын-кызларның хокукларын яклау турында пунктны Гарәп языннан соң кабул ителгән Тунис конституциясына кертүгә булышлык итүен мөһим казаныш дип исәпли[6].
Мехерзия Лабиди Майза | |
---|---|
![]() | |
Туган телдә исем | гарәп. محرزيَّة العُبيدي |
Туган | 17 декабрь 1963[1] Mziraa[d], Набуль[d], Тунис |
Үлгән | 22 гыйнвар 2021[2][1] (57 яшь) XIX округ Парижа[d], Париж, Франция[1] |
Үлем сәбәбе | инсульт[3] |
Ватандашлыгы | ![]() |
Әлма-матер | Университет Париж III Новая Сорбонна[d] |
Һөнәре | сәясәтче, тәрҗемәче, укытучы |
Сәяси фирка | Партия возрождения[d] |
Башлангыч еллары һәм белем алуы
Мехерзия Лабиди 1963 елның 17 декабрендә[7] Эль-Мезирдә, Тунисның төньяк-көнчыгышында Хаммамет (Набуль провинциясе) шәһәрендә туган. Сигез балалы гаиләдә үскән, әтисе аларга никах турында уйлардан алда мәктәпне тәмамларга тиешсегез дип әйткән. 1982 елда ул Громбалия шәһәрендә урта мәктәпне тәмамлаган, аннары көньякка күченгән, Сус шәһәрендә Югары нормаль мәктәптә укыган[8].
Лабиди Майза 1986 елда кияүгә чыга һәм телекоммуникацияләр буенча инженер булып эшләгән ире белән Франциягә китә, анда Яңа Сорбоннада Париж III Университетында телдән һәм язма тәрҗемәчеләрнең Югары мәктәбендә укый[9]. 1992 елда икътисад һәм тәрҗемә буенча магистр дәрәҗәсен ала һәм шулай ук инглиз әдәбияты һәм театр белеме буенча аспирантура тәмамлый[10]. Соңыннан Лабиди Майза Сен-Денида гуманитар фәннәрнең Аурупа институтында тәрҗемәчелек эше буенча укыта.
Карьерасы
2004 елда Лабиди Майза Лоран Кляйн белән автордашта «Авраам, проснись, они сходит с ума!» (фр. Abraham, réveille-toi, ils sont devenus fous!) китабының авторы була[11]. Мультимәдәни җәмгияттәдә мәгариф, хатын-кыз, җәмәгать, дин турында лекцияләр укый. 2006 елдан ул дини хатын-кызларның глобаль челтәре рәисе була.
2009 елда Лабиди Майза дини лидерларның Аурупа советы әгъзасы була. Ул Франциядә дебатлар вакытында никаб кию буенча уртача позицияне хуплаганнан соң, халыкара танылу ала. 2015 елда Лабиди Майза Нью-Йоркта урнашкан һәм БМОда танылу алган «Религии за мир» оешмасының мактаулы президенты була.
Сәясәт
2011 елның 23 октябрендә[12] Лабиди Майза чит илләрдә яшәүче Тунис халкыннан Яңа Партиянең вәкиле буларак Тунис Оештыру җыелышына сайлана. Аның билгеләвенчә, ул һәр икенче кандидатның хатын-кыз булуын таләп иткән нигезләмә аркасында урын яулый[6]. 22 ноябрдә 214 тавыштан 142 тавыш җыеп, Лабиди Майза җыелышның вице-спикеры була[13]. 2012 елда Лабиди Майза «Якын Көнчыгышта югары вазифалы хатын-кыз» дип атала[5].
Лабиди Майза дебатлар оештыра, аның барышында Тунисның яңа конституциясе нигезләмәле турында киңәшләшү була. Ул хатын-кызларның хокуклары бу документның 45-се статьясына кертелүе белән горурлана. Лабиди Майза 2014 елда «донъяны матурлаучы» сигезле хатын-кыз арасында «The Post Huffington» дип атала. Гарәп языннан соң кабул ителгән Тунис конституциясе аның үзе яклыларга окшамаган нигезләмәләрдән дә тора, моңа ул җавап итеп болай ти: «Бу бала табу кебек бертигез авыр: сызланулы, әммә нәтиҗәдә, бала дөньяга тугач, барсы да бәхет кичерә»[6].
Лабиди Майза ике гражданлыкка ия — Франциядә һәм Туниста, бының өчен тәнкиткә дучар була. Аның ире, ике кызы һәм бер улы була.
Лабиди Майза 2014 елның октябрендә Туниста парламент сайлауларында Халык вәкилләре ассамблеясына сайлана, бу юлы Набель шәһәреннән икенче югарылыктагы округтан[12]. 2015 елда ул Тунис хөкүмәте әгъзасы була, хатын-кыз, гаилә, балалар һәм олуг яштәге кеше эшләре буенча комитетны җитәкли[14].
Үлеме
Лабиди Майза 2020 ел азагында COVID-19 белән зарарланган һәм ноябрь уртасында дәвалану өчен Францияга килгән дигән хәбәр була. Аның хәле декабрь башларында начарая, һәм ул 2021 елның 22 гыйнварында иртә вафат була[15]. Хатын-кыз эше буенча Тунис министры Сихем Бади аның COVID-19 белән җәфа чикмәвен хәбәр итә[16]. Лабиди Майзаны гәүдәсе 23 гыйнварда Туниска кайтарыла, һәм ул 24 гыйнварда Набульда Громбалия зиратында җирләнә[17].