Бор (Түбән Новгород өлкәсе)
Бор (рус. Бор) — Россиянең Түбән Новгород өлкәсендә шәһәр.
 | |
.svg) | |
| Халык саны | 1800 (1897, халык санын бәяләү), 11 800 (1931, халык санын бәяләү), 25 100 (1939, халык санын бәяләү), 42 866 (1959, Җанисәп), 49 000 (1967, халык санын бәяләү), 55 412 (1970, Җанисәп), 61 000 (1976, халык санын бәяләү), 62 579 (1979, Җанисәп), 63 000 (1982, халык санын бәяләү), 65 000 (1986, халык санын бәяләү), 64 512 (1989, Җанисәп), 64 300 (1992, халык санын бәяләү), 64 500 (1998, халык санын бәяләү), 63 300 (2000, халык санын бәяләү), 62 400 (2001, халык санын бәяләү), 61 525 (2002, Җанисәп), 61 500 (2003, халык санын бәяләү), 78 500 (2005, халык санын бәяләү), 77 700 (2006, халык санын бәяләү), 76 223 (2008, халык санын бәяләү), 75 990 (2009, халык санын бәяләү), 78 058 (2010, Җанисәп), 78 050 (2011, халык санын бәяләү), 78 004 (2012, халык санын бәяләү), 78 015 (2013, халык санын бәяләү), 77 918 (2014, халык санын бәяләү), 78 145 (2015, халык санын бәяләү), 78 373 (2016, халык санын бәяләү), 78 385 (2017, халык санын бәяләү), 78 063 (2018, халык санын бәяләү), 77 454 (2019, халык санын бәяләү), 76 872 (2020, халык санын бәяләү), 78 372 (2021, Җанисәп), 77 582 (2023, халык санын бәяләү)  |
|---|---|
| Сәгать поясы | UTC+03:00 |
| География | |
| АТБ | Бор шәһәре шәһәр бүлгесе |
| Ил | Россия |
| Мәйдан | 42 км² |
| ДДӨБ | 75 метр |
| Сулык | Идел |
| Координатлар | 56°21'37"тн, 44°3'33"кнч |
| Почта индексы | 606440 |
| Телефон коды | 83159 |
 | |
Халык саны — 78 079 кеше, буйсындырылган торак пунктлары белән — 121 041 кеше.[1]
География
Бор Идел елгасы өстендә, Түбән Новгороддан каршы яктагы ярда урнаша. Борны Түбән Новгород белән автомобиль һәм тимеръюл күпере тоташтыра. Горький тимер юлының Моховые Горы тимер юл станциясе.
Бор янында Р159 (Түбән Новгород — Красные Баки — Шахунья — Яраң) автоюл уза.
| Бордан башка шәһәрләр кадәр ераклыгы (автоюллар буенча) | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Балахна ~ 56 км Ярославль ~ 358 км | Котлас ~ 671 км | Семёнов ~ 78 км Киров ~ 554 км | |||||||
| Мәскәү ~ 445 км |  | Ядернә ~ 200 км Чабаксар ~ 268 км | |||||||
| Түбән Новгород ~ 26 км Мөрәм ~ 192 км | Арзамас ~ 136 км Саранск ~ 330 км | Сергач ~ 184 км Сембер ~ 504 км | |||||||
Тарих
Бор беренче тапкыр XIII гасыр Везлома бистәсе (Везломская слободка) буларак телгә алына. Соңрак бистә 1 киломтерга төньяграк Бор бистәсе (Боровская слобода) исеме астында күчерелә.
XIX гасырның ахырында Түбән Новгород губернасы Семёнов өязе Бор авылында 2 чиркәү һәм 293 йорт булган.
1931 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала.
1938 елдан — шәһәр.
2005 елда шәһәр составына Большое Пикино, Неклюдово, Октябрьский бистәләре һәм Летнево авылы кертелә.
Халык
| 1859[2] | 1897[3] | 1931[3] | 1939[3] | 1959[4] | 1970[5] | 1979[6] | 1989[7] | 2002[8] | 2010[1] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 404 | ~1 800 | 11 800 | 25 100 | 29 846 | 55 412 | 62 579 | 64 512 | 61 525 | 78 079 |
Милли состав
| Милләт | 2002[9] | 2010[10] |
|---|---|---|
| руслар | 96,7% | 95,7% |
Икътисад
"Нижегородский теплоход" АҖ, "Борторгмаш", урман хуҗалыгы машиналар төзү заводы, торба заводы.
Пыяла заводы, леспромхоз, урман хуҗалыгы, химлесхоз, өй җиһазлар фабрикасы, силикат заводы.
Сөт заводы, икмәк заводы.
Югары уку йортлары
- Н. Лобачевкий исемле Түбән Новгород дәүләт университетының филиалы
- Түбән Новгород дәүләт архитектура-төзелеш университетының филиалы
- Түбән Новгород дәүләт телбелем университетының филиалы