Алишер Усманов
.svg){kind=small}
Алишер Бурханович Усманов (1953 елның 9 сентябрендә туган, Чуст шәһәре, Наманган өлкәсе) - Россия эшмәкәре [25], миллиардер, "USM Holdings" [25] ка нигез салучы .
| үзб. Alisher Burxonovich Usmonov | |
 | |
| Җенес | ир-ат[1] |
|---|---|
| Ватандашлык |  Россия[2][3][4] |
| Туу датасы | 9 сентябрь 1953 (70 яшь) яки 1953[1] |
| Туу урыны | Чуст, Нәмәнгән вилаяте, Үзбәкстан ССР, СССР[5][6][7] |
| Кардәш | Saodat Narzieva[d] һәм Исмаилова Гульбахор Бурхановна[d] |
| Ире яки хатыны | Ирина Александровна Винер-Усманова[d][8] |
| Туган тел | үзбәк теле |
| Һөнәр төре | эшмәкәр, эшкуар, инвестор, функционер, иганәче |
| Эш урыны | ССҖБ Фәннәр академиясе[d], Советский комитет защиты мира[d], Газпроминвестхолдинг[d] һәм Русия сәнәгатькәрләр һәм эшмәкәрләр берлеге[d][9] |
| Башкарган вазыйфа | рәис[d] |
| Әлма-матер | Мәскәү дәүләт халыкара мөнәсәбәтләр институты, Русия Федерациясе хөкүмәте каршындагы финанс университеты һәм Academy of Finance[d] |
| Бәйлелеге | USM Holdings[d][10][1][11][…] |
| Строка принадлежности | USM Holdings Limited[10][1][11][…] һәм USM Holdings[12] |
| Сәяси фирка әгъзасы | Советлар Берлеге коммунистик фиркасе |
| Спортивная дисциплина | фехтование |
| Катнашучы | World Economic Forum Annual Meeting 2013[d][10], World Economic Forum Annual Meeting 2014[d][1], World Economic Forum Annual Meeting 2015[d][11], World Economic Forum Annual Meeting 2017[d][13], World Economic Forum Annual Meeting 2018[d][14], World Economic Forum Annual Meeting 2019[d][15] һәм World Economic Forum Annual Meeting 2020[d][12] |
| Әгъзалык | Список Навального[d] һәм Комсомол |
| Моның хуҗасы | USM Holdings[d] һәм Sutton Place[d] |
| Бүләкләр | |
| Оценка финансового состояния | 12 600 000 000 $[22][23] |
| Социаль медиаларда күзәтүчеләре | 14 600 ± 99[24] |
 Алишер Усманов Викиҗыентыкта | |
Россиянең иң бай эшкуарларының берсе (Форбс журналының русча версиясе буенча) һәм Бөек Британиянең иң бай кешеләренең берсе (Sunday Times рейтингы буенча) [26]. 2013 елда Американың Bloomberg Markets журналы Усмановны дөньяның иң абруйлы эшкуарларының берсе дип танытты[27]. Хәйрия эше белән шөгыльләнә[28].
Коммерсант сүзләре буенча, Усманов Россия эшкуары һәм иң яхшы менеджеры булып 2020 ел ахырында чит ил мәгълүмат чараларында искә алына [29].
Башлангыч еллары
Алишер Усманов 1953 елның 9 сентябрендә Үзбәкстанның Наманган өлкәсенең Чуст шәһәрендә дөньяга килә. Гаиләдәге дүрт баланың иң олысы була. Алишер Усмановның әтисе - Бурхан Усманов - 1980-нче елларда Ташкент шәһәре прокуроры булган.
Бала чагында, "Өч мушкетер" ны укыгач, ул кылычлар һәм мушкетерлар белән кызыксына һәм фехтование белән шөгыльләнә башлый. Ике ел секциядә укыганнан соң, ул республиканың фехтование буенча яшьләр җыелма командасына керә, берникадәр вакыттан соң спорт остасы булып әверелә һәм инде СССР җыелма командасы әгъзасы булуга ирешә [25]. Бу вакытта ул булачак хатыны Ирина Винер белән таныша, шул ук спорт сараенда ритмик гимнастика белән шөгыльләнә [30] .
1971 елда МГИМОга халыкара хокук белгечлегенә укырга керә һәм 1976 елда аны тәмамлый. Аның хезмәттәше Сергей Ястржембский була. Ул СССР Фәннәр академиясендә тикшерүче, Үзбәкстан Комсомол Үзәк Комитетының өлкән референты, Совет Тынычлык Комитетының Тышкы икътисадый ассоциациясенең генераль директоры булып эшли [25][31].
1980 елның августында 26 яшьлек Усманов, дуслары Бахадыр Насимов белән, КГБ махсус бүлеге операторы, Үзбәкстан ССБ КГБ Рәисе урынбасары Мөхәммәд-Амин Насымов һәм Илһам Шайков белән берлектә авыр шартларда ришвәт алуда катнашуда, бер төркем кешеләр ясаган мошенниклыкта, социалистик милек урлауда гаепләнеп 8 ел төрмәгә хөкем ителә [25][32][33][34]. 1986-нчы елда Усманов колониядән "эчкерсез үкенү аркасында" һәм "үрнәк тәртип өчен" азат ителә [35]. Рәсми рәвештә, Усманов 2000-нче елда Үзбәкстан Югары Суды тарафыннан реабилитацияләнде, һәм бу эш уйлап чыгарылган дип табылды [25].
1997-нче елда Усманов Россия Федерациясе Хөкүмәте карамагындагы Финанс академиясен банк белгечлеге белән тәмамлады [25] .
Карьера
Усманов гарәп теленнән тәрҗемә итеп акча эшләде, аннары Андижандагы СССР Фәннәр академиясе физика институты лабораториясендә патент белгече булып эшкә китте. МГИМОда укыган вакытта алынган бәйләнешләр ярдәмендә ул Мәскәүгә кайтты.
1994-1998 елларда Усманов, Интерфинара Банкара Инвестицияләр һәм Финанс Компаниясе башында газ өчен бурычлар җыйды. 1990-нчы еллар ахырында Усманов Рем Вяхирев белән очрашты; Газпром һәм Интерфин үз көчләрен һәм финансларын туплап, Оскол Электрометаллургия Заводында (ОЭМК) һәм Лебединский тау-эшкәртү заводында контроль өлешләрен алдылар, аларны Газметаллга тупладылар. 2002-нче елда Усмановның Интерфины бу компаниядәге Газпром акциясен сатып алды һәм бердәнбер контроль акционер булды. 2005 елда, Усманов, Василий Анисимов белән, Борис Иванишвилидан Михайловский ГОКны алды. 2006 елда, күрсәтелгән барлык активлар Металлоинвестка тупланды, Анисимов һәм Владимир Скоч [32] Усманов белән бергә аның хуҗалары булдылар[36][37][38] (акцияләр 1999-нчы елда улы Андрей Скочтан[39][40][41] соң күчерелде [30] [31] дәүләт Дума урынбасары булды)
Бүләкләре
Россиянеке
- Орден «За заслуги перед Отечеством» III степени (2018)
- Орден «За заслуги перед Отечеством» IV степени (6 июля 2013) — за большие заслуги перед государством, активную общественную и благотворительную деятельность[25].
- Орден Александра Невского (2014) — за активную общественную и благотворительную деятельность[42].
- Орден Почёта (17 марта 2004) — за достигнутые трудовые успехи и многолетнюю добросовестную работу.
- Знак отличия «За благодеяние» (11 июня 2016) — за большой вклад в благотворительную и общественную деятельность
- Почётная грамота Президента Российской Федерации (8 сентября 2008) — за заслуги в развитии отечественной промышленности и предпринимательства
- Благодарность Президента Российской Федерации (24 декабря 2009) — за активное участие в подготовке и проведении Первого Всероссийского форума «Россия — спортивная держава».
- «Благодарность Правительства Российской Федерации» (15 сентября 2008) — за активное участие в социально-экономическом развитии Курской области[25].
- Нагрудный знак МИД России «За вклад в международное сотрудничество» (2013)[43].
- Орден «Дуслык» (Дружбы) (Татарстан, 2018) — «за плодотворное сотрудничество с Республикой Татарстан, активную и общественную и благотворительную деятельность».
- Орден «Аль-Фахр» 1 степени (Совет муфтиев России, 4 ноября 2016) — за огромный вклад в дело возрождения Ислама в России, за поддержку программ, направленных на развитие духовно-нравственных и культурных ценностей Уммы, укрепление дружбы и взаимопонимания между представителями разных национальностей
Искәрмәләр
Сылтамалар
- Усманов, Алишер — Лентапедиядә мәкалә. 2012 ел.
- Усманов, Алишер Бурханович. Биография на сайте ТАСС (неопр.). Дата обращения: 18 мая 2017.
- Профиль филантропа (неопр.). Росбизнесконсалтинг. Дата обращения: 14 мая 2020.
- Халима Мирсияпова. Алишер Усманов: «У меня нет наследников». (неопр.). Forbes (30 августа 2013). Дата обращения: 30 августа 2015. Архивировано 31 августа 2013 года.
- Billionaire With Presidential Ambitions? (неопр.). Radio Free Europe/Radio Liberty. Дата обращения: 10 апреля 2017.
- Алишер Усманов на сайте Международной федерации фехтования