Âşık Veli
Âşık Veli, (1793 - 1853, Şarkışla, Sivas, İğdecik), halk ozanı.
Ustası Kemter tarafından yetiştirilmiştir. Eserlerinde Hacı Bektaş-i Veli'nin de etkisi bulunmakla beraber daha çok dünyevi aşka ilişkin temalar işlenmiştir.[1] Kul Veli, Veli abdal, Veli dede mahlaslarıyla da eserler vermiştir.[2]
Hayatı
Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı İğdecik köyünde doğmuştur. Babasının adı Hüseyin, annesinin adı Kamer'dir. 1790'lı yıllarda doğduğu tahmin edilen Aşık Veli'nin ölüm tarihinin 1853 olduğu bilinmektedir.[3] Soyundan gelen akrabalarından edinilen bilgiye göre 60 yaşında öldüğü söylenmektedir. On yaşında iken annesini, kısa bir süre sonra da babasını kaybetmiş ve başkalarının yanında çobanlık yapmıştır. 16 - 17 yaşlarında Emlek Kale köyünde yaşayan Kemter Baba ile tanışarak onun çırağı olmuştur. Şiirlerinde sıklıkla ustası Kemter'den bahsetmiştir.[4] 1853 yılında altmışlı yaşlarında bir Yıldızeli'nin Davlıalağan (şimdiki Davulalan olmalı) köyü yakınlarında atı ile giderken eğer ile bir ağaç dalı arasına sıkışarak öldüğü rivayet edilmektedir.[5]
Bazı şiirleri
- Mecnunum Leyla'mı Gördüm
- Bir Kerece Bakdı Geçti
- Ne Sordu Ne De Söyledi
- Kaşlarını Yıktı Geçti
- Soramadım Bir Çift Sözü
- Ay Mıydı Gün Müydü Yüzü
- Sandım Ki Zühre Yıldızı
- Şavkı Beni Yaktı Geçti
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Şarkışlalı Aşık Veli Hayatı ve Ozanlığı, Şahamettin Kuzucular, 2012, Edebiyat ve Sanat Akademisi[ölü/kırık bağlantı]
- Aşık Veli, Alevitischen Kulturzentrums Regio Basel (Türkçe Sürüm)[ölü/kırık bağlantı]
- Şarkışla'lı Âşık Veli, Ahmet Özdemir, Bizim Sivas Gazetesi, 2020 11 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.