Yaş tahrifatı

Yaş tahrifatı, bir kişi gerçek yaşını kasten yanlış sunduğunda gerçekleşir. Bu, genellikle kişinin, aksi durumda elde edemeyeceği sosyal statü veya ayrıcalıkları kazanmak amacıyla yapılır. Gerçekleştirilmesi, sözlü veya yazılı ifadelerle veya hayati kayıtların değiştirilmesi, üzerinde oynama yapılması veya sahteciliği ile gerçekleştirilir.

Bazı durumlarda, yaş büyütülerek spor veya eğlence sektörü için beklenen minimum yasal yaş sınırını aşma amaçlanır. Bazen kişinin kamuda bilinen yaşını, kendisi yerine ebeveynleri, menajerleri gibi etrafında bulunan kişiler küçültebilir. Birçok durumda yaş, bir veya birkaç yıl değiştirilirken; Al Lewis ve Charo örneklerindeki gibi 10 yıla varan değiştirmeler de görülebilmektedir. Resmi devlet belgeleri (doğum, evlilik ve ölüm belgesi, nüfus kayıtları ve benzeri kimlik belgeleri) tipik olarak doğru tarihi sağlar.

Modern Batı dünyasında yaygın olmamasına rağmen, bir kişinin tam doğum tarihini bilmemesi de mümkündür. Böyle bir kişinin keyfi olarak seçtiği bir doğum tarihinin daha sonra yapılan bir araştırmada yanlış olduğu bulunabilir. Bu durum, kasıtlı bir aldatma amacı güdülmediğinden bir yaş tahrifatı olarak ele alınmamalıdır.

Spor

Sporda kişiler, yaşlarını olduğundan küçük göstererek dünya çapında gençlik etkinliklerine katılabilmeyi amaçlayabilir (öne çıkan örnekler futbol ve atletizmde görülür).[1][2] Jimnastik, atlama ve artistik buz pateninde[3] yaşı küçük gösterme gibi, yetişkin etkinliklerinde yarışabilmek amacıyla yaşı büyük gösterme durumları da görülebilir. Bu gibi tahrifatlar kişinin performansı üzerinde etkili olduğundan (yaş grubuna göre atletiklik veya esnekliğin yüksek görünmesi), bu durum sporda yaş hilesi olarak adlandırılır.[4]

  • Danny Almonte (d. 7 Nisan 1987), 2001'de Little League World Series beyzbol ligi için, yaşının büyük olmasına rağmen takımı Bronx adına yarıştı. Ebeveynleri bunun için, doğum yılını 1989 olarak gösteren değiştirilmiş bir doğum belgesi sunmuştu. Bir Sports Illustrated yazarı, Almonte'nin Dominik Cumhuriyeti ilkokul kayıtlarına ulaşarak bu uyuşmazlığı ortaya çıkardı.[5]
  • Tom Shaw, PGA Tour'daki golf kariyeri boyunca doğum tarihini 13 Aralık 1942 olarak gösterdi. Amerika Birleşik Devletleri Golf Birliği'nin yönetici müdürü Frank Hannigan, şüphesi üzerine Shaw'ın 1971 Amerika Açık'taki ilk iki raund performansını, o zaman 19 yaşında olan Ben Crenshaw ve 24 yaşında olan Johnny Miller ile kıyasladı. Hannigan'ın şüpheleri zamanla doğru çıktı; 1988'de Shaw'ın 1938 doğumlu olduğunu gösteren doğum belgesi ortaya çıktı. Bu durumda Shaw 1989'da, o zamanki adı Senior PGA Tour olan PGA Tour Champions için uygun yaşta olmaktaydı.[6]

Eğlence sektörü

Yaş tahrifatı eğlence sektöründe oldukça yaygındır. Eğlence sektörü dahilinde bulunan kişiler (oyuncu, şarkıcı, manken gibi) yaşlarını küçülterek yapımcılar tarafından rol verilme, albüm yapılma gibi imkanlar bulma veya şöhretlerini sürdürme amacı taşırlar.[7]

İnternet ve sosyal medya

Birçok web sitesi ve çevrimiçi hizmet, 13 yaş altı çocukların erişimlerini yasaklar. Bunu aşmak amacıyla birçok çocuk, bazı durumlarda ebeveynlerinin de yardımıyla, yaşlarını büyük gösterir.[8]

Hukuk

Zorunlu askerlik

Orduya katılmak amacıyla yaşlarını büyük gösteren birçok kişinin hikâyesi bulunmaktadır. 1918 yılında Walt Disney, I. Dünya Savaşı Batı Cephesi'nde Alman İmparatorluğu'na karşı savaşmak için Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'na katılmak istedi, ancak yaşının küçük bulunması nedeniyle reddedildi. Doğum belgesinde doğduğu yılı 1900 olarak değiştirdikten sonra, 1918 Eylülünde Kızılhaç'a ambulans şoförü olarak katıldı.[9] Diğer taraftan askerliğe çağrılmama amaçlı yaşlarını küçük gösteren kişiler de bulunmaktadır. Wroclaw Emeritus piskoposu ve Katolik Kilisesi kardinali Henryk Gulbinowicz'un doğum yılı, ebeveynleri ve kilise rahibi tarafından, 2. Dünya Savaşı'na orduya çağrılmasını önlemek amacıyla 1923 yerine 1928 olarak değiştirildi.[10]

Göç

  • 2016 yılında Birleşik Krallık hükûmeti'ne bağlı Home Office departmanı, Calais'ten gelen sözde çocuk mültecilerin 2/3'ünün yetişkin olduklarını rapor etti.[11]
  • Yetişkin bir MS-13 üyesi (Herberth Geovani Argueta-Chavez), 2018 yılının başında bir Orta Amerika göçmen karavanı ile sınırdan Yuma, Arizona'ya geçmeye çalışırken yakalandı ve reşit olmadığına dair yalan söyledi.[12]

Evlilik

  • 1994 yılında, 15 yaşında olan şarkıcı Aaliyah ile 27 yaşında olan R. Kelly, Cook County, Illinois'te yasadışı olarak evlendi.[13] Aaliyah, R. Kelly ile tanıştığında ve nikahlarına kadar, reşit olmamasına rağmen yaşını 18 olarak beyan ettiğini itiraf etti.[14] 2008 yılındaki bir röportajında R. Kelly'nin tur menajeri Demetrius Smith, Aaliyah'ı 18 yaşında gösteren sahte bir kimlik düzenleyerek evliliği kolaylaştırdığını söyledi. Bir Michigan hakimi 1995'te evliliği iptal etti.

Siyaset

Ayrıca bakınız

Kaynakça