Uranyum

radyoaktif element

Uranyum (U)

HPeriyodik tabloHe
LiBeBCNOFNe
NaMgAlSiPSClAr
KCaScTiVCrMnFeCoNiCuZnGaGeAsSeBrKr
RbSrYZrNbMoTcRuRhPdAgCdInSnSbTeIXe
CsBa HfTaWReOsIrPtAuHgTlPbBiPoAtRn
FrRa RfDbSgBhHsMtDsRgCnNhFlMcLvTsOg 
 LaCePrNdPmSmEuGdTbDyHoErTmYbLu
 AcThPaUNpPuAmCmBkCfEsFmMdNoLr 


Temel özellikleri
Atom numarası92
Element serisiAktinitler
Grup, periyot, blok3B, 7, f
Görünüş{{{Görünüş}}}
Uranyum
Kütle numarası238,02891 g/mol
Elektron dizilimiRn 5f3 6d1 7s2
Enerji seviyesi başına
Elektronlar
2, 8, 18, 32, 21, 9, 2
CAS kayıt numarası7440-61-1
Fiziksel Özellikleri
Maddenin hâlikatı
Yoğunluk19,1 g/cm³
Sıvı hâldeki yoğunluğu(erime noktasında) 17,3 g/cm³
Ergime noktası1405,3 °K
1132,2 °C
Kaynama noktası4404 °K
4131 °C
Ergime ısısı15,48 kJ/mol
Buharlaşma ısısı422,58 kJ/mol
Isı kapasitesi0,12 J/(mol·K)
Atom özellikleri
Kristal yapısıOrtorombik
Yükseltgenme seviyeleri6, 5, 4, 3,[1] 2, 1
(zayıf bazik oksit)
Elektronegatifliği1,38 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi1'nci = 597,6 kJ/mol

2'nci = 1420 kJ/mol

Atom yarıçapı156 pm
Atom yarıçapı (hes.)(α-Uranyum)[2] 138,5 pm
Kovalent yarıçapı196±7 pm
Van der Waals yarıçapı186 pm
Diğer özellikleri
Elektrik direnci0,280 nΩ·m (20°C'de)
Isıl iletkenlik27,5 W/(m·K)
Isıl genleşme13,9 µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızı3155 m/s (20 °C'de)
Mohs sertliği2,5–3[2]
Vickers sertliği? MPa
Brinell sertliği? MPa

Uranyum, radyoaktif bir kimyasal elementtir. Simgesi "U"dur. 1789 yılında Martin Heinrich Klaaproth tarafından keşfedilmiş ve 1841 yılında Eugene-Melchior Peligot tarafından izole edilmiştir. Uranyum ilk zamanda radyoaktivite ile ilgili fazla bilgi sahibi olunmadığından diğer elementler gibi zannedilse de, 1896 yılında bilim tarihinin önemli isimlerinden olan Dimitri Mendeleyev’in çalışmalarıyla radyoaktif bir element olduğu ispatlanmıştır.

Uranyum, cama katıldığı zaman ilginç sarı-yeşil bir renk verir. yüksek radyoaktif elementtir. Yüksek yoğunluğa sahiptir. Çelikten daha yumuşaktır. Kurşundan %65 daha yoğundur. 3 tane allotropu vardır. Kolayca yükseltgenir ve ısıtıldığında yanar. Klor, kükürt ve azotla az ya da çok kolay bileşir; karbonla uranyum karbürü (UC2), uranyum karbür de suyla bozularak hidrojen ve hidrokarbonları verir. Uranyum metali, hidroklorik asit ve sülfürik asit içinde kolayca çözünerek dört değerli uranyum tuzlarını oluşturur; nitrik asit içinde dinginleşir.

Uranyum
  • Alfa (ortorombik) 667.7 °C nin üzerinde kararlıdır.
  • Beta (tetragonal) 667.7 - 774.8 °C arasında kararlıdır.
  • Gama (kübik) 774.8 °C dan erime noktası arasında kararlı (bu sıcaklıkta dövülebilir ve yumuşak formda)

Uranyum mineralleri, uraninit, autinit, tobernit, koffinittir. Minerallerde bulunan uranyum kimyasal reaksiyonlar sonucunda uranyum okside veya diğer formlarına dönüştürülür. Metal olarak uranyum, KUF5 ve UF4 bileşiklerinin elektrolizi ile elde edilir.

Çok saf uranyum ise halojenlerinin termal yanması ile elde edilir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça