Tahitice
Tahitice veya Tahiti dili (Tahitice: Tahitice: Reo Tahiti),[2] çoğunlukla Fransız Polinezyası'nda yer alan Sosyete Adalarında konuşulan Polinezya dilidir. Doğu Polinezya grubuna aittir.
| Tahitice | |
|---|---|
| Tahitice: Reo Tahiti Tahitice: Reo Māꞌohi | |
| Konuşan sayısı | 68,260, etnik Tahitililer'in %37'si (2007)[1] |
| Dil ailesi | |
| Yazı sistemi | Latin |
| Resmî durumu | |
| Resmî dil |  Fransız Polinezyası |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | ty |
| ISO 639-2 | tah |
| ISO 639-3 | tah |
Tahitice'nin Batılı sömürgecilerin gelmesinden önce yazılı bir kaynağı olmadığından, konuşulan dil ilk olarak 19. yüzyılın başlarında Londra Misyoner Derneği misyonerleri tarafından yazılmıştır.
Tarihçe
Avrupalılar 18. yüzyılın sonlarında Tahiti'ye ilk geldiklerinde, dilin bir yazı sistemi yoktu ve Tahiti dili sadece konuşma diliydi. 1797'de Protestan misyonerleri Tahiti'ye, Duff adında bir İngiliz gemisiyle geldi. Misyonerlerin arasında yer alan Henry Nott (1774-1844) Tahiti dilini öğrenmiş ve Tahiti kralı II. Pomare ile İncil'in Tahitice çevirisi için çalışmıştır. Tahitice İncil için beş ünlü ve dokuz ünsüzü barındıran bir sistem kullanılmıştır ve İncil birçok Polinezyalı'nın okumayı ve yazmayı öğrendiği ana metin olmuştur.
Kelime hazinesi
Ortak ifade ve kelimeler
| Tahiti | Türkçe |
|---|---|
| ꞋIa ora na | Selam |
| Haere mai, maeva, mānava | Hoşgeldiniz |
| pārahi | Güle güle |
| nana | Hoşçakal |
| ꞋĒ | Evet |
| ꞋAita | Hayır |
| muruuru roa | Çok teşekkür ederim |
| māuruuru | Teşekkürler |
| E aha te huru? | Nasılsın? |
| maitaꞌi | İyi |
| maitai roa | Çok iyi |
| tane | Adam |
| Vahine | Kadın |
| Fenua | Arazi |
| raꞌi | Gökyüzü |
| vai | Su |
| auahi | Ateş |
| ꞌamu | Yemek |
| inu | İçecek |
| Pō | Gece |
| Mahana | Gün/Güneş |
| moana | Okyanus, deniz |
Kaynakça
Dış bağlantılar
- 1851 tarihli Tahiti dili-İngilizce sözlük
- 1898 tarihli Tahiti dili-Fransızca sözlük
- Temel Tahitice kelimelerinin Swadesh listesi5 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Vikisözlük Swadesh list ekinden27 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- Académie Tahitienne - Fare Vānaꞌa30 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Puna Reo - Kültür Derneği, İngilizce bölümü
- 1960'lardan kalma bitki ve hayvan isimlerinin indeks kartları