TRAPPIST-1

TRAPPIST-1 (ayrıca 2MASS J23062928-0502285 olarak da belirtilir[11]), Güneş Sistemi'nden yaklaşık olarak 40 ışık yılı uzaklıkta,[12][13] Kova takımyıldızı'nda gözlemlenebilen M8 tayf sınıfındaki bir ultra soğuk kırmızı cüce yıldızdır.[14][15] Jüpiter'in kütlesinin 94 katı olmasına rağmen Jüpiter gezegeninden biraz daha büyük bir yarıçapa sahiptir. Yörüngesinde, Kepler-90 hariç diğer tüm gezegen sistemlerinden daha fazla, yedi ılıman karasal gezegen tespit edilmiştir.[16][17] Mayıs 2017'de yayınlanan bir araştırma, gezegenlerin bir ön gezegen diski aracılığıyla mevcut yörüngelerine nasıl göç ettikleri düşünüldüğünde, sistemin kararlılığının şaşırtıcı olmadığını öne sürmekte.[18][19]

TRAPPIST-1
TRAPPIST-1'in Kova takımyıldızı'ndaki konumu
Gözlem verisi
Dönem J2000      Ekinoks J2000
TakımyıldızKova
Sağ açıklık (α)23sa 06d 29,283s[1]
Dik açıklık (δ)−05° 02′ 28,59″[1]
Görünür büyüklük (V)18,798 ± 0,082[2]
Görünür büyüklük (R)16,466 ± 0,065[2]
Görünür büyüklük (J)11,354 ± 0,022[1]
Görünür büyüklük (I)14,024 ± 0,115[2]
Sınıflandırma
Evrimsel aşamaAnakol
Tayfsal sınıf
M8V[2]
V−R renk ölçeği2.332
R−I renk ölçeği2.442
J−H renk ölçeği0.636
J−K renk ölçeği1.058
Astrometri
Dikey hız ()−54 ± 2[2] km/s
Özdevinim (μ)RA: 922,1 ± 1,8[2] mys/y
Dec.: −471,9 ± 1,8[2] mys/y
Iraklık açısı (π)80,451 ± 0,12[3][4] mys
Uzaklık40,54 ± 0,06 Iy
(12,43 ± 0,02 pc)
Mutlak büyüklük (V)18,4 ± 0,1
Özellikler
Kütle (m)0,0898 ± 0,0023[3] M
Yarıçap (r)0,1192 ± 0,0013[5] R
Aydınlatma gücü0,00000373 L
Aydınlatma gücü (bol.)0,000553 ± 0,000018[3] L
Yüzey kütle çekimi (log g)≈5,227[6] cgs
Sıcaklık2566 ± 26[5] K
Metallik [Fe/H]0,04 ± 0,08[7]
Dönüş süresi3,295 ± 0,003 gün[8]
Dönüş hızı ()6[9] km/s
Yaş7,6 ± 2,2 milyar[10]
Katalog belirtmeleri
2MASS J23062928-0502285 • 2MASSI J2306292-050227 • 2MASSW J2306292-050227 • 2MUCD 12171

Belçikalı gök bilimcilerden oluşan bir ekip, ilk olarak 2015 yılında yıldızın etrafında dönen Dünya büyüklüğünde üç gezegen keşfetti. Belçika'daki Liège Üniversitesi'nden Michaël Gillon liderliğindeki ekip, Şili'deki La Silla Gözlemevi'nde ve Fas'taki Observatoire de l'Oukaïmeden'deki TRAPPIST (Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope) ile geçiş fotometrisi yöntemini kullanarak bu gezegenleri tespit etti.[15][20][21] Gök bilimciler 22 Şubat 2017'de aynı tür dört ilave ötegezegeni duyurdular. Bu çalışma, diğerleriyle birlikte Spitzer Uzay Teleskobu ve Paranal'daki VLT'yi kullandı ve en az üçünün (e, f ve g) yaşanabilir bölge içinde olduğu düşünülen gezegen sayısını yediye çıkardı.[12][15][22] Yüzeylerinde herhangi bir yerde sıvı su olabileceğinden hepsi yaşanabilir olabilir.[23][24][25] Verilere bağlı olarak, 170 ila 330 K (−103 - 57 °C; −154 - 134 °F arası) tahmini denge sıcaklıkları ile iyimser yaşanabilir bölgedeki gezegen sayısı altı adede kadar çıkabilir (c, d, e, f, g ve h).[7] Kasım 2018'de araştırmacılar, e gezegeninin en olası yer benzeri okyanus dünyası olduğunu ve "yaşanabilirliği göz önünde bulundurarak daha fazla çalışma için mükemmel bir seçim olacağını" belirlediler.[26]

Gezegen sistemi

TRAPPIST-1 sistemi[5][7][27]
Bileşen
(yıldızından uzaklığına göre)
KütleYarı büyük eksen
(AU)
Yörünge süresi
(gün)
Dış merkezlikEğiklikYarıçap
b1,374 ± 0,069 M0,01154 ± 0,00011,51088432 ± 0,000000150,00622 ± 0,0030489,56 ± 0,23°1,116+0,014-0,012 R
c1,308 ± 0,056 M0,01580 ± 0,000132,42179346 ± 0,000000230,00654 ± 0,0018889,70 ± 0,18°1,097+0,014-0,012 R
d0,388 ± 0,012 M0,02227 ± 0,000194,04978035 ± 0,000002560,00837 ± 0,0009389,89+0,08-0,15°0,778+0,011-0,010 R
e0,692 ± 0,022 M0,02925 ± 0,000256,09956479 ± 0,000001780,00510 ± 0,0005889,736+0,053-0,066°0,920+0,013-0,012 R
f1,039 ± 0,031 M0,03849 ± 0,000339,20659399 ± 0,000002120,01007 ± 0,0006889,719+0,026-0,039°1,045+0,013-0,012 R
g1,321 ± 0,038 M0,04683 ± 0,000412,3535557 ± 0,000003410,00208 ± 0,0005889,721+0,019-0,026°1,129+0,015-0,013 R
h0,326 ± 0,020 M0,06189 ± 0,0005318,7672745 ± 0,000018760,00567 ± 0,0012189,796 ± 0,023°0,775 ± 0,014 R
Güneş Sistemi'nin iç gezegenlerine kıyasla TRAPPIST-1 sisteminin göreceli boyutları, yoğunlukları ve aydınlıkları.

Kaynakça