Sırbistan Demokrat Partisi
Sırbistan Demokrat Partisi (Sırpça: Демократска странка Србије / Demokratska stranka Srbije, Sırp-Hırvatça telaffuz: [demǒkratskaː strânka sr̂bije], Serbian abbreviation: ДCC / DSS), Sırbistan'daki millî muhafazakâr[2] ve Hristiyan demokrat[2][5] bir siyasi partidir.
Sırbistan Demokrat Partisi Демократска странка Србије Demokratska stranka Srbije | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | ДСС/DSS |
| Kurucu | Vojislav Koštunica |
| Başkan | Miloš Jovanović (Geçici) |
| Kuruluş tarihi | 26 Temmuz 1992 |
| Bölünme | Demokrat Parti |
| Merkez | Pariska 13 Belgrad |
| Gençlik kolu | Demokrat Gençlik |
| Üyelik (2012) | 100,000 [1] |
| İdeoloji | Millî muhafazakârlık[2] Hristiyan demokrasi[2] Avrupa şüpheciliği[3] |
| Siyasi pozisyon | Sağ[4] |
| Uluslararası üyelik | Uluslararası Demokrat Birliği |
| Resmî renkler | Mavi |
| Sırbistan Ulusal Meclisi | 7 / 250 |
| Vojvodina Meclisi | 5 / 120 |
| Belgrad Şehir Meclisi | 4 / 110 |
| İnternet sitesi | |
| Sırbistan | |
Tarihçe
Demokrat Parti'nin kurucularından biri olan Vojislav Koštunica daha sonra 1992 yılında Sırbistan Demokrat Partisi'ne katıldı ve partinin liderliğine seçildi. Eski Komünist Partisi kökenli olmayan popülist bir siyasetçi olan Koštunica, hem demokratlar hem de milliyetçilerden destek alarak Eylül 2000'de Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı seçildi. 7 ekim 2000 günü başladığı cumhurbaşkanlığı görevi iki buçuk yıl sonra 7 Mart 2003 tarihinde sona erdi.
Sırbistan Cumhuriyeti döneminde parti 3 Mart 2004 ve 7 Temmuz 2008 tarihleri arasında üst üste iki hükûmet içinde yer aldı. 2003 seçimlerinde %17,7 oy almasına rağmen, milliyetçi, sağ ve merkez partilerden oluşan Slobodan Milošević karşıtı blok içindeki en büyük parti olduğundan Başbakanlık görevini yine genel başkan Koštunica üstlendi. 2007 seçimlerinde oy oranı %16,6'ya düştükten sonra 2008'de başbakanlık el değiştirdi.
5 Haziran 2006 tarihinde Sırbistan ve Karadağ'ın ayrılmaları da bu döneme denk geldi ve Koštunica bağımsız Sırbistan'ın ilk Başbakanı oldu.
Başkanlar (1992-günümüz)
| # | İsim | Doğum-Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Vojislav Koštunica |  | 1944– | 26 Temmuz 1992 | 19 Mart 2014 |
| 2 | Sanda Rašković Ivić |  | 1956– | 12 Ekim 2014 | 2 Ağustos 2016 |
Geçici Liderler
Kaynakça[6]
| # | İsim | Doğum-Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | |
|---|---|---|---|---|---|
| Aleksandar Popović |  | 1971– | 19 Mart 2014 | 12 Ekim 2014 | |
| Dragan Maršićanin |  | 1950– | 2 Ağustos 2016 | 21 Aralık 2016 | |
| Miloš Jovanović | | 1976– | 21 Aralık 2016 | Görevde | |
Seçimler
Genel seçimler
| Seçim | Oy | % | Sandalye | +/− | Notlar | Hükûmet |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1992 | 797,831 | 16.89% | 18 / 250 |  18 | DEPOS Koalisyonu | Muhalefet |
| 1993 | 218.056 | 5.07% | 7 / 250 |  11 | Muhalefet | |
| 1997 | Seçim boykot | Seçim boykot | 0 / 250 | 7 | Yok | |
| 2000 | 2,402,387 | 64.09% | 45 / 250 | 45 | DOS Koalisyonu | Muhalefet* |
| 2003 | 678,031 | 17.73% | 53 / 250 | 8 | Hükümet | |
| 2007 | 667,615 | 16.55% | 33 / 250 | 20 | NS-JS ile Koalisyon | Hükümet |
| 2008 | 480,987 | 11.62% | 21 / 250 | 12 | NS ile Koalisyon | Muhalefet |
| 2012 | 273,532 | 7.00% | 21 / 250 |  0 | Muhalefet | |
| 2014 | 152,436 | 4.24% | 0 / 250 | 21 | Yok | |
| 2016 | 190,530 | 5.04% | 6 / 250 | 6 | Dveri ile Koalisyon | Muhalefet |
| 2020 | 72,085 | 2.32% | 0 / 250 | 6 | Metla 2020 | Muhalefet |
| 2022 | 190,530 | 5.04% | 7 / 250 | 7 | Ulusal Demokratik Alternatif | Muhalefet |
| 2023 | 191,431 | 5.16% | 7 / 250 | 0 | Ulusal Demokratik Alternatif | Muhalefet |
Cumhurbaşkanlığı seçimleri
| Seçim | Aday | 1. Tur | 2. Tur | Sonuç | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | Oy | % | |||
| Eylül-Ekim 2002 | Vojislav Koštunica | 1,123,420 | 30.89 (#1) | 1,974,450 | 68.4 (#1) | Kazandı |
| Aralık 2002 | Vojislav Koštunica | 1,699,098 | 57.66 (#1) | — | — | —1 |
| 2003 | Dragoljub Mićunović | 893,906 | 35.42 (#2) | — | — | —1 |
| 2004 | Dragan Maršićanin | 414,971 | 13.31 (#4) | — | — | Kaybetti |
| 2008 | Velimir Ilić | 305,828 | 7.43 (#3) | — | — | Kaybetti |
| 2012 | Vojislav Koštunica | 290,861 | 7.44% (#4) | — | — | Kaybetti |
| 2017 | Aleksandar Popović | 38,159 | 1.10% (#10) | — | — | Kaybetti |
| 2022 | Miloš Jovanović | 226,137 | 6.10% (#3) | — | — | Kaybetti |
1 Seçim, katılım oranı düşük olması nedeniyle geçersiz ilan edildi.
Önemli makamlardaki parti mensupları
| Yugoslav Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı | Yıllar |
|---|---|
| Vojislav Koštunica | 2000–2003 |
| Sırbistan Başbakanı | Yıllar |
| Vojislav Koštunica | 2004–2008 |
| Sırbistan Ulusal Meclisi Başkanı | Yıllar |
| Dragan Maršićanin | 2001–2004 |