Müceddid
Müceddid (Arapça: مجدد), dine bir "yenilik" getiren kişiler için kullanılan İslami bir terimdir.[1][2] Müslüman geleneğine göre, İslam'ı yeniden canlandırmak, onu yabancı unsurlardan temizlemek ve onu orijinal saflığına geri döndürmek için İslam takvimindeki her yüzyılının başında ortaya çıkan kişiyi ifade eder. Müceddide yüzyılın en büyük Müslümanı gözüyle bakılır.[3]
Farklı hadisçiler arasında ihtilaf mevcuttur. Zehebi ve İbn Hacer el-Askalani gibi alimler, müceddid teriminin çoğul anlamda da anlaşılabileceği, dolayısıyla bir grup insanın kastedilmiş olabileceği şeklinde yorumlar yapmışlardır.[4][5]
Müceddid olduğu düşünülen kimselerin listesi
Sünni İslam'da müceddidin kim olduğunu belirmeye ilişkin resmi bir mekanizma bulunmamakla birlikte, çoğunlukla bir fikir birliği vardır. Şia ve Ahmediyye [6][7] kendi müceddid listelerine sahipler.[2]
Birinci yüzyıl (peygamberlik döneminden sonra) (3 Ağustos 718)
- Ömer ibn Abdülaziz (682–720) [8][9]
İkinci yüzyıl (10 Ağustos 815)
- Muhammed ibn İdris eş-Şafi'i (767–820) [9][10][11][12]
- Ahmed ibn Hanbel (780-855) [13]
Üçüncü yüzyıl (17 Ağustos 912)
- Muhammad al-Buhâri (810–870)[11]
- Ebul-Hasan el-Eşari (874–936)[9][10]
Dördüncü Yüzyıl (24 Ağustos 1009)
- Hakim en-Nişâburi (933–1012) [11]
- Ebu Bekir El-Bakillani (950–1013) [9][14]
Beşinci yüzyıl (1 Eylül 1106)
- İbn Hazm (994–1064) [15]
- Ebu Hamid el-Gazzali (1058–1111) [9][10][12][16][17][18][19]
- Abdülkadir Geylani (1078-1166) [20][21]
Altıncı yüzyıl (9 Eylül 1203)
- Selahaddin Eyyubi (1137–1193) [22]
- İbn Kudâme (1147-1223) [23]
- Muhammed bin Bahtiyar Halci (1148-1206) [24][25]
- Fahreddin er-Razi (1149–1210) [26]
Yedinci yüzyıl (5 Eylül 1300)
- İbn Dakik el-'Id (1228–1302) [27]
- İbn Teymiyye (1263–1328) [15]
- İbn Kayyım el-Cevziyye (1292–1350) [15]
Sekizinci yüzyıl (23 Eylül 1397)
- Siraj el-Din el-Bulqini (1324–1403) [27]
- Timurlenk (Timur) (1336–1405) [28]
- İbn Hacer el-Askalani (1372–1448) [29]
Dokuzuncu yüzyıl (1 Ekim 1494)
- Şahruh (1377-1447) [30]
- II. Mehmet (1432–1481) [22]
- Celaleddin El-Suyuti (1445–1505) [8][31]
Onuncu yüzyıl (19 Ekim 1591)
- I. Selim (1470–1520) [32]
- Kanuni Sultan Süleyman (1494-1566) [33]
- Ahmed Sirhindi (1564–1624) [9][34]
Onbirinci yüzyıl (26 Ekim 1688)
- Hayruddin el-Ramli (1585–1671) [8]
- Evrengizb (1618–1707) [35]
- Abdullah ibn Alevi el-Haddad (1634–1720) [36]
On ikinci yüzyıl (4 Kasım 1785)
- Şah Veliullah Dehlawi (1703–1762) [35]
- Muhammed bin Abdülvehhab (1703–1792) [37]
- Murt[ doğrulama başarısız oldu ]aḍá al-Zabidī (1732–1790) [31]
- Şah Abdul Aziz Delhwi (1745–1823) [38]
- Tipu Sultan (1750–1799) [39]
- Usman Dan Fodio (1754–1817) [40]
- Seyyid Ahmed Barelvi (1786–1831) [41]
- Fazl-e-Hak Khairabadi (1796–1861) [42]
On üçüncü yüzyıl (14 Kasım 1882)
- Muhammed Abduh (1849–1905) [12]
- Mahmud Hasan Deobandi (1851–1920) [43][44]
- Ahmed Rıza Han (1856–1925) [45][46]
On dördüncü yüzyıl (21 Kasım 1979)
- Eşref Ali Thanwi (1863–1943) [47]
- Said Nursî (1878–1960) [48]
- Abdul-Rahman al-Sa'di (1889-1957) [49]
- Ebul A'la Mevdudi (1903–1979) [50]
- Murabit el-Hac (1913 - 2018) [51]
- Muhammed Alevi el-Maliki (1944-2004) [52][53]