Search

Linux Mint

Linux tabanlı bir işletim sistemi

Linux Mint, Ubuntu ve Debian temel alınarak geliştirilen, masaüstü kullanıcılarına yönelik bir Linux dağıtımıdır. Linux Mint, "güçlü ve kullanımı kolay, hem de modern, şık bir işletim sistemi" olmayı hedeflemektedir.[2]

Linux Mint
Linux Mint Cinnamon masaüstü
Geliştirici(ler)Linux Mint Topluluğu
İşletim sistemi ailesiGNU/Linux
Paket yöneticisidpkg
Üretime hazır olduğu tarih27 Ağustos 2006
Son kararlı sürümü21.3 "Virginia" (12 Ocak 2024[1])
Kaynak türüAçık kaynak
LisansBaşta GPL ve diğer özgür yazılım lisansları, küçük bazı özel mülk yazılım ilaveleri
Çekirdek türüMonolitik çekirdek
Güncelleme yöntemiAPT
Platform desteğix86, x86-64
Web sitesiwww.linuxmint.com
Dil sayısıÇokdilli (Türkçe dahil)

Linux Mint, DistroWatch sitesinde, sayfası en çok tıklanan dağıtımlar listesinde ikinci sırada yer almaktadır.[3] Linux Mint web sitesinde Linux Mint'in Windows, macOS ve Ubuntu işletim sistemlerinden sonra dünyada en çok kullanılan 4. masaüstü işletim sistemi olduğu ifade edilmektedir.[2]

Ana sürüm olarak, bizzat Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamının yanı sıra, MATE ve Xfce masaüstü ortamını içeren sürümleri de yayınlamaktadır.[4]

Ubuntu daha çok ABD yasaları gereğince, Debian ise GNU felsefesi nedeniyle, ortamları kullanabilmek için gereken ancak lisans kısıtlamalarına sahip Java, Adobe Flash, MP3, DVD, DivX, Flash gibi eklentileri kurulum ISO dosyasında bulundurmazken, Linux Mint kullanıcılara söz konusu eklentileri içeren ve içermeyen iki ayrı sürüm sunmaktadır. Bahsedilen eklentileri içermeyen sürümü temin eden kullanıcılar da isterlerse Linux Mint kurulumu esnasında ilgili seçeneği işaretleyerek söz konusu paketleri İnternetten indirerek yükleyebilirler, ayrıca kurulumdaki bu aşamayı atlayan kullanıcılar da söz konusu eklentileri daha sonra paket depoları üzerinden birkaç tıkla indirip yükleyebilirler.[4]

Tasarım

Dağıtımın ilk sürümü 27 Ağustos 2006'da yayınlanmıştır.

Teknik olarak Ubuntu’nun paket kaynaklarını ve ayrıca kendileri tarafından yapılan değişiklikler içeren ek paketleri kullanmaktadır.

Linux Mint geliştiricileri Ubuntu tabanını terk edip Debian tabanına geçme seçeneği için 7 Eylül 2010'da Ubuntu'dan bağımsız, doğrudan Debian tabanlı bir sürüm olan Linux Mint Debian Edition'ı (LMDE) duyurmuşlardır.

LMDE'nin Cinnamon ve Mate masaüstü ortamlarını içeren 32 ve 64 bitlik güncel ISO kalıpları Mart 2013 tarihinde yayınlanmıştır. LMDE'nin Ocak 2014 itibarı ile Güncelleme Paketi 8. sürümü test depolarına alınmıştır.[5] Linux Mint Debian Edition 2014.03 kararlı sürümü 3 Mart 2014 tarihinde duyurulmuştur.[6]

LMDE 2. sürümü Betsy ile birlikte Debian testing tabanından, Debian stable tabanına geçmiştir. Böylece bu sürümle birlikte LMDE yarı yuvarlanan yapısını kaybederek, LTS sürüm özelliği kazanmıştır. LMDE 2 Betsy'nin Cinnamon ve Mate masaüstü sürümlerini içeren ISO dosyaları 10 Nisan 2014 tarihinde yayınlanmıştır.[7]

LMDE 3. sürümü 31 Ağustos 2018 tarihinde duyurulmuştur.[8]

LMDE 4. sürümü 20 Mart 2020 tarihinde yayınlanmıştır.[9] Bu sürümde SecureBoot desteği, NVIDIA sürücülerinin otomatik kurulumu desteği ve Linux Mint 19.3 sürümündeki yenilikler gibi özellikler eklenmiştir.

LMDE 5. sürümü 20 Mart 2022 tarihinde yayınlanmıştır.[10] Bu sürümde Linux Kernel 5.10 ve Debian 11 tabanına geçilmiştir ve varsayılan olarak Cinnamon 5.2.7 masaüstü ortamı ile gelmektedir.[11][12]

LMDE 6. sürümü 27 Eylül 2023 tarihinde yayınlanmıştır.[13] Bu sürümde Linux çekirdeği 6.1 ve Debian 12 tabanına geçilmiştir ve varsayılan olarak Cinnamon 5.8 masaüstü ortamı ile gelmektedir.[14][15]

Özellikler

  • Linux Mint büyük ölçüde açık kaynak ve özgür yazılımlardan oluşmaktadır. Bununla birlikte MP3, DVD, DivX, Adobe Flash ve Java oynatmak için gerekli bazı özel mülk lisanslara sahip kodlayıcılar ve kod çözücüler hazır yüklü indirilebilir. Linux Mint web sitesinde "Download" bölümünde görülebileceği üzere, kullanıcılara söz konusu özel eklentileri içeren ve içermeyen iki ayrı sürüm sunulur.[4] Linux Mint öntanımlı olarak herhangi özel bir sürücü içermez.[16][17]
  • Ana sürüm olarak, bizzat Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamı ile MATE masaüstü ortamını içeren sürümleri yayınlamaktadır.[4][18] Ayrıca, Xfce masaüstü ortamını içeren sürüm de seçenek olarak sunulmaktadır. Cinnamon, geleneksel bilgisayar masaüstü kullanımı ön plana çıkaran, özelleştirilebilirliği yüksek,[19] sade ve esnek bir masaüstü ortamı olarak tanımlanabilir. Cinnamon, GNOME-3'ten çatallanarak geliştirilmeye başlamıştır. MATE ise GNOME-2'den çatallanarak geliştirilen bir masaüstü ortamıdır.
  • Yazılım Yöneticisi, Güncelleme Yöneticisi, Ana Menü, Dil Yöneticisi, Sürücü Yöneticisi, Giriş Ekranı (MDM) Yöneticisi, Yedekleyici gibi kendine özgü çeşitli araç ve yazılımlar içerir.[20][21]
  • Ubuntu yazılım depolarını kullanır. Ubuntu paket depoları ile uyumludur.[17]
  • Fazla güç harcamaz, hızlı ve güçlüdür.

Topluluk

Linux Mint uluslararası alanda geniş bir katkıcı topluluğa sahiptir. Tamamen gönüllülerden oluşan geliştirici ağı ve yine gönüllülerin kurduğu yerel destek siteleri ile yerel dillerde destek verilmekte ve çeviri çalışmalarına katılım sağlanmaktadır.

Türkiye Topluluğu

Linux Mint Türkiye Topluluğunca yapılan çeviri çalışmaları sonucunda %100 Türkçe Linux Mint araçları desteği sağlanmıştır.[22] Linux Mint Türkiye bünyesinde kullanıcılara ve kullanıcı adaylarına Forum sayfası üzerinden Türkçe destek verilmiş, 2010 - 2013 yılları arasında ROOT isimli bir e-dergi projesi yürütülerek yayınlanmıştır. İlk sayısı 5 Haziran 2010 tarihinde yayınlanan ROOT, son olarak 11. sayısını yayımlamış ve bu sayı ile yayın hayatına son vermiş, Forum sayfası da kapanmıştır.

Sürümler

Linux Mint başlangıçta herhangi bir sürüm döngüsünü takip etmemiştir. Linux Mint'in 5. sürümünden 16. sürümüne kadar Ubuntu'nun 6 aylık sürüm döngüsü takip edilerek ve güncel sürüm taban alınarak yeni sürümler yayınlanmıştır. Linux Mint 17.x serisi ile birlikte güncel sürümler yerine uzun destekli sürümler (LTS) taban alınarak, yine 6 aylık sürüm döngüsü içinde yeni sürümler yayınlanmaya başlanmıştır.[23]

LMDE ise Debian Testing tabanlı yarı yuvarlanan bir sürümken, LMDE 2 ile Debian kararlı sürüm taban alınarak yuvarlanan sürüm özelliği bırakılmıştır.[24]

SürümKod adıTemeliSürüm TarihiSon Destek TarihiMasaüstüAçıklamalar ve Bazı Değişiklikler
1.0AdaKubuntu 6.06 LTS2006.08.27Nisan 2008KDEİlk sürüm
2.0BarbaraUbuntu 6.102006.11.13Nisan 2008GNOME
2.1Bea2006.12.20Nisan 2008GNOME
2.2Bianca2007.02.20Nisan 2008GNOME, KDEYeni menü ve yapılandırma aracı
3.0CassandraUbuntu 7.042007.05.30Ekim 2008GNOME, KDE, Xfce
3.1Celena2007.09.24Ekim 2008GNOME
4.0DarynaUbuntu 7.102007.11.15[25]Nisan 2009GNOME, KDEUbuntu'nun yarı-otomatik güncelleme özelliği ile kullanılan güncelleme aracı çıkarıldı ve yerine "Mint Update" güncelleme aracı eklendi.
5ElyssaUbuntu 8.04 LTS2008.06.9[26]Nisan 2011GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox
6FeliciaUbuntu 8.102008.12.15[27]Nisan 2010GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox
7GloriaUbuntu 9.042009.05.26[28]Ekim 2010GNOME, KDE, Xfce
8HelenaUbuntu 9.102009.11.28[29]Nisan 2011GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox, LXDESon destek tarihi: Nisan 2011[30]
9 LTSIsadoraUbuntu 10.04 LTS2010.05.18[31]Nisan 2013GNOME, KDE, Xfce, Fluxbox, LXDETemelini oluşturan Ubuntu LTS (Uzun Süreli Destek) sürümünün yardımıyla son destek tarihi: Nisan 2013[30]
10JuliaUbuntu 10.102010.11.12[32]Nisan 2012GNOME, KDE, LXDESon destek tarihi: Nisan 2012[30]
11KatyaUbuntu 11.042011.05.26[33]Ekim 2012GNOME, LXDEUnity arayüzünü kullanan yeni Ubuntu 11.04 yayınlandı ancak Linux Mint'da Unity arayüzü yerine GNOME 2.32 kullanılmaya devam edildi.[34] İsteyen kullanıcıların kurabilmeleri için Unity ve GNOME3 arayüzleri depolara dahil edildi. Son destek tarihi: Ekim 2012[30]
12LisaUbuntu 11.102011.11.26Nisan 2013GNOME 3, MATE, KDE, LXDEGnome 2'den çatallanan MATE sürümü ve Gnome 3 sürümü yayınlanmaya başladı.[35] Firefox'da DuckDuckGo öntanımlı arama motoru olarak ayarlandı.
13 LTSMayaUbuntu 12.04 LTS2012.05.23Nisan 2017Cinnamon, MATE, KDE, XfceNisan 2017'ye kadar desteklenme süresi bulunan uzun süreli destek (LTS) sürümü[30] Linux Mint ekibi tarafından geliştirilen Cinnamon masaüstü ortamını içeren sürümü yayınlanmaya başladı. Yahoo öntanımlı arama motoru olarak ayarlandı.[36]
14NadiaUbuntu 12.102012.11.20[37]Mayıs 2014Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
15OliviaUbuntu 13.042013.05.29[38]Ocak 2014Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
16PetraUbuntu 13.102013.11.30[39]Temmuz 2014Cinnamon, MATE, KDE, XfceKullanıcı yönetimi geliştirmeleri, yeni USB biçimlendirme aracı, ses efektlerini ayarlama arayüzü, Görüntü Yöneticisi (MDM) geliştirmeleri.[40]
LMDEDebianDebian 82014-03-02[41]Ocak 2016Cinnamon, MATELinux Mint Debian Edition
17 LTSQianaUbuntu 14.04 LTS2014.05.30[42]Nisan 2019Cinnamon, MATE, KDE, XfceUzun süreli destek (LTS) sürümü, son destek tarihi: Nisan 2019
17.1 LTSRebeccaUbuntu 14.04 LTS2014.11.29[43]Nisan 2019Cinnamon, MATE, KDE, XfceUzun süreli destek (LTS) sürümü, son destek tarihi: Nisan 2019. Nemo dosya yöneticisine klasör renklendirme özelliği eklendi. Güncelleme Yöneticisi (ve içinde yer alan çekirdek seçim ekranı), Dil Ayarları ve Giriş Ekranı Tercihleri geliştirilerek arayüzleri yenilendi.[44]
LMDE 2BetsyDebian 82015-04-10[45]Ocak 2019Cinnamon, MATELinux Mint Debian Edition 2
17.2 LTSRafaelaUbuntu 14.04 LTS2015.06.30[46]Nisan 2019Cinnamon 2.6, MATE 1.10, KDE 4.12.4, Xfce 4.12Uzun süreli destek (LTS) sürümü, son destek tarihi: Nisan 2019. Cinnamon masaüstü 2.6 sürüm ile daha iyi performans için çekirdek iyileştirmeleri yapıldı, çoklu monitör ve ekran koruyucu desteği ve ayar yöneticisi iyileştirildi, efekt yönetimi daha iyi kontrol edilebilir hale getirildi. Nemo dosya yöneticisi için eklenti yöneticisi eklendi, dosya kopyalama ile ilgili iyileştirmeler yapıldı.[47] Güncelleme Yöneticisine sistem çekmesi ile ilgili otomatik gizleme özelliği ve Yazılım Kaynakları aracında PPA depolarının yönetimleri ve paketlerin sürüm düşürülmesi ile ilgili yeni özellikler eklendi. Daha iyi Nvidia Optimus desteği için, MDM görüntü yöneticisi iyileştirilerek Nvidia Prime ile sistemi yeniden başlatmadan GPU değiştirilmesi özelliği eklendi.[48]
17.3 LTSRosaUbuntu 14.04 LTS2015-12-04[49]Nisan 2019Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18 LTSSarahUbuntu 16.04 LTS2016-06-30[50]Nisan 2021Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18.1 LTSSerenaUbuntu 16.04 LTS2016-12-16[51]Nisan 2021Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18.2 LTSSonyaUbuntu 16.04 LTS2017-07-02[52]Nisan 2021Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
18.3 LTSSylviaUbuntu 16.04 LTS2017-11-27[53]Nisan 2021Cinnamon, MATE, KDE, Xfce
19 LTSTaraUbuntu 18.04 LTS2018-06-29[54]Nisan 2023Cinnamon, MATE, Xfce
LMDE 3CindyDebian 92018-08-31[55]Temmuz 2020CinnamonLinux Mint Debian Edition 3
19.1 LTSTessaUbuntu 18.04 LTS2018-12-19[56]Nisan 2023Cinnamon, MATE, Xfce
19.2 LTSTinaUbuntu 18.04 LTS2019-08-02[57]Nisan 2023Cinnamon, MATE, Xfce
19.3 LTSTriciaUbuntu 18.04 LTS2019-12-18[58]Nisan 2023Cinnamon, MATE, Xfce
  • Linux 5.0
  • LibreOffice 6.0
  • Mozilla Firefox 71
  • Thunderbird 60.9
  • Python 3.6
LMDE 4DebbieDebian 102020-03-20[59]Ağustos 2022[60]CinnamonLinux Mint Debian Edition 4
20 LTSUlyanaUbuntu 20.04 LTS2020-06-27[61]2025Cinnamon, MATE, Xfce
20.1 LTSUlyssaUbuntu 20.04 LTS2021-01-08[62]2025Cinnamon, MATE, Xfce
  • Linux 5.8
  • LibreOffice 6.4
  • Mozilla Firefox 84
  • Thunderbird 68.10
  • Python 3.8
20.2 LTSUmaUbuntu 20.04 LTS2021-07-08[63]2025Cinnamon, MATE, Xfce
  • Linux 5.8
  • LibreOffice 6.4
  • Mozilla Firefox 89
  • Thunderbird 78
  • Python 3.8
20.3 LTSUnaUbuntu 20.04 LTS2022-01-07[64]2025Cinnamon, MATE, Xfce
  • Linux 5.8
  • LibreOffice 6.4
  • Mozilla Firefox 95
  • Thunderbird 78
  • Python 3.8
LMDE 5ElsieDebian 112022-03-20[65]TBACinnamonLinux Mint Debian Edition 5
21 LTSVanessaUbuntu 22.04 LTS2022-07-31[66]2027Cinnamon, MATE, Xfce
  • Linux 5.15
  • LibreOffice 7.3
  • Mozilla Firefox 103
  • Thunderbird 91
  • Python 3.10
21.1 LTSVeraUbuntu 22.04 LTS2022-12-20[67]2027Cinnamon, MATE, Xfce
  • Linux 5.15
  • LibreOffice 7.3
  • Mozilla Firefox 108
  • Thunderbird 102
  • Python 3.10
21.2 LTSVictoriaUbuntu 22.04 LTS2023-07-16[68]2027Cinnamon, MATE, Xfce
LMDE 6FayeDebian 122023-09-27[69]2027Cinnamon
  • Linux Mint Debian Edition 6
  • Linux 6.1
21.3 LTSVirginiaUbuntu 22.04 LTS2023-01-12[70]2027Cinnamon, MATE, XFCE
  • Linux 5.15 LTS
  • Cinnamon'a deneysel olarak Wayland desteği eklendi.
SürümKod adıTemeliSürüm TarihiSon Destek TarihiMasaüstüAçıklamalar ve Bazı Değişiklikler
Renkler ve anlamları:Eski sürüm; desteklenmiyorEski sürüm; hâlâ destekleniyorGüncel sürümGelecek sürüm

Kaynakça

Dış bağlantılar

"https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=tr&q=Linux_Mint&oldid=33373211" sayfasından alınmıştır
🔥 Top keywords: Anasayfa2024 Avrupa Futbol ŞampiyonasıÖzel:AraAvrupa Futbol ŞampiyonasıAişe2020 Avrupa Futbol ŞampiyonasıOktay Kaynarca2024 FIVB Kadınlar Voleybol Milletler LigiKylian MbappéSlovakyaTürkiye2024 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleriFIVB Dünya SıralamasıFIFA Dünya KupasıTürkiye millî futbol takımıMuhammed'in evlilikleriGibi bölümleri listesi2008 Avrupa Futbol ŞampiyonasıKurban BayramıVII. KleopatraGülse BirselRomelu LukakuOsmanlı padişahları listesiÖzel:SonDeğişikliklerMuhammedÜlkeler listesiAntoine Griezmann2026 FIFA Dünya KupasıVatan ŞaşmazII. MehmedOsmanlı İmparatorluğuFIFA Dünya Kupası finalleri listesiBurçlarSeks pozisyonlarıUsame bin LadinGheorghe HagiPrens (dizi)Muğla'nın ilçeleriSıla