Letonya millî futbol takımı

Letonya millî futbol takımı, Letonya'yı uluslararası arenada temsil eden futbol takımıdır. Son yıllarda çıkış gösteren takım Euro 2004'e katılmayı başarmıştır. 2004 Avrupa Futbol Şampiyonasına katılmak için Türkiye ile baraj maçı oynamış ve Türkiye'yi evinde 1-0 yenip deplasmanda 2-2 berabere kalarak Euro 2004'e katılmaya hak kazanmıştır.

Letonya
Forma/federasyon arması
FederasyonLetonya Futbol Federasyonu
KonfederasyonUEFA (Avrupa)
Teknik direktörPaolo Nicolato
KaptanAndris Vaņins
En çok oynayanVitālijs Astafjevs (167)
En çok gol atanMāris Verpakovskis (29)
Ev sahibi stadyumSkonto Stadyumu
FIFA koduLVA
FIFA sırası
Mevcut138 azalış 2 (20 Haziran 2024)[1]
En yüksek45 (20 Kasım 2009)
En düşük148 (14 Eylül 2017)
Elo sırası
Mevcut82
En yüksek39
En düşük124 (Nisan 1995)
İlk maç
Letonya Latvia 1 - 1 Estonya 
(Riga, Letonya; 24 Eylül 1922)
 Romanya 2 - 0 Letonya Letonya
(Bükreş, Romanya; 8 Nisan 1992)
En farklı galibiyet
Letonya Letonya 9 - 0 Estonya 
(Tallinn, Estonya; 18 Ağustos 1942)
En farklı mağlubiyet
 İsveç 12 - 0 Letonya Letonya
(Stockholm, İsveç; 29 Mayıs 1927)
Avrupa Şampiyonası
Katılım1 (ilki 2004)
En iyi derece1. Tur, 2004
Euro 2004'teki Letonyalı taraftarlar.

Letonya millî futbol takımı, tarihindeki ilk resmî maçını 1922'de komşusu Estonya ile oynayıp 1-1 berabere kaldı. En farklı galibiyetini bir başka komşusu Litvanya'yı 1935'te 6-1 yenerek elde eden ve en farklı yenilgisine 1927'de İsveç karşısında 12-0'lık mağlubiyetle uğrayan Letonya'nın en çok millî olan oyuncusu, formayı 167 kez giyen Vitālijs Astafjevs'tir. Māris Verpakovskis ise 104 maçta attığı 29 golle millî takımın en fazla gol atan oyuncusudur.

Tarihçe

Letonya millî futbol takımının katıldığı ilk elemeler, 1938 FIFA Dünya Kupası elemeleriydi. 8. Grup'ta ilk turda Litvanya ile aynı gruba düşen Letonya, rakibini 4-2 ve 5-1'lik skorlarla yenerek 8. Grup'ta final turuna yükseldi. Final turunda Avusturya ile eşleşen Letonya, maçı 2-1 kaybederek turnuvadan elendi. Ancak kupaya gitmeye hak kazanan Avusturya, Almanya'nın ilhak etmesinden dolayı kupaya gidemeyince FIFA, Letonya yerine İngiltere'yi kupaya davet etti, ancak İngiltere teklifi kabul etmeyince kupa bir takım eksik başladı.[2] 1940 yılında Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilen Letonya, uzun yıllar millî maç yapamadı.

Letonya millî futbol takımı, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 1994 FIFA Dünya Kupası elemelerinden beri uluslararası arenada boy göstermeye başladı. O elemelerde İspanya, İrlanda Cumhuriyeti, Danimarka, Kuzey İrlanda, Litvanya ve Arnavutluk'la aynı grupta yer alan bordo-beyazlılar, 12 maçı sadece 4 gol atıp 21 gol yiyerek tamamlarken, aldığı beş beraberlikle 5 puan topladı ve Arnavutluk'un 1 puan üzerinde 6. sırada elemeleri tamamladı. Ancak Letonya, bu turnuvadaki beş beraberliğinden ikisini Danimarka ve İspanya karşısında 0-0'lık sonuçlarla aldı. 1996 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerine ise beşinci torbadan girip Portekiz, İrlanda Cumhuriyeti, Kuzey İrlanda, Avusturya ve Lihtenştayn'la eşleşen Letonya, yine sondan ikinci olmalasına rağmen bu kez aldığı 4 galibiyetle 12 puan topladı ve 11 gol atıp kalesinde 20 gol gördü. Bu dört galibiyetin ikisini Lihtenştayn maçlarında alırken, diğer iki galibiyetini Kuzey İrlanda ve Avusturya karşısında elde etti. 1998 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Avusturya, İskoçya, İsveç, Estonya ve Belarus'la aynı gruba düşen Letonya, grubu 10 maçta topladığı 10 puanla dördüncü sırada tamamladı. 3 galibiyet, 1 beraberlik ve 6 yenilgi alırken, rakip ağlara 10 gol bırakıp kalesinde 14 gol gördü. Galibiyetlerininin birini Belarus karşısında alırken ikisini de Estonya maçında aldı. Tek beraberliği ise Belarus deplasmanından çıkardı. 2000 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde Norveç, Slovenya, Yunanistan, Arnavutluk ve Gürcistan'ın bulunduğu gruba düşen Letonya, grubu 10 maçta elde ettiği 3 galibiyet, 4 beraberlik ve 3 yenilgiyle, attığı 8 gole karşılık yediği 14 golle tamamladı. Topladığı 13 puanla grup dördüncüsu olan Letonya, grubu birinci sırada bitiren Norveç karşısında deplasmanda 3-1'lik galibiyet elde etmişti. İkinci maçında da Gürcistan'ı yenen Letonya, kalan 8 maçta sadece 1 kez kazanabildi. O da Yunanistan'ı deplasmanda son dakika golüyle mağlup ettiği maç oldu. Dört beraberliğini ise iç sahada Yunanistan ve Arnavutluk, deplasmanda da Arnavutluk ve Gürcistan önünde aldı. 2002 FIFA Dünya Kupası elemelerine dördüncü torbadan girip Hırvatistan, Belçika, İskoçya ve San Marino ile eşleşen Letonya, 8 maçta 5 gol atıp 16 gol yerken, sadece 1 galibiyet ve 1 beraberlik elde etti. Bu galibiyet ve beraberliği de San Marino karşısında geldi. Bu elemelerden sonra takımın başına Aleksandrs Starkovs getirildi.

Letonya'nın futbol tarihinde elde ettiği en büyük başarısı ise finallere katılma hakkı kazandığı 2004 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde gerçekleşti. İsveç, Polonya, Macaristan ve San Marino ile yer aldığı grupta, İsveç'in sadece 1 puan arkasında ikinci olan Letonya, Polonya'nın 13, Macaristan'ın ise 11 puan çıkartabildiği grubu 10 gol atıp 6 gol yiyerek 5 galibiyet, 1 beraberlik ve 2 yenilgiyle tamamladı.[3] İlk maçta evinde İsveç'le golsüz berabere kaldıktan sonra deplasmanda Polonya ve San Marino önünde 1-0'lık skorlarla galip gelen Letonya, Evindeki 3-0'lık San Marino maçıyla süren galibiyet serisini Macaristan'da aldığı 3-1'lik yenilgiyle bozdu. Ardından, içeride Polonya'ya 2-0 kaybeden Letonya, aldığı 3-1'lik Macaristan galibiyetinin ardından grubun lideri İsveç'i deplasmanda 1-0 yenerek grup ikinciliğini elde etti. Takımın elemelerde kaydettiği 10 golden 4'ünü Verpakovskis kaydetti. Turnuvaya katılmak için bir diğer grup ikincisi Türkiye ile baraj maçı oynayan Letonya, Riga'da oynanan ilk maçı Verpakovskis'in golüyle 1-0 kazandı.[4] İstanbul'deki rövanş maçında ise İlhan Mansız ve Hakan Şükür'le 2-0 öne geçen Türkiye karşısında Laizans ve Verpakovskis'le 2-2'yi yakalayan Letonya, Türkiye'yi devre dışı bırakarak 2004 Avrupa Futbol Şampiyonasına tarihinde ilk kez katılma hakkı kazandı ve bu turnuvaya katılan ilk ve tek Baltık ülkesi oldu.[5][6] Portekiz'deki finallerde D Grubu'nda Almanya, Hollanda ve Çek Cumhuriyeti ile eşleşen Letonya,[7] grupta oynadığı ilk maçta, ilk yarının bitimine kısa bir süre kala Çek Cumhuriyeti karşısında Verpakovskis'in golüyle öne geçse de, 2-1 yenilmekten kurtulamadı.[8] Ancak, ikinci maçta Almanya ile golsüz berabere kalmaları, Almanya'nın gruptan çıkamamasına neden olurken Letonya'ya da Avrupa Futbol Şampiyonası'ndaki ilk puanı getirdi.[9] Son maçta Hollanda'ya 3-0 kaybedip topladığı 1 puanla grup sonuncusu olan Letonyalılar, Çeklerle Portakallar gruptan çıkarken Panzerlerle beraber evlerinin yolunu tuttular.[10]

Starkovs'un görevi bırakmasından sonra eski yardımcısı olarak yerine geçen Jurijs Andrejevs yönetimindeyken 2006 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Portekiz, Slovakya, Rusya, Estonya, Lihtenştayn ve Lüksemburg'dan oluşan gruba düşen Letonya, grubu 12 maçta elde ettiği 4 galibiyet, 3 beraberlik ve 5 yenilgiyle tamamladı. Maçlarda 18 gol atıp 21 kalesinde gol gören Letonya, grubu 15 puanla beşinci sırada tamamladı. Galibiyetlerinin dördünü de grubun averaj takımları olan Liechteinstein ve Lüksemburg karşısında elde etti. 2008 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerinde İspanya, İsveç, Kuzey İrlanda, Danimarka, İzlanda ve Lihtenştayn'la aynı gruba düşen Letonya, 7 takımlı grubu 12 puanla beşinci sırada bitirdi. 15 gol kaydedip kalesinde 17 gol gören Letonya, grubu 4 galibiyet ve 8 yenilgiyle tamamlarken iki galibiyetini İzlanda önünde, kalan iki galibiyetini ise Kuzey İrlanda ve Liechteinstein karşısında aldı. Starkovs'un tekrar takımın başına geçtiği 2010 FIFA Dünya Kupası elemelerinde ise, İsviçre'nin 21 puanla birinci, Yunanistan'ın 20 puanla ikinci olduğu grupta 17 puanla üçüncü olan Letonya, Lüksemburg ve Moldova'nın dışında İsrail'i de arkasında bıraktı. Oynadığı 10 maçta 18 gol atıp 15 gol yiyen Letonya, grubu 5 galibiyet, 2 beraberlik ve 3 yenilgiyle tamamladı. Moldova ve Lüksemburg'u her iki maçta da yenmenin dışında İsrail'i deplasmanda mağlup etmeyi başardı. 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerini Yunanistan, Hırvatistan ve İsrail'in ardından topladığı 11 puanla dördüncü sırada kalan Letonya, sadece Gürcistan ve Malta'yı geçebildiği grubu 3 galibiyet, 2 beraberlik, 5 yenilgiyle tamamladı. Attığı 9 gole karşılık 12 gol yiyen Letonya, 3 galibiyetini de iki Malta ve bir Gürcistan maçlarından çıkardı. 2014 FIFA Dünya Kupası elemelerinde Bosna-Hersek, Yunanistan, Slovakya, Litvanya ve Lihtenştayn'la paylaştığı grubu 2 galibiyet, 2 beraberlik ve 6 yenilgiyle tamamlayan Letonya, 8 puan toplayıp sadece Lihtenştayn'ı geride bırakmayı başardı. Attığı 10 gole karşılık bu kez kalesinde 20 gol gören Letonya, Lihtenştayn önünde 1 galibiyet ve 1 beraberlik alırken, diğer bir galibiyetini Litvanya karşısında, beraberliğini de Slovakya karşısında elde etti. 7 Haziran 2013'te oynanan iç sahadaki Bosna-Hersek maçının 5-0'lık mağlubiyetle sonuçlanmasının ardından teknik direktör Starkovs'la yollarını ayıran Letonya, takımın başına eski millî takım oyuncularından Marians Pahars'ı geçirdi.

Pahars, Göreve geldikten sonra 22 kişilik Bosna-Hersek maçının kadrosundan kademeli bir geçişle 11 oyuncuyu eleyerek 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası elemelerine yenilenmiş bir kadroyla başladı.

Turnuva tarihi

FIFA Dünya Kupası tarihi

FIFA Dünya KupasıFIFA Dünya Kupası elemeleri
YılTurDereceOGBMAGYGElemeOGBMAGYG
1930Katılmadı-Katılmadı
19341934
1938Elemeleri geçemedi19383201105
1950Katılmadı
(  Sovyetler Birliği'ne bağlıydı)
1950Katılmadı
(  Sovyetler Birliği'ne bağlıydı)
19541954
19581958
19621962
19661966
19701970
19741974
19781978
19821982
19861986
19901990
1994Elemeleri geçemedi199412057421
19981998103161014
200220028116516
20062006124351821
20102010105231815
20142014102261020
2018201810217718
20222022102351114
2026Belli değil2026000000
2030Belli değil2030Belli değil
20342034
Toplam-0/22------Toplam8521184693144

Avrupa Futbol Şampiyonası tarihi

Avrupa Futbol ŞampiyonasıAvrupa Futbol Şampiyonası elemeleri
YılTurDereceOGBMAGYGElemeOGBMAGYG
1960-1992  Sovyetler Birliği'ne bağlıydı  Sovyetler Birliği'ne bağlıydı
1996Elemeleri geçemedi1996104061120
20002000103431312
2004Grup aşaması14.301215200410622138
2008Elemeleri geçemedi2008124081517
2012201210325912
2016201610055619
2020202010109328
202420248107519
2028Belli değil2028Belli değil
20322032
ToplamGrup aşaması (1 kez)1/17301215Toplam8022134575135

UEFA Uluslar Ligi tarihi

Yükseldi   Aynı ligde kaldı   Düştü

UEFA Uluslar Ligi
SezonLigGrOGBMAGYGY / DGS
2018-19D1604226 51.
2020-21D1614184 53.
2022-23D16411125 50.
2024-25C4000000BDBD
Toplam18594221550.

Kadro

Aşağıdaki oyuncular, 12 Ekim 2023'te Ermenistan ve 15 Ekim 2023'te Türkiye ile oynanacak UEFA Euro 2024 eleme maçlarına çağrılmıştır.

MevkiFutbolcuDoğum tarihi (yaş)MaçGolKulüp
11KLNils Toms Puriņš1 Ağustos 1998 (25 yaşında)30 Riga
121KLRoberts Ozols10 Eylül 1995 (28 yaşında)150 Auda
1KLRihards Matrevics18 Mart 1999 (25 yaşında)20 Riga

22DFVladislavs Sorokins10 Mayıs 1997 (27 yaşında)70 RFS
32DFMārcis Ošs25 Temmuz 1991 (32 yaşında)241 RFS
42DFKaspars Dubra20 Aralık 1990 (33 yaşında)603 Panevėžys
52DFAntonijs Černomordijs26 Eylül 1996 (27 yaşında)311 Riga
112DFRoberts Savaļnieks4 Şubat 1993 (31 yaşında)523 RFS
132DFKirils Iļjins3 Mayıs 2001 (23 yaşında)00 Riga
212DFDaniels Balodis10 Haziran 1998 (26 yaşında)50 Valmiera

63OSKristers Tobers (Kaptan)13 Aralık 2000 (23 yaşında)251 Grasshopper
73OSEduards Dašķevičs12 Temmuz 2002 (21 yaşında)30 Riga
83OSEduards Emsis23 Şubat 1996 (28 yaşında)272 Raufoss IL
93OSDāvis Ikaunieks7 Ocak 1994 (30 yaşında)446 Jablonec
103OSJānis Ikaunieks16 Şubat 1995 (29 yaşında)5112 RFS
143OSAndrejs Cigaņiks12 Nisan 1997 (27 yaşında)442 Widzew Łódź
153OSMaksims Toņiševs12 Mayıs 2000 (24 yaşında)10 Valmiera
163OSAlvis Jaunzems16 Haziran 1999 (25 yaşında)300 Stal Mielec
173OSDmitrijs Zelenkovs15 Mayıs 2000 (24 yaşında)00 RFS
223OSAleksejs Saveļjevs30 Ocak 1999 (25 yaşında)121 Auda
3OSOskars Vientiess08 Ekim 2002 (21 yaşında)00 Metta
3OSBogdans Samoilovs13 Mayıs 2000 (24 yaşında)00 Tukums

184FVMarko Regža20 Ocak 1999 (25 yaşında)20 Riga
194FVRaimonds Krollis28 Ekim 2001 (22 yaşında)323 Spezia
204FVRoberts Uldriķis3 Nisan 1998 (26 yaşında)427 Cambuur

Futbolcu istatistikleri

4 Ocak 2023 itibarıyla[11]

En çok millî olan oyuncular

SıraFutbolcuMaçGolYıllar
1Vitālijs Astafjevs167161992-2010
2Andrejs Rubins11791998-2011
3Juris Laizāns113151998-2013
4Imants Bleidelis106101995-2007
5Mihails Zemļinskis105121992-2005
6Māris Verpakovskis104291999-2014
7Igors Stepanovs10041995-2011
Andris Vaņins02000-2019
9Aleksandrs Koliņko9401997-2015
10Kaspars Gorkšs8952005-2017

En çok gol atan oyuncular

SıraFutbolcuGolMaçGol ort.Yıllar
1.Māris Verpakovskis291040.281999-2014
2.Ēriks Pētersons24630.381929-1939
3.Vitālijs Astafjevs161670.11992-2010
4.Marians Pahars15750.21996-2007
Juris Laizāns1130.131998-2013
6.Alberts Šeibelis14540.261925-1939
7.Iļja Vestermans13230.571935-1938
Valērijs Šabala530.252013–günümüz
9.Aleksandrs Cauņa12450.272007-2015
Mihails Zemļinskis1050.111992-2005

Teknik direktörleri

Teknik DirektörGörev Süresi
Juris Rēdlihs1924-1924
Willy Malousek1924-1924
Valters Vilsons1925-1925
Ferenc Molnár1926-1927
Karl Kurz1927-1927
Juris Rēdlihs1930-1931
Jānis Lapiņš1932-1932
Ferenc Voggenhuber1935-1935
/ Rudolf Stanzel1936-1939
Kārlis Upenieks1940-1940
Jānis Gilis1992-1997
Revaz Dzodzuaşvili1998-1999
Gary Johnson1999-2001
Aleksandrs Starkovs2001-2004
Jurijs Andrejevs2004-2007
Aleksandrs Starkovs2007-2013
Marians Pahars2013-2017
Aleksandrs Starkovs2017-2018
Mixu Paatelainen2018
Slaviša Stojanovič2019-2020
Dainis Kazakevičs2020-2023
Paolo Nicolato2024-günümüz

Kaynakça

Dış bağlantılar