Giuseppe Zanardelli
Giuseppe Zanardelli (29 Ekim 1826 - 26 Aralık 1903) İtalyan hukukçu ve siyasetçi. 15 Şubat 1901'den 3 Kasım 1903'e kadar İtalya başbakanı olarak görev yaptı. Etkili bir hatip, aynı zamanda Büyük Üstat bir masondu. Lombardiya burjuvazisini temsil eden Zanardelli, oy hakkı genişlemesine, kilise karşıtlığına, sivil özgürlüklere, serbest ticarete ve laissez faire ekonomisine kendini adamış klasik 19. yüzyıl liberalizmini üzerinde toplamıştı.[1] Uzun siyasi kariyeri boyunca vicdan ve boşanma özgürlüğünün en ateşli savunucuları arasında yer aldı.[2]
| Giuseppe Zanardelli | |
|---|---|
 | |
| İtalya başbakanı | |
| Hükümdar | III. Vittorio Emanuele |
| Görev süresi 15 Şubat 1901 - 3 Kasım 1903 | |
| Yerine geldiği | Giuseppe Saracco |
| Yerine gelen | Giovanni Giolitti |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 29 Ekim 1826 Brescia, Lombardiya-Venedik Krallığı |
| Ölüm | 26 Aralık 1903 (77 yaşında) Maderno  İtalya Krallığı |
| Partisi | Tarihsel Sol muhalif sol |
| Ödülleri |   |
Erken dönem hayatı
Giuseppe Zanardelli, İtalya'nın Lombardiya bölgesinde Brescia şehrinde 29 October 1826'da doğdu. Avusturya Macaristan ile Sardinya Krallığı arasındaki 1848 Birinci İtalyan Bağımsızlık Savaşı sırasında, İtalya'nın birleşmesi (Risorgimento) döneminde gönüllü birliklerinde bir savaşçıydı. Kaybedilen Novara Muharebesi'nden sonra hukuk okumak için Pisa'ya gitti ve avukat olmak için Brescia'ya döndü.[3][4] Bir süre hukuk öğreterek geçimini sağladı, ancak Avusturya polisi tarafından taciz edildi ve basına Avusturya yanlısı makaleler göndermeyi reddetmesi sonucunda öğretmenlik yapması yasaklandı.[5]
1859'da İsviçre'ye kaçmak zorunda kaldı. Lugano'ya taşındı, ancak İkinci İtalyan Bağımsızlık Savaşı'nda Brescia ayaklanmasını organize etmek için zamanında geri döndü ve şehirde Giuseppe Garibaldi'yi ağırladı. Cacciatori delle Alpi'ye (Alplerin Avcıları) kaydoldu ve Villafranca ateşkesine kadar bölgede kaldı. Lombardiya'nın Piyemonte'a katılmasıyla Torino'da Parlamento'ya seçildi.[4]
1859'da milletvekili seçildi, çeşitli idari atamalar aldı, ancak siyasi bir göreve ancak 1876'da önde gelen ve etkili bir üyesi olduğu Sol'un iktidara gelmesiyle ulaşabildi.[2] Zanardelli 1860'ta mason oldu; Roma'nın "Propaganda" Locasında aydınlatıldı.[6]
Hükümet görevleri
1876'da Agostino Depretis'in ilk hükûmetinde Bayındırlık Bakanı ve 1878'de Benedetto Cairoli hükûmetinde İçişleri Bakanı oldu.[3] İçişleri Bakanı iken imtiyaz reformunun taslağını hazırladı, ancak özellikle irredantist ajitasyon ile ilgili olarak idari eylemlerinin kararsızlığından ve bir süre cinayet salgınına yol açan suçu hiçbir şekilde önlemeyen ve bastıran teorisi dolayısıyla memnuniyetsizlik yarattı.[7]
Aralık 1878'de Cairoli ile devrildi, 1881'de Depretis hükûmetiyle Adalet Bakanı olarak göreve geri döndü ve ticaret kanununu tamamlamayı başardı.[4] Ayrıca, 1892'de oy kullanma yaşını 25'ten 21'e indiren ve oylama için asgari vergi eşiğini düşüren veya bir ilkokul sertifikasına izin veren seçim reformunun mimarıydı.[1]
1883'te Depretis tarafından bir süreliğine görev verilmedi, 1887'ye kadar muhalefette kaldı, sonra tekrar Depretis hükûmetine Adalet Bakanı olarak katıldı ve takip eden Francesco Crispi hükûmeti boyunca 31 Ocak 1891'e kadar makamda kaldı. Bu dönemde sulh yargısında reform yapmaya başladı ve İtalya'daki ceza yasasını birleştiren, ölüm cezasını kaldıran ve işçilere grev hakkını tanıyan yeni bir ceza kanunu ilan etti.[4][8] Kanun, çağdaş Avrupalı hukukçular tarafından büyük bir eser olarak kabul edilmiştir.[3]
1893'te Giovanni Giolitti hükûmetinin düşmesinden sonra, Zanardelli bir yönetim kurmak için yorucu ama başarısız bir girişimde bulundu.[9] 1894 ve 1896'da meclis başkanı seçildi, Aralık 1897'de Antonio di Rudinì hükûmetinde Adalet Bakanlığı'nı kabul edene kadar bu görevi yetenekle yerine getirdi, ancak Mayıs 1898'deki Bava-Beccaris katliamının tekrarlanmasını önlemek için gerekli önlemler konusunda meslektaşı Visconti-Venosta markizi Emilio ile anlaşmazlıklar nedeniyle ertesi baharda istifa etti.[10]
Başbakanlığı
Meclis başkanlığına geri dönerek, kendisini general Luigi Pelloux hükûmeti tarafından getirilen siyasi faaliyeti ve ifade özgürlüğünü kısıtlayan Kamu Güvenliği Yasasına (1899–1900) karşı engelleyici kampanyayla ilişkilendirmek için görevinden ayrıldı.[4] Şubat 1901'de Giuseppe Saracco hükûmetinin düşmesi üzerine Aşırı Sol'un desteğiyle bir yönetim kurmasına olanak sağlanarak ödüllendirildi.[11] Giolitti, Zanardelli yönetiminde İçişleri Bakanı oldu ve gerçekte kibinenin gerçek başkanı oldu.[12]
Zanardelli dikkatini Güney meselesine odakladı: Eylül 1902'de Mezzogiorno'daki sorunları kendi gözleriyle görmek için İtalya'nın en fakir bölgelerinden biri olan Basilicata'ya doğru bir yolculuğa çıktı.[13][14] Zanardelli, sağlığı büyük ölçüde bozulduğu için son görev döneminde pek bir şey başaramadı. Önerdiği Boşanma Yasası, mecliste oylanmasına rağmen, ülkenin güçlü muhalefeti nedeniyle geri çekilmek zorunda kaldı. 21 Ekim 1903'te yönetimden emekli oldu[15] ve yerine Giolitti Başbakan oldu.[12] Yorgun ve hasta, 26 Aralık 1903'te Maderno'da öldü.[3][4]
Popüler kültür
15 Eylül 1902'de Zanardelli, aynı zamanda Sorrento belediye başkanı olan Commendator Guglielmo Baron Tramontano'nun sahibi olduğu Imperial Hotel Tramontano'da kaldı. Baron Guglielmo Tramontano, müzisyen kardeşler Giambattista ve Ernesto De Curtis'ten Zanardelli'nin onuruna bir şarkı besteleyip yazmalarını istedi ve sonuç ünlü Napoliten şarkısı "Torna a Surriento" (Sorrento'ya Geri Dön) ortaya çıktı.
Şeref Nişanları
Prusya: Kara Kartal Nişanı Şövalyesi - Ağustos 1902 - İtalya Kralı III. Vittorio Emanuele'nin Almanya ziyareti sırasında.[16]
Osmanlı İmparatorluğu: Osmaniye Nişanı Büyük Kordon – Eylül 1902 – bir İtalyan Regia Marina filosunun İstanbul ziyareti sırasında.[17]
Fransa: Légion d'honneur Grand-Croix ("Büyük Haç") – Kasım 1902 – “Fransa ve İtalya arasındaki iyi ilişkilerin kanıtı olarak”.[18]
Kaynakça
- Özel
- Genel
- De Grand, Alexander J. (2001). The hunchback's tailor: Giovanni Giolitti and liberal Italy from the challenge of mass politics to the rise of fascism, 1882–1922 18 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Greenwood.
- Sarti, Roland (2004). Italy: a reference guide from the Renaissance to the present 11 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York: Facts on File Inc., 0-81607-474-7
- Seton-Watson, Christopher (1967). Italy from liberalism to fascism, 1870–1925 18 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., New York: Taylor & Francis, 0-416-18940-7
- Roberto Chiarini (1976). Giuseppe Zanardelli e la lotta politica nella provincia italiana : il caso di Brescia (1882-1902). Biblioteca di storia lombarda moderna e contemporanea. Studi e ricerche (n. 4) (İtalyanca). Milan: SugarCo. s. 330. OCLC 800127674 – hatitrust vasıtasıyla. (The publication is referenced by Fabio Pruneri (2006). Oltre l'alfabeto: l'istruzione popolare dall'Unità d'Italia all'età giolittiana : il caso di Brescia. edagogia e scienze dell'educazione (İtalyanca). Milano: Vita e pensiero. s. 97. ISBN 9788834313442. OCLC 76000864. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021 – index vasıtasıyla.)
Dış bağlantılar
- Giuseppe Zanardelli (1862). Della vita del professore Camillo Guerini. F. Apollonio. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- Giuseppe Zanardelli (1863). Studii sulla sessione parlamentare, 1861–1862. F. Apollonio. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021.
- Giuseppe Zanardelli, Italy Parlamento. Camera dei deputati (1905). Discorsi parlamentari. Camera dei Deputati. s. 3.