Gece Cadıları

Tamamı kadın olan Sovyet havacılık birimi

Gece Cadıları (Almanca die Nachthexen, Rusça Ночные ведьмы, Noçni Vidmiy) II. Dünya Savaşı sırasında, Sovyetler Birliği Hava Kuvvetleri'ne bağlı, daha sonraları Taman Muhafızları 46. Gece Bombardıman Hava Alayı olarak adlandırılacak, 588. Gece Bombardıman Hava Alayının tüm kadın pilotlarına Almanlar tarafından takılan lakap.

588. Gece Bombardıman Hava Alayı (1942–1943)
Taman Muhafızları 46. Gece Bombardıman Hava Alayı (1943–1945)
Birliğin kullandığı U-2 uçak
SınıfıSovyet Hava Kuvvetleri
GöreviTaciz, saldırı ve taktik bombardıman
Takma AdıGece Cadıları
SavaşlarıDoğu Cephesi
SüslemelerMuhafızlık payesi
Kızıl Bayrak Nişanı
Suvorov Nişanı
Komutanlar
Alay komutanıYevdokiya Bershanskaya
Alay Komutan YardımcısıSerafima Amosova
CommissarYevdokiya Rachkevich
Hava Araçları
SaldırıU-2LNB
BombardımanPolikarpov Po-2

Savaşın başında, kadınların fiilen savaşmasına izin verilmiyordu. Binbaşı Marina Raskova, konumunu ve Başbakan Josef Stalin ile olan şahsi ilişkilerini de kullanarak, kadınlardan müteşekkil savaşçı birliklerin kurulması için izin aldı. 8 Ekim 1941 tarihinde, aralarında 588. Hava Alayı'nın da bulunduğu, üç ayrı savaşçı kadın hava birliği kurulmasına dair bir karar vazedildi. Binbaşı Marina Raskova tarafından, ilk başlarda tamamıyla yirmili yaşlarda gönüllü kadınlardan oluşturulan ekibin başına Binbaşı Yevdokiya Berşanskaya getirildi.[1]

Tamamı kadın pilotlardan oluşan filo fikri, diğer askerler tarafından ilk başlarda pek sıcak karşılanmamıştı. erkek meslektaşlarının çoğu onlara tepeden bakıyor ve saygı duymuyordu.[2] Kadın pilotlara kullanılmış üniformalar, ayaklarına büyük gelen erkek postalları verilmiş ve erkek meslektaşlarının tamamının sahip olduğu basit ihtiyaçların (kalem, fener, cetvel vs.) ve teçhizatın tamamına da (telsiz, silah, radar gibi) sahip olamamışlardı.[3]

Alayın gece bombardıman uçaklarının geliştirdiği bir saldırı tekniği vardı. Hedefe yaklaşıldığı zaman motor rölantide çalıştırılıyor, bombalar hedefe bu şekilde bırakılıyordu. Hedef üstündeki uçakların varlığına dair, Alman askerleri tarafından, havada hafif bir uğultudan başka emare hissedilmiyordu. Alman askerleri duydukları bu sesi, cadı süpürgesi sesine benzeterek, bu uçakların pilotlarına "Gece Cadıları" anlamına gelen "die Nacht hexen" ismini verdiler.[1][4] Uçakların yük taşıma ve irtifa kabiliyetlerinin sınırlı olması sebebiyle, pilotlar 1944'e kadar paraşüt kullanmadan uçtular.[5][6]

588. Gece Bombardıman Hava Alayı, Haziran 1942'de 4. Hava Savunma Güçleri Ordusu'nun parçası olarak Güney Cephesi'ne sürüldü. Alay, Şubat 1943'te, Muhafızlık unvanıyla taltif edildi ve 2. Belarus Cephesi'nde savaşan, 4. Ordu'ya bağlı 325. Gece Bombardıman Tümeni'ne bağlı olarak savaşa dahil oldu. Ekim 1943'ten itibaren "Taman Muhafızları Gece Bombardıman Hava Alayı" olarak anılmaya başlandı.[7] Birlik, ismindeki "Taman" ibaresini, Taman Yarımadası'nda dahil olduğu 1943'teki "Novorossiysk-Taman" operasyonundan almaktadır.

Savaş yılları

Alay, 1942'den savaşın sonuna kadar, Alman askeri hedeflerine karşı taciz ve hassas bombalama görevlerini ifa etti.[8] Birlik en fazla sayıda personele sahip olduğu dönemede, 40 çift uçuş ekibine sahipti. Alay uçakları gerçekleştirdikleri 23,000 sortide, toplamada 3,000 ton bomba ve 26,000 zırh delici mermi kullandı.[9][10] Sovyet Hava Kuvvetleri'nde en fazla madalyaya sahip kadın pilotlar, "Gece Cadıları" olarak anılan bu birlikte bulunmaktaydı. Pilotlarının pek çoğu, savaş sonuna kadar münferiden 800'den fazla uçuş yaptı ve pilotlardan 23'ü Sovyetler Birliği Kahramanı madalyasıyla ödüllendirildi.[11]

Alayda yalnızca, ahşap ve kanvas kullanılarak üretilmiş gövdeye sahip, U-2 olarak da adlandırılan, çift kişilik Po-2 model uçaklar kullanılmaktaydı. Bu uçaklar 1928 yılında eğitim uçuşları ve zirai ilaçlamada kullanılmak üzere üretilmeye başlanmıştı. Zaten uçağın ismindeki U harfi, Rusça da eğitim 'anlamına gelen Учебный/Uçebniy kelimesinin baş harfiydi. Bu uçaklarun U2LNB varyantı, 588. Filo tarafından taciz ve saldırı uçuşlarında kullanılmaktaydı. Po-2 uçakları, havacılık tarihinde en fazla üretilen ahşap gövdeli uçak bu modeli unvanını, halen elinde bulundurmaktadır. Uçaklar tek seferde ancak iki adet bomba taşıyabildiği için, uçaklar bir gecede sekiz veya daha fazla kez uçmak zorunda kalabiliyordu.[12] Yavaş ve eski uçaklar olmasına rağmen, pilotlar Po-2'lerin yüksek manevra kabiliyetinden istifade ediyorlardı. Ayrıca bu uçakların azami hızları, Alman Messerschmitt Bf 109 ve Focke-Wulf Fw 190 uçaklarının kavrama hızından bile düşüktü ki, bu durum Alman pilotlarının, Po-2'leri vurarak düşürmesini zorlaştırıyordu. Ancak Alman as pilot Josef Kociok, bu duruma bir istisna oluşturuyordu. 1943'te, 31 Temmuz'u, 1 Ağustos'a bağlayan gece, tek başına Gece Cadılarının dördünü vurarak düşürdü.[13][14][15][16]

Katıldığı operasyonlar

Alay üyeleri, 23 Mayıs 1942'de, 4. Ordu'ya bağlı 218.Tümen ile birlikte, Engels Askeri Havacılık Okulu'ndan Güney Cephesine gönderildi ve 27 Mayıs'ta birlik, ilk olarak burada konuşlandırıldı.[17]

  • Alay'ın ilk operasyonu 12 Haziran 1942 tarihinde, Mius, Donets ve Don nehirleri üzerindeki köprülerin, Sal steplerinin ve Stavropol banliyölerinin bombalanması görevi idi.
  • Ağustos-Aralık 1942: Kafkasya Muharebesi'nde Vladikavkaz şehrini savundular. Digora, Mozdok ve Prohladni'de düşman hedeflerini bombalama.
  • Ocak 1943: Terek Irmağı'ndaki düşman hatlarının yarılmasının yanı sıra, Kuban Nehri Vadisi'nde ve Stavropol'da bulunan düşman birliklerine karşı yürütülen saldırılar.
  • Mart-Eylül 1943: Kuban Köprüsü'ndeki düşman hattını yararak Novorossiysk'in kurtulması.
  • Nisan-Temmuz 1943: Kuban üzerindeki hava çatışmaları.
  • Kasım 1943-Mayıs 1944: Kırım Hücumu'nda, Sivastopol şehrinde, Kerç-Eltigen Operasyonu sırasında kara birliklerine hava desteği sağlanması.
  • Haziran–Temmuz 1944: Pronya Nehri boyunca düşman mevzilerinin bombalanması, Belarus'un Białystok, Çerven, Minsk ve Mogilev şehirlerinin kontrol altına alınmasına hava desteği.
  • Ağustos 1944: Almanların Augustów, Varşova ve Ostrołęka'dan çıkartılması için Polonya'da icra edilen harekât.
  • Ocak 1945: Doğu Prusya Taarruzu'nda aktif görev.
  • Mart 1945: Gdynia ve Gdańsk üzerine yapılan taarruzlarda aktif görev.
  • Nisan-Mayıs 1945: Vistül-Oder Taarruzu'nda hava desteği.
  • 15 Ekim 1945: Savaşın sona ermesiyle birlik terhis edildi.

Birliğin gerçekleştirdiği uçuslar

Savaş boyunca Gece cadıları, aşağıdaki savaşlar da dahil olmak üzere toplam 23.672 uçuş gerçekleştirdi:[9]

  • Kafkasya Muharebesi – 2,920 sorti
  • Kuban, Taman, Novorossiysk – 4,623 sorti
  • Kırım Taarruzu – 6,140 sorti
  • Belarus Taarruzu – 400 sorti
  • Polonya Taarruzu – 5,421 sorti
  • Almanya Taarruzu – 2,000 sorti

Alay, savaş boyunca geçekleştirdiği 28.676 uçuş saatinde; düşman hedeflerine 3.000 tondan fazla bomba ve 26.000'den fazla yangın bombası atmış, 17 nehir köprüsü, dokuz demiryolu, iki tren istasyonu, 26 depo, 12 yakıt deposu, 176 zırhlı otomobil, 11 savunma projektörü, 86 savunma mevzisini tamamen tahrip etmiş ya da hasar vermiştir. Bunların yanı sıra, Sovyet kara birliklerine mühimmat ve erzak temini amacıyla 155 lojistik destek uçuşu gerçekleştirdi.[9]

Komuta kademesi ve personel

Alayda toplamda 261 kişi görev yapmış, bunların 32'si çatışmalarda, uçak kazalarında veya hastalık sebebiyle hayatını kaybetti. Toplamda 28 uçak zayi oldu.[18][19]

Komuta kademesi

  • Yevdokiya Berşanskaya – Alay komutanı
  • Serafima Amosova – Alay komutan yardımcısı
  • Yevdokiya Raçkeviç – Komiser
  • Maria Fortus, daha sonra Irina Rakobolskaya – Kurmay başkan
  • Valentina Stupina, daha sonra Hiuaz Dospanova – İletişim başkanı

Madalyalı personel

  • Raisa Aronova
  • Vera Belik (ölü)
  • Marina Çeçneva
  • Rufina Gaşeva
  • Polina Gelman
  • Tatyana Makarova (ölü)
  • Natalya Meklin
  • Yevdokiya Nikulina
  • Yevdokiya Nosal (ölü)
  • Olga Sanfirova (ölü)
  • Zoya Parfenova
  • Yevdokiya Pasko
  • Nadejda Popova
  • Nina Raspopova
  • Yevgeniya Rudneva (ölü)
  • Yekaterina Riyabova
  • Irina Sebrova
  • Mariya Smirnova
  • Maguba Sırtlanova
  • Nina Ulyanenko
  • Yevgeniya Jigulenko
  • Aleksandra Akimova
  • Tatyana Sumarokova

Madalyalı pilotlardan bazıları

Kaynakça