Güneş Sistemi'nin en yüksek dağlarının listesi

Vikimedya liste maddesi

Bu Güneş Sistemi'ndeki en yüksek dağların bir listesi; bâzı durumlarda, Dünya'daki farklı sınıfların en yüksek zirveleri de listelenmiştir. 21,9 km yükseklikte, Mars'taki büyük kalkan volkanı Olympus Mons, herhangi bir gezegen üzerindeki en yüksek dağdır. 1971 yılında keşfi ardından 40 yıl boyunca Güneş Sistemi'nin bilinen en yüksek dağı idi. Ancak 2011 yılında asteroid ve protoplanet Vesta üzerindeki Rheasilvia Krateri'nin merkezî tepesinin karşılaştırılabilir bir yükseklikte olduğu tespit edilmiştir.[a]

Güneş Sistemi'ndeki en yüksek dağ olan Mars'taki Olympus Mons'un Dünya'daki Everest Dağı ve Mauna Kea ile kıyaslaması (iki irtifa da deniz seviyesinden zirveye ölçülmektedir).

Liste

Diğer dünyalarda deniz seviyesinden yüksekliğe hiçbir keyfî olmayan eşdeğer olmadığından yükseklikler, bazdan tepeye verilmiştir.

DünyaEn yüksek zirve(ler)Yükseklikyarıçapın %'si[b]BaşlangıcıNotlar
MerkürCaloris Montes≤ 3 km[1][2] 0,12çarpma[3]Caloris çarpışıyla şekillendi
VenüsSkadi Mons6,4 km (takriben) [4] 0,11tektonik[5]Radarca parlak yamaçları muhtemelen kurşun sülfit olan metalik Venüs karından dolayı vardır.[6]
Maat Mons4,9 km (takriben)[7] 0,081volkanik[8]Venüs'teki en yüksek volkan
DünyaMauna Kea ve Mauna Loa10,2 km[9] 0,16volkanikBunun 4,2 km'si su seviyesinin üstündedir
Pico del Teide7,5 km[10] 0,12volkanikRises 3,7 km above sea level[10]
Denali5,3 ilâ 5,9 km[11] 0,093tektonikKarada tabandan zirveye en yüksek dağ[12][c]
Everest Dağı3,6 ilâ 4,6 km[13] 0,072tektonikKuzey tarafında 4,6 km, güney tarafında 3,6 km.[d]
AyMons Huygens5,5 km[14][15] 0,32çarpmaImbrium çarpışıyla şekillendi
Mons Hadley4,5 km[14][15] 0,26çarpmaImbrium çarpışıyla şekillendi
Mons Rümker1,1 km[16] 0,063volkanikAy'daki en büyük volkanik yapı[16]
MarsOlympus Mons 21,9 km[17][18] 0,65volkanikKuzey yaylalarının 26 km üzerine yükselir,[19] 1000 km uzaktadır.
Ascraeus Mons14,9 km[17] 0,44volkanikTharsis Montes'in en büyüğü
Elysium Mons12,6 km[17] 0,37volkanikElysium'daki en yüksek volkan
Arsia Mons 11,7 km[17] 0,35volkanikZirve kalderası boydan boya 108 ilâ 138 km'dir[17]
Pavonis Mons 8,4 km[17] 0,25volkanikZirve kalderası 4,8 km derinliğindedir[17]
Anseris Mons 6,2 km[20] 0,18çarpmaMars'ta Hellas çarpmasıyla meydana gelen volkanik olmayan en yüksek tepelerdendir.
Aeolis Mons ("Sivri Dağ") 4,5 ilâ 5,5 km[21][e] 0,16çökelme[f]Gale Krateri'ndeki çökelmelerinden meydana gelmiştir; MSL keşif aracı[25] oraya doğru yükselecektir
VestaRheasilvia merkezî zirvesi22 km[26][27] 8,4çarpmaAyrıca Güneş Sistemi'ndeki en büyük kraterlerin listesine bakınız
CeresAhuna Mons4 km[28] 0,85belirsizNispeten düz bölgede tecrit edilmeş dik yamaçlı doma
İoBoösaule Montes "South"[29]17,5 ilâ 18,2 km[30] 1,0tektonikGB tarafında 15 km yüksekliğinde uçurumu vardır[31]
İonian Mons doğu sırtı12,7 km (takriben)[31][32] 0,70tektonikEğilmiş çift sırt şeklindedir
Euboea Montes10,3 ilâ 13,4 km[33] 0,74tektonikKB yamacı toprak kayması, 25.000 km³'lük bir enkaz apronu bıraktı.[34][g]
isimsiz (245° W, 30° S)2,5 km (takriben)[35][36] 0,14volkanikTipik olmayan konik şekli olan İo'nun birçok volkanının en yükseklerinden[36][h]
MimasHerschel merkezî zirve7 km (takriben)[38] 3.5çarpmaAyrıca Güneş Sistemi'ndeki en büyük kraterlerin listesine bakınız
DioneJaniculum Dorsa1,5 km[39] 0,27tektonik[i]Etrafındaki kabuk takriben 0,3 km çökmüş
TitanMithrim Montes2,0 km[41] 0,078tektonik (?)Küresel çekilmeyle meydana gelmiş olabilir[41]
Doom Mons1,45 km[42] 0,056buz-volkanik (?)1,7 km derinliğinde yıkıntı yeri olan Sotra Patera'ya komşu collapse feature[42]
İapetusekvator sırta20 km (takriben)[43] 2,7belirsiz[j]Zirvelerin her biri ölçülmemiştir.
Oberonisimsiz ("limb mountain")11 km (takriben)[38] 1.4çarpma (?)Voyager 2 buluşmasından kısa bir müddet sonra 6 km değeri söylendi[47]
PlütonPiccard Mons[k][48][49] ~5,6 km[50] 0,47buz-volkanik (?)~220 km çapında[50]
Wright Mons[k][48][49] ~4,0 km[48] 0,34buz-volkanik (?)~160 km boyunda;[48] zirvedeki çukur ~56 km çapında[51]
Norgay Montes[k][52] ≤ 3,5 km[53] 0,30tektonik[53] (?)Su buzundan meydana gelir;[53] Tenzing Norgay'dan adını almıştır.[54]

Galeri

Aşağıdaki resimler tabandan tepeye yüksekliği azalan şekilde gösterilmiştir.

Notlar

Kaynakça