Evanjelikalizm
Evanjelikalizm, Evanjelikal Hristiyanlık veya Evanjelikal Protestanlık, Protestanlık'ta, İncil'in özünün sadece lütufla, yalnızca İsa'nın kefaretine imanla kurtuluş öğretisinden oluştuğu inancını koruyan, dünya çapında bir mezhepsel bir harekettir.[1][2][3] Evanjelikler, kurtuluşta İncil'in Tanrı'nın insanlığa vahiy olarak yetkisi ve Hristiyan mesajını yayma konusundaki dönüşümün veya "tekrar doğma" deneyiminin merkeziliğine inanırlar. Hareket, uzun süredir Anglosfer'de, 19., 20. ve 21. yüzyılların başlarına yayılmadan önce var oldu.
Evanjelikalizm'in kökenleri genellikle 1738 yılına kadar, Pietizm, Püritenlik, Presbiteryenlik ve Moravya Kilisesi (özellikle piskoposu Nicolaus Zinzendorf ve Herrnhut'taki topluluğu) dahil olmak üzere kuruluşuna katkıda bulunan çeşitli teolojik akışlarla izlenir.[4] Öncelikle, John Wesley ve diğer erken Metodistler İlk Büyük Uyanış sırasında bu yeni hareketi ateşlemenin kökenindeydiler. Bugün, Protestan dallarda ve belirli bir dalda toplanmayan çeşitli mezheplerde Evanjelikler bulunur.[5] Protestan hareketin liderleri ve önemli figürleri arasında John Wesley, George Whitefield, Jonathan Edwards, Billy Graham, Bill Bright, Harold Ockenga, John Stott ve Martyn Lloyd-Jones bulunmaktaydı. Hareket, Britanya ve ABD'deki Büyük Uyanışlar ile 18. ve 19. yüzyıllarda büyük bir ivme kazandı.
2016 yılında, dünyada tahmini olarak 619 milyon Evanjelik bulunmakta olup bu da dört Hristiyandan birinin Evanjelik olduğu anlamına gelmektedir.[6] Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en büyük evanjelik nüfusuna sahip olup[7] Amerikalı Evanjelikler, ülke nüfusunun dörtte birini ve tek en büyük dini grubunu oluşturmaktadırlar.[8][9] Mezheplerarası bir koalisyon olarak, Protestan mezhep ve geleneğinde, özellikle Kalvinist, Baptist, Wesleyan, Pentekostal ve karizmatik kiliselerde, Evanjelikler bulunabilir.[10][11]
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Institute for the Study of American Evangelicalism, Wheaton College, 6 Ağustos 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- Spencer, Michael (10 Mart 2009), "The Coming Evangelical Collapse", The Christian Science Monitor, 6 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- Modern Evangelical African Theologians: A Primer, Need not fret, 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- American Evangelicalism and Islam: From the Antichrist to the Mahdi, Almanya: Qantara, 3 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2020.
- Operation World, 1 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2020 – Statistics from around the world including numbers of Evangelicals by country.
- World Evangelical Alliance, 14 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2020 (WEA)
- FULLER Magazine Issue No. 2 – Evangelical, 3 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 3 Haziran 2020 – An exploration of what it means to be Evangelical