Evanesan dalga

Elektromanyetizmada evanesan dalgalar^[1] ya da sönümlenen dalgalar,^[2] uzayda herhangi bir yöne hareket ederken üstel bir biçimde sönümlenen dalgalardır. Bu dalgalar, sönümlendikleri yöne doğru net güç akışı göstermezler. Kartezyen koordinat sisteminde ve fazör gösteriminde ${\displaystyle e^{i(k_{x}x+k_{y}y+k_{z}z-\omega t)}}$ fonksiyonu ile ifade edilen bir düzlem dalganın herhangi bir eksendeki dalga vektörünün ${\displaystyle {\frac {\omega }{c}}}$'yi geçmesi durumunda diğer dalga vektörü bileşenleri sanal değer alır; bunun sonucu bu dalgalar sanal olan eksenlerde ilerlerken salınım yapmak yerine sönümlenir. Evanesan dalgaların sönümlendiği eksenlerdeki Poynting vektörü sıfırdır.^[3]

Evanesan dalgalar tam yansımada gelen ışık hüzmesinin kritik açıyı geçmesi sonucu oluşabilmektedir.^[3] Bir ortamdaki evanesan dalgaların başka bir ortama ilerlemesi sonucu bu ortamda salınım yapan dalgalar oluşabilir; bu durum kuantum tünellemenin klasik bir analojisi olarak nitelendirilebilir.^[4] Evanesan dalgalar enerjinin dalga boyunun hapsedildiği nanofotonik sistemlerin açıklanmasında önem teşkil etmektedir;^[3] bu dalgalara aynı zamanda optik fiberlerde^[5] ve antenlerde^[6] de rastlanmaktadır.