Emek Partisi
Emek Partisi (kısaca EMEP), 25 Kasım 1996 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren Marksist-Leninist bir siyasi parti. Parti, işçi sınıfının (proletarya) iktidarıyla kurulacak proletarya diktatörlüğünü ve halk demokrasisini savunmaktadır.[4] TBMM'de 2 milletvekili ile temsil edilmektedir. Genel başkanı Seyit Aslan'dır.
Emek Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | EMEP |
| Genel başkan | Seyit Aslan |
| Kurucu | Abdullah Levent Tüzel |
| Slogan(lar) |
|
| Kuruluş tarihi | 25 Kasım 1996[1] (27 yıl, 223 gün önce.) |
| Önceli | Türkiye Devrimci Komünist Partisi |
| Merkez | Ankara, Türkiye[2] |
| Gazete(ler) | Evrensel Emeğe Sesleniş (bülten) |
| Televizyon(lar) | Hayatın Sesi TV(Kapatıldı) |
| Gençlik kolu | Emek Gençliği |
| Üyelik (2024) |  5.165[3] |
| İdeoloji | |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Ulusal üyelik | |
| Uluslararası üyelik | Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı (Birlik ve Mücadele) Uluslararası Komünist ve İşçi Partileri Toplantısı |
| Resmî renkler | Kırmızı ve sarı |
| TBMM | 2 / 600 |
| Belediye Meclisleri | 11 / 20.953 |
| İnternet sitesi | |
 Türkiye | |
Evrensel gazetesi, Özgürlük Dünyası dergisi ve Hayatın Sesi TV partinin desteklediği yayın organlarındandır.[kaynak belirtilmeli]
Geçmişi
Türkiye'de faaliyet gösteren THKO, Halkın Kurtuluşu ve TDKP örgütlerinin çizgisinin devamı olarak yasal alandaki 1996'da Emek Partisi adıyla kurulmuş, 14 Şubat 1997 tarihinde kapatılmasından sonra Emeğin Partisi adını almıştır. Parti yöneticileri davayı AİHM'ye götürmüş, mahkeme kazanılmış ve Emeğin Partisi, 27 Kasım 2005 tarihli kongresinde Emek Partisi adını tekrar almıştır.
Parti; Lenin, Stalin ve Enver Hoca'yı savunmakta, Kruşçev, Brejnev, Gorbaçov, Tito gibi isimleri revizyonist olarak nitelendirmektedir. Teorik olarak Marksizm-Leninizme sadık kaldığını söylemekte, örgütlenmesini ve kadro politikasını bu şekilde oluşturmaktadır. Tarihsel olarak Çin-Sovyet ayrılığında, Sovyetler Birliği'ni eleştirmesi sebebiyle bir dönem Mao Zedong'un düşüncelerinin doğru olduğunu savunmakta daha sonra Çin Komünist Partisi'nin ürettiği "Üç Dünya Kuramı" tezi sonrasında oluşan Çin-Arnavutluk ayrışmasında Enver Hoca'nın başında olduğu Arnavutluk Emek Partisi'nin başını çektiği blokun haklı olduğunu söylemektedir. Parti, Marksizmin temel ilkelerini savunduğunu iddia ederek "çoğulcu", "demokratik", "insancıl" sosyalizm gibi adlarla ortaya çıkan Marksizmi revize etmeye yönelik tüm akımları revizyonist olarak nitelemiş ve karşı mücadele etmiştir.
Partinin eski Sovyetler Birliği'nde bulunan komsomol benzeri gençlik örgütlenmesi bulunmakta olup Emek Gençliği adını taşımaktadır.
29 Mart 2009 yerel seçimlerinde Kürtlerin ve Alevilerin yoğun olarak yaşadığı Tunceli'nin Mazgirt ilçesi ve Darıkent beldesinde belediye başkanlıklarını kazanmıştır. Ayrıca Pertek ilçesinden bağımsız kazanan Kenan Çetin, daha sonra EMEP üyesi olmuştur. Böylece kazanılan belediye başkanlığı sayısı üçe çıkmıştır. Genel Başkanları Abdullah Levent Tüzel istifa ederek, BDP'nin de içinde olduğu Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'nun 12 Haziran 2011 seçimlerinde İstanbul 3. bölgeden bağımsız milletvekili adayı olmuş ve seçilmiştir.
AKP, CHP ve MHP'yi "burjuva düzen partileri" olarak ifade etmekte, kendisini ise "işçilerin, emekçilerin ve ezilen halkların partisi” olarak tanımlamaktadır.[5] HDK ve HDP'nin kurucu bileşenlerinden olan EMEP, daha sonra görüş ayrılığı sonucu HDP'den ayrıldığını, buna karşın gerek ortak çalışmalarda gerek HDK bünyesinde siyasal mücadelesini sürdüreceğini açıklamıştır.[6] Ayrılık sebebi olarak HDP'nin "BDP'nin ideolojik ve siyasi hedeflerine bağlı olarak toplumun radikal demokrasi temelinde dönüşümü için politika yapan bir kitle partisi olarak kendisini yeniden örgütleme" sürecine girmesi olduğunu ve radikal demokrasi hedefi açısından ortaklaşamayacağını açıkladı.[7] Bununla birlikte HDP'nin "belirli bir ideolojik yaklaşıma sahip bir kitle partisi" olmasını onaylamadığını, aksine çeşitli yapıların ortak bileşen partisi olarak kalması gerektiğini belirtti.
Emek Partisi 2014 cumhurbaşkanlığı seçiminde Selahattin Demirtaş'ı destekleyeceğini,[8] 2015 seçimlerinde ise HDP'yi destekleyeceğini açıklamıştır.[9]
Partiyle ilişkili Evrensel Basım Yayın tarafından yayımlanan Evrensel Kültür, Özgürlük Dünyası ve Tîroj dergileri 2016 yılında olağanüstü hâl kapsamında 675 sayılı kanun hükmünde kararname (KHK) ile kapatılmıştır.[10] Yayınevi ise Ocak 2017'de KHK ile kapatılmıştır.
Emek Partisi, Uluslararası Marksist-Leninist Parti ve Örgütler Konferansı (CIPOML) üyesidir.[11]
25 Ağustos 2022'de HDP liderliğinde 2023 Türkiye genel seçimleri için kurulan Emek ve Özgürlük İttifakı'nda yer alan EMEP, seçimlere Yeşil Sol Parti listesinden girdi.
21 Mayıs 2011 tarihinde Selma Gürkan, Emek Partisi genel başkanı seçildi. 22 Kasım 2020 tarihinde yapılan seçimle birlikte yerini Ercüment Akdeniz'e bıraktı. Akdeniz, 2023 Türkiye genel seçimleri sürecinde parti üst yönetimiyle arasında yaşanan sorunlara istinaden 16 Mayıs 2023 tarihinde sosyal medya üzerinden genel başkanlıktan ve parti üyeliğinden istifa ettiğini açıkladı ve yerine tekrardan Selma Gürkan getirildi.[12]
24 Aralık 2023'te genel başkanlık görevine Seyit Aslan seçildi.[13]
Genel başkanlar
| # | İsim | Resim | Görev başlangıcı | Görev bitişi | Görev süresi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Abdullah Levent Tüzel |  | 25 Kasım 1996 | 21 Mayıs 2011 | 14 yıl, 177 gün |
| 2 | Selma Gürkan |  | 21 Mayıs 2011 | 22 Kasım 2020 | 9 yıl, 185 gün |
| 3 | Ercüment Akdeniz | .jpg) | 22 Kasım 2020 | 16 Mayıs 2023 | 2 yıl, 175 gün |
| (2) | Selma Gürkan | | 17 Mayıs 2023 | 24 Aralık 2023 | 221 gün |
| 4 | Seyit Aslan |  | 24 Aralık 2023 | Görevde | 195 gün |
Milletvekilleri
| # | Adı | Seçim Bölgesi | Görevi |
|---|---|---|---|
| 1 | Sevda Karaca | Gaziantep | Genel Başkan Yardımcısı |
| 2 | İskender Bayhan | İstanbul (III) | Genel Başkan Yardımcısı |
Emek Partisi ve seçimler
Milletvekilliği seçimleri
| Seçim | Lider | Seçim sonuçları | Sandalye | Hükûmet | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy sayısı | % | ± | # | ± | |||
| 1999 | Abdullah Levent Tüzel | 51.752 | 0,17 (#16) | Yeni | 0 / 550 | Yeni | Seçim barajının altında kaldı |
| 2007 | 26.292 | 0,08 (#14) |  0,09 | 0 / 550 |  | Seçim barajının altında kaldı | |
| 2011 | Selma Gürkan | 32.128 | 0,07 (#14) | 0,01 | 0 / 550 | | Seçim barajının altında kaldı |
Yerel seçimler
| Seçim | Lider | Belediye Meclisleri | Belediye Başkanlığı | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy sayısı | % | ± | Oy sayısı | % | # | ± | ||
| 1999 | Abdullah Levent Tüzel | 29.499 | 0,09 (#14) | Yeni | 21.498 | 0,1 (#14) | 0 / 3.200 | Yeni |
| 2004 | 18.695 | 0,06 (#15) | 0,03 | 25.963 | 0,1 (#14) | 0 / 3.193 | | |
| 2009 | 45.761 | 0,11 (#14) | 0,05 | 15.298 | 0,1 (#13) | 2 / 2.903 | 2 | |
| 2024 | Seyit Aslan | 45.692 | 0,10 (#21) | 0,01 | 29.985 | 0,1 (#23) | 0 / 1.389 | 2 |
Cumhurbaşkanlığı seçimi
2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Selahattin Demirtaş'ı desteklemiştir.[14]
2023 seçimleri
2023 genel seçimlerinde Emek ve Özgürlük İttifakı'nın bir parçası olarak Yeşil Sol Parti listelerinden seçimlere girmişlerdir. Sevda Karaca Gaziantep 1. sıradan, İskender Bayhan ise İstanbul 3. Bölge'den milletvekili seçilmiştir.[15]
Emek Gençliği
| Emek Gençliği | |
|---|---|
 Emek Gençliği logosu | |
| Slogan | Gençlik Gelecek, Gelecek Sosyalizm! Emperyalizme ve gericiliğe karşı eşit ve özgür bir gelecek için birleşelim[16] |
| Kuruluş | 1996 |
| Tür | Komsomol örgütü |
| Resmî site | emekgencligi.org |
Emek Gençliği, 1996 yılında kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren Marksist-Leninist bir siyasi parti olan Emek Partisi'nin gençlik örgütüdür.[17][18][19]
Kuruluşun adı
Emek Gençliği, kendi internet sayfasında adının nereden geldiğini açıklamıştır. Bu isimlendirmede Sennur Sezer'in "Bir sözle kuruldu dünya, hep o sözü aradım ve buldum: Emek" dizeleri örnek gösterilmiştir. Bununla birlikte Emek Gençliği, işçi sınıfına karşıt gördüğü sermaye ve burjuvaziye karşı emeğin ve işçi sınıfının yanında olduğunu söyleyerek bu adı seçtiğini açıklamıştır.[16]
İdeoloji
Emek Gençliği, Türkiye'de yaşayan bütün halklardan gençliğin bugününü ve geleceğini kazanmasının tek yolunun sosyalizm olduğunu ifade etmekte ve dünya görüşünün Marksizm-Leninizm olduğunu beyan etmektedir.[16]
Amacı
Emek Gençliği, egemen sınıf olarak tanımladığı sermaye gruplarının gerek Türkiye'de TÜSİAD, MÜSİAD gibi örgütlenmelere, gerekse uluslararası düzeyde Dünya Bankası, IMF, Avrupa Birliği, NATO gibi kuruluşlara sahip olduğunu ifade etmekte ve siyasal iktidarın burjuva sınıfının elinde olduğunu belirtmektedir.[20] Buradan hareketle işçi sınıfının çıkarları için gençleri birleştirmeyi amaçladığını ifade etmektedir.[16] İşçi sınıfı ve tüm emekçilerin birleşmeleri halinde sermaye sınıflarının iktidarından uzaklaştırılacağını ve kendi sosyalist iktidarlarını kurabileceklerini belirten Emek Gençliği, 1917 yılındaki Ekim Devrimi'ni örnek göstererek amacının gençliği işçi sınıfının tarafında birleştirmek olduğunu belirtir.[16]
Bununla paralel olarak işçi ve işsiz gençlik yığınlarının sosyalizm mücadelesine katılımını sağlayabilmek, kuruluşun amaçları arasındadır. Bu amaca yönelik olarak gençler arasında kaynaşma ve dayanışma amaçlı piknikler düzenlemek, sportif ve kültürel etkinlikler organize etmek Emek Gençliği'nin çalışmaları faaliyetleri arasındadır.[21]
Gençlik kampları
Emek Gençliği, Evrensel Kültür Merkezi ile birlikte gençlik kampları düzenlemektedir.[22] İlki 1998 yılında İzmir'in Bergama ilçesinde siyanürle altın arama faaliyetlerini protesto amacıyla gerçekleştirilmiş, bu faaliyetlere karşı çıkan köylülerle buluşmalar gerçekleştirmiştir. Kamp o günden bu yana toplam 14 kere düzenlenmiştir.[23][24] Her kamptan sonra internet üzerinden kampın sonuç deklarasyonu yayınlanmaktadır.[25]
Gençlik kamplarında birçok panel gerçekleştirilmekte, çeşitli forumlar düzenlenmekte ve edebiyat, felsefe, sanat, politika, bilim gibi alanlarda atölye çalışmaları yapılmaktadır.[26] Bu kapsamda birçok yazar, sanatçı, tiyatrocu, oyuncu ve politikacı kamplara katılarak gençlerle bir araya gelmiştir. Katılımcılara Abdullah Levent Tüzel, Selma Gürkan, Sezgin Tanrıkulu, Tevfik Taş, Mustafa Yalçıner, Aydın Çubukçu, Barış Atay ve Füsun Demirel gibi isimler ve Kardeş Türküler, Moğollar gibi müzik grupları örnek olarak verilebilir.
Desteklediği basın kuruluşları
Günlük Evrensel gazetesi ile birlikte 15 günde bir çıkarılan Genç Hayat dergisi, Emek Gençliği'nin içeriğini belirlediği ve desteklediği yayın organlarıdır.[27] Ayrıca Hayat TV ile dayanışma içerisinde olduğunu belirtmektedir.
Faaliyetleri
- Emek Gençliği, 2011 Türkiye genel seçimlerinde Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku'nu desteklemiştir.[28]
- 1 Mayıs İşçi Bayramı yürüyüşlerine kortej eşliğinde katılmaktadır.[29]
- Emek Gençliği, 6 Mayıs 1972 tarihinde idam edilen Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan için her yıl, Türkiye'nin birçok yerinde anma etkinlikleri ve yürüyüşler gerçekleştirmektedir.[30][31][32][33]
- Her 13 Aralık günü Türkiye'nin birçok ilinde 12 Eylül Darbesi sonrası Erdal Eren'in idam edilişini anmak için Emek Gençliği tarafından anma etkinlikleri düzenlenmektedir.[34]
- Emek Gençliği 2016 yılında yaşanan sokağa çıkma yasakları ve ardından gerçekleştirilen hendek operasyonları sonrası yaşanan ölümlerin, iktidarda olan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin politikalarından kaynaklandığını ifade etmiş ve bu durumun gençliğin geleceğini olumsuz etkilediğini belirterek Türkiye geneli üniversitelerde "Üniversite, Bilimi, Barışı ve Özgürlüğü Savunuyor" adlı bir kampanya başlatmıştır.[35]
- İstanbul Emek Gençliği, ABD'de 20 Mayıs 2020 tarihinde bir polis tarafından öldürülen George Floyd için Kadıköy'de basın açıklaması yapmıştır.