Disprozyum

Grup123456789101112131415161718
Lantanitler57
La
58
Ce
59
Pr
60
Nd
61
Pm
62
Sm
63
Eu
64
Gd
65
Tb
66
Dy
67
Ho
68
Er
69
Tm
70
Yb
71
Lu


Disprozyum (Dy)

HPeriyodik tabloHe
LiBeBCNOFNe
NaMgAlSiPSClAr
KCaScTiVCrMnFeCoNiCuZnGaGeAsSeBrKr
RbSrYZrNbMoTcRuRhPdAgCdInSnSbTeIXe
CsBa HfTaWReOsIrPtAuHgTlPbBiPoAtRn
FrRa RfDbSgBhHsMtDsRgCnNhFlMcLvTsOg 
 LaCePrNdPmSmEuGdTbDyHoErTmYbLu
 AcThPaUNpPuAmCmBkCfEsFmMdNoLr 


Temel özellikleri
Atom numarası66
Element serisiLantanitler
Grup, periyot, blokLantanit, 6, f
GörünüşGümüş beyaz
Disprozyum
Kütle numarası162.500(1) g/mol
Elektron dizilimi
Enerji seviyesi başına
Elektronlar
2, 8, 18, 28, 8, 2
CAS kayıt numarası{{{CAS_kayıt_numarası}}}
Fiziksel Özellikleri
Maddenin hâlikatı
Yoğunluk8.540 g/cm³
Sıvı hâldeki yoğunluğu8.37 g/cm³
Ergime noktası1680 °K
1407  °C
Kaynama noktası2840 °K
2562 °C
Ergime ısısı11.06 kJ/mol
Buharlaşma ısısı280 kJ/mol
Isı kapasitesi(25 °C) 27.7 J/(mol·K)
Atom özellikleri
Kristal yapısıHegzagonal
Yükseltgenme seviyeleri3 (zayıf bazik oksit)
Elektronegatifliği1.22 Pauling ölçeği
İyonlaşma enerjisi573.0 kJ/mol
Atom yarıçapı175 pm
Atom yarıçapı (hes.)228 pm
Kovalent yarıçapıpm
Van der Waals yarıçapıpm
Diğer özellikleri
Elektrik direnci(r.t.) (α, poly) 926 nΩ·m (20°C'de)
Isıl iletkenlik10.7 W/(m·K)
Isıl genleşme(r.t.) (α, poly)9.9 µm/(m·K) (25°C'de)
Ses hızı2710 m/s (20 °C'de)
Mohs sertliği---
Vickers sertliği540 MPa
Brinell sertliği500 MPa

Disprozyum (Fonetik: /dɪsˈprəʊziəm/, periyodik tabloda simgesi Dy, atom numarası 66 ve atom ağırlığı 162.51 olan kimyasal element.

Özellikleri

Disprozyum

Disprozyum, nadir toprak elementlerinden biridir. Metalik, parlak gümüş renklidir. Oda sıcaklığında havada tepkimeye girme eğilimi düşüktür, ancak seyrek veya derişik mineral asitlerinde hidrojen açığa çıkartarak çözünmeye eğilimlidir. Çelikten daha sert alaşımlarla kesilebilir ve aşırı ısınması engellendiği sürece kıvılcım çıkartmadan üzerinde çalışılabilir. Disprozyumun karakteristikleri ufak safsızlıklarda bile değişim gösterir.

Uygulamaları

Disprosiyum lazer yapımı için vanadyum ve diğer elementlerle alaşım halinde kullanılır. Yüksek termal nötron emilim kesiti ve yüksek erime noktası sayesinde nükleer reaktörlerde kontrol çubukları yapımında kullanılmasını sağlar. Disprozyum oksit (diğer adıyla disprosiya/dysprosia), nikel çimento içinde nükleer reaktörlerin soğutma çubuklarında kullanılır. Disprozyum-kadmiyum kalkogenitler kimyasal reaksiyon gözlemlerinde kızılötesi ışınım kaynağı olarak kullanılır. Kompakt disk (CD) yapımında az miktarda kullanılan disprosiyum, yüksek paramanyetikliği sebebiyle manyetik rezonans görüntüleme tekniklerinde kontrast ajanı olarak görev yapar.

85 Kelvin altındaki sıcaklıklarda ferromanyetik olması sebebiyle araştırma amaçlı nanomıknatıs yapımında kullanılabilir, ancak oksitlenmeye eğilimi sebebiyle pratikte bu yapılamamıştır.