Denizlispor

Denizli ilinde, geleneksel güreşler hariç Cumhuriyet devrine kadar diğer spor hareketleri mevcut değildi. Denizli merkezinde bugünkü anlamı ile spor hareketi ve kulüp teşkili 1922 yılında başlamıştır. Bu suretle ele alınan spor çalışmaları, ilk resmî spor teşekkülü olarak Denizli İdman Yurdu adıyla Denizli merkezinde 1922 yılında kurulmuştur. İdman yurdunun ilk kurucuları ve yönetim kurulu, veteriner Kenan Bey, eczacı Kadri Özbaş, öğretmen Şemsi Bey, idare memuru Mustafa Naili Bey, öğretmen Hamdi Beyden teşekkül etmişti.^[1][2]

17 Eylül 1922 yılında yukarıda adları geçen müteşebbisler tarafından Çaybaşındaki eski Türkocağı binasında kurulan İdman Yurdu bu suretle Denizlispor tarihinin ilki ve temeli olmuştur. Kulüp kuruluşundan bir hafta sonra da ilk futbol maçını yapmıştır. Futbol topuda ilk olarak bu tarihte şehre girmiştir. Futbol oynayan ilk oyuncular: Kadir Abanoğlu, Kadri Özbaş, Acemoğlu Rıza Bey, Fehmi Bey, Vasfi Bozkaya, Öğretmen Nevzat Bey’dir.^[1] Henüz futbol sahası olmadığından gelişigüzel bir sahada 1 Ekim 1922'de futbol çalışmalarına başlanmış, saha kaptanlığını da Enver Bey yapmıştır. Kale direği yerine de birer ceket koymak suretiyle işaretlenmiştir. 1930 yılında İdman Yurdu geliştirilmiş, aynı yıl ikinci bir kulüp olarak Menderes Gençlik kurularak, karşılıklı iki kulüp çalışmalara başlamışlardır. Sonradan 1936 yılında bu iki kulüp birleşerek Denizlispor adı altında faaliyete geçmiştir.^[2]

1966 yılına gelindiğinde futbol kulüplerinin sayısında büyük bir artış olmuş ve Denizli'de profesyonel liglerde mücadele edecek bir takıma ihtiyaç duyulmaya başlanmıştır. 26 Mayıs 1966 tarihinde gerçekleşen genel kurul toplantısında Çelik Yeşilspor ve Pamukkale Gençlik kulüplerinin Çaybaşı semtinde kurulu olan bu Denizlispor Kulübü'ne katılmasıyla profesyonel futbol takımının teşkili ön görülüp karar altına alınmıştır. Genel Kurul'un bu kararı Futbol Federasyonu Başkanlığına bildirilmiş, Türkiye Futbol Federasyonu ise bu üç kulübün birleşimiyle profesyonel futbol takımı teşkilini Denizlispor Gençlik Kulübü adı altında onaylayıp, 14 Temmuz 1966 tarihinde Denizlispor'un Türkiye 2. Ligi'ne katılmasını uygun görmüştür.^[1][3]

Üç kulübün bu birleşiminde, Denizlispor'da bir dönem basketbol da oynamış sportmen, Denizli Valisi Nezih Okuş'un da büyük payı bulunmuştur. Denizli halkının gözünde Türkiye Ligleri'nde mücadele etme isteğinin artması Denizlispor'un yaratılmasını zorunlu hale getirmiştir. Vali Nezih Okuş, Denizli'nin ileri gelenlerini harekete geçirerek ilk adımı atmış ve Okuş'un bu girişiminde dönemin Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak'ın da önemli katkıları bulunmuştur. Yapılan çalışmalar sonunda yeşil ve siyah renkleri alan Denizlispor'un Kurucu Başkanlığına Dr. Samim Gök getirilirken, Kurucular Kurulunda ise Fuat Özen, Birol Önder, İlhami Süner, Şükrü Sarıoğlu, Atilla Sayıner ve Yakup Ünel yer almıştır.^[1]

Yönetim Kurulunun oluşturulmasından sonra teknik direktör arayışları başlar. Yakup Ünel, Fuat Özen ve Atilla Sayıner Altan Santepe'ye teklifte bulunmak için İzmir'e giderler. Altan Santepe futbolu yeni bırakmıştır ve Yeni Asır Gazetesi'nde spor yazarlığı yapmaktadır. Denizli'den giden üç yönetici Altan Santepe ile görüşüp kendisine teknik direktörlük önerirler. Görüşmeler sonunda Altan Santepe 30 maddelik şartları olduğunu söyler. Bunların zamana yayılması kabul edilince anlaşma sağlanır.^[1]

Denizlispor, ilk resmî maçını 11 Eylül 1966 tarihinde deplasmanda Beyoğluspor ile yapmıştır. Bu maç Beyoğluspor'un 3-1'lik üstünlüğü ile sonuçlanmıştır. Bu maçta Denizlispor'un tek golünü 20. dakikada Ati Göksu atarak Denizlispor'un resmî karşılaşmalardaki ilk golüne de imza atmış oldu.^[4] Aynı sezonun 2. haftasında ise sahasında Altındağ'ı 1-0 yenerek tarihindeki ilk galibiyetini almıştır. Denizlispor, 1966-67 sezonunda ilk kez mücadele ettiği Türkiye 2. Ligi'nde sezonu 7. olarak tamamlamış, sonraki üç sezonda ise ligi ikinci ve üçüncü sıralarda bitirmiştir. Türkiye İkinci Ligi'ne alınışının üzerinden 17 sene geçen Denizlispor 1982-83 sezonunda grup şampiyonu olarak tarihinde ilk kez Türkiye 1. Ligi'ne yükselmiştir. 1. ligdeki ilk sezonunda mevsimi 7. sırada bitiren Denizlispor, 1984-85 sezonunda Danıştay kararıyla ligde kalmayı sağlamış, 1987-88 sezonunda ise yeniden ikinci lige düşmüştür. 1993-94 sezonunda tekrar 1. lige yükselen Yeşil-Siyahlılar, 1996-97 sezonunda yeniden 2. Lige düşmüş, iki yıl aradan sonra 1998-99 sezonunda tekrar 1. lige çıkmıştır.

2003-2004 sezonuna gelindiginde Türkiye'yi UEFA Kupası’nda temsil eden yeşil-siyahlı ekip Fransa’nın Lorient, Çek Cumhuriyeti’nin Sparta Prag ve Fransa’nın Olympique Lyon takımını eleyerek 4.tura yükselme başarısını gösterdi. Bu turda Porto’ya elenen Denizlispor elde ettiği zaferlerle Türk futbolseverlerin gönlünde taht kurmuştu. Daha sonraki sezonlar bu başarıyı tekrarlayamayıp 2009-2010 sezonun sonunda 11 yıl boyunca aralıksız mücadele ettiği Süper Ligi ligi 17. tamamlayarak 1. Lig'e düşmüştür. 2018-19 sezonunu şampiyon olarak tamamlayarak 9 yıl sonra tekrar Süper Lig'e çıkmıştır. 2019-20 sezonunu 35 puanla 14. tamamlayan Denizlispor sonraki sezonda (2020-2021) bitimine 3 hafta kala Çaykur Rizespor'a 1-0 mağlup olarak son sırada 28 puanla tekrar 1. Lig'e düşmüştür. 2021-22 sezonunda mücadele ettiği 1. Lig'i 11. sırada tamamlasa da 2022-23 sezonunun bitimine 4 hafta kala Bodrumspor'a 1-0 yenilerek tarihinde ilk defa 2. Lig'e düşmüştür. 2024 yılı Ocak ayında FIFA'dan yapılan açıklamada kulübe transfer yasağı getirildi.^[5] 2023-24 sezonunun bitimine 2 hafta kala, tarihinde ilk defa 3. Lig'e düşmüştür.^[6]

1980'li yıllarda kullanılan Denizlispor arması (1980-1989)

Denizlispor'un 1990'lı yıllarda kullandığı arma (1989-2002)

Günümüzde de kullanılan orijinal arma (1966-1980 ve 2002-)

Denizlispor kulübünün arması, Denizli kentinin dünyaca ünlü horozunu simge alarak, kurucu üyelerden Yakup Ünel'in arzusuyla yeşil-siyah renklerden meydana getirilmiştir. Kulübün kuruluşuna ilişkin çalışmalar sırasında dönemin heyeti renkler konusunda içlerindeki büyükleri Yakup Ünel'e yetki verirler. Denizli'de Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüğü görevinde de bulunan Ünel, İstanbul'da Darüşşafaka Lisesi'nde öğrenim görmüştür. Ünel, Darüşşafakalı olması münasebetiyle Yeşil-Siyahlı renklerin tutkunudur. Denizlispor'a da bu renklerin mücadeleci ve kazanımcı bir ruh kazandıracağı görüşüyle kulübün renklerinin Yeşil-Siyah olmasını uygun görür ve kabul edilir.^[3]

1980'li yıllara gelindiğinde formalarda kırmızı renkli horozdan oluşan arma kullanılmaya başlanmıştır. Fakat bu armanın kullanımı uzun sürmemiş ve 90'lı yıllara gelindiğinde yeniden değişikliğe gidilmiştir. Yapılan değişiklikle kırmızı renkli horoz sadeleştirilmiş ve yeşil siyah renkler armada yeniden kullanılmaya başlanmıştır. 2000 senesinde Denizlispor'un kurumsallaşma sürecinin bir parçası olarak orijinal arma yeniden kullanılmaya başlanmış ve 2002 senesinde kırmızı horozun yer aldığı armanın kullanımına ise tamamen son verilmiştir.^[1]

Denizlispor'un orijinal ve lisanslı forma, antrenman kıyafeti, atkı, kaşkol, bere, swetshirt, ceket,gömlek, süs eşyaları gibi daha birçok değişik ürünlerin satışı Denizli Atatürk Stadyumu'nun yanındaki Denizlispor Store yapmaktadır.^[10]

Denizlispor kulübü futbol takımı iç saha maçlarını 18.745 kişilik Denizli Atatürk Stadyumu'nda oynamaktadır. 1950 yılında inşa edilen stad, Denizlispor’un 1. Ligdeki ikinci sezonu olan 1984 yılında çim sahasına kavuşmuştur. Çimlendirilen yeni stadyumda ilk lig maçı 4 Kasım 1984 tarihinde Denizlispor ile Eskişehirspor takımları arasında oynanmıştır. Ancak saha aynı sene içerisinde yanlış kullanımdan ötürü tekrar toprak sahaya dönüşmüştür. 1986 yılında yeniden çimlendirildiği halde bozulan saha, 1991 yılında bugünkü halini almıştır. 1996 yılında ise 10 yıllık inşaat sürecinin ardından kapalı tribün ilk kez kullanılmaya başlanmış ve Denizli Şehir Stadı olan stadyumun ismi günümüzdeki adı olan Denizli Atatürk Stadyumu olarak değiştirilmiştir. Işıklandırılan stadyumda ilk gece maçı, 29 Eylül 1996 tarihinde Denizlispor ile Altay takımları arasında oynanmıştır.^[11] Denizli Atatürk Stadyumu, Türkiye'deki ilk tel örgüsüz stadyum olma özelliğini taşır.^[12] 2018-19 1. Lig sezonu şampiyon olarak tamamlandı ve kulüp 9 yıl sonra tekrar Süper Lig'e çıktı. Bu kapsamda 13 Haziran 2019 tarihinde ilk kazma vurularak stadı yenileme çalışmaları başladı.^[13] Yenilenen stadyumda 14.979^[14] olan kapasite 18.745'e yükseltildi.^[15]

Kulübün merkezinin de bulunduğu Haluk Ulusoy Tesisleri Denizli'nin Şemikler Mahallesinde yer almaktadır. Denizlispor Kulübü futbol takımı, antrenmanlarını, kamplarını ve bazı hazırlık maçlarını bu tesislerde yapmaktadır. 27 dönüm arazi üzerine kurulu olan tesis aynı zamanda Zafer Katrancı Altyapı Tesisleri'ni de barındırmaktadır.

27 Ağustos 2023 itibarıyla^[16]

Not: Uyruk bilgisi futbolcuların FIFA uygunluk kurallarınca oynayabileceği millî takımı gösterir. FIFA kuralları haricinde başkaca uyruğa da sahip olabilirler.

№	Mevki	Uyruk	Futbolcu
25	OS	TUR	Yusuf Emre İnanır
26	DF	TUR	Gökhan Süzen (Kaptan)
27	DF	TUR	Emre Sağlık
31	KL	TUR	Ertuğrul Bağ
42	DF	TUR	Ahmet Tekin
45	DF	TUR	Emre Burgaz
53	DF	TUR	Mustafa Kemal Naza
66	DF	TUR	Berkant Gündem
77	OS	TUR	Emre Furtana
—	FV	TUR	Mehmet Ali Ulaman
—	OS	TUR	Alaattin Öner
—	OS	TUR	Samet Emre Gündüz

Kaynak: Denizlispor.org.tr 10 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Denizlispor taraftarının profili takımın başarısına bağlı olarak zaman içinde değişiklik göstermiştir. 80'li yıllardaki 1. Lig mücadelesi sırasında ateşli bir taraftar profiline sahipken bu durum 90'lı yıllarda takımın ligi sürekli olarak orta sıralarda bitirmesiyle tersine dönmüştür. 2002 yılındaki UEFA kupası mücadelesi sırasında tribün desteği artış gösterse de ilerleyen yıllarda yeniden düşüşe geçmiştir.

Genel olarak Denizlispor taraftarı centilmenliğiyle tanınır. Türkiye'deki profesyonel liglerde stadyumlardaki tel örgüleri kaldıran ilk takım olmuştur. Denizlispor 13.491 ortalama taraftar sayısıyla ligde en çok seyirciyle oynayan 5.nci takım konumundadır.^[17]

Denizlispor'un eski taraftar gruplarındandır. 57 Gençlik 2003-04 sezonu Türkiye Kupası Gençlerbirliği - Denizlispor çeyrek final maçındaki davranışlarından dolayı kulüp tarafından dağıtılmıştır. 2008-2009 sezonunun 26. haftası tribünlere tekrar dönen 57 Gençlik büyük bir ivme kazanmış kısa zamanda birçok taraftarı tek çatı altında toplamıştır. 1 Haziran 2009'da dernekleşmişlerdir. Topluluk ismini kurucularının 1957 doğumlulardan oluşmasından dolayı almıştır. 01 Temmuz 2019'da kendilerini fesh etmişlerdir ve Grup Karaordu ismiyle devam etmektedirler.^[18]

Çamlıklılar grubu 57 gençlik içindeki Çamlıklı gençlerin kurdukları bir gruptur. 2000'li yılların başında 57 Gençlik grubunun etkisini yitirmesiyle güç kazanmışlardır. Topluluk ismini Denizli'nin Çamlık semtinden almaktadır. Çamlıklılar grubu 2008'den beri Genç Denizlisporlular Derneği adıyla devam etmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

2003 yılında dernek olarak kurulmuştur. Denizli Atatürk Stadyumunda Aygören Sitesi tarafındaki kale arkasında kendilerine ayrılan kısımda Denizlispor'a destek vermektedirler. Grubun tamamı 2009 yılında Çamlıklılar ile birleşmişlerdir.^{[kaynak belirtilmeli]}

2013 yılında kurulmuştur. En aktif ve en büyük gruplardan birisidir. Tribün lideri Fatih Eroğlu, 57 Gençlik taraftar grubu ile çıkan bir kavgada ölmüştür.^[19] Bu yüzden 57 Gençlik ile araları kötüdür ve tamamen bağımsızdır. Maçlarda maraton tribününde orta kısımlarda olurlar.

Denizlispor 19 sezonu Süper Lig'de ve 27 sezonu Türkiye Futbol Federasyonu 1. Liginde olmak üzere toplam 46 yıl Türkiye profesyonel liglerinde mücadele etmiştir. Kulüp, Süper Lig tarihinde en fazla puan toplayan 15. takım konumundadır. İlk olarak 1983/84 sezonunda Süper Lig'de mücadele eden Denizlispor'un elde ettiği iki 5.'lik, şu ana kadarki takımın bu ligdeki en iyi derecesi olmuştur. Denizlispor'un Süper Lig tarihinde aldığı en farklı galibiyetler, kendi sahasında 6 Şubat 2005 tarihinde oynadığı 6-1'lik Sakaryaspor ve 12 Ağustos 2001'de yine kendi evinde oynadığı 5-0'lık Yimpaş Yozgatspor karşılaşmaları olmuştur. Denizlispor aynı zamanda Süper Lig tarihindeki en erken gol rekorunu da elinde bulundurmaktadır. Denizlispor'un Trinidad-Tobagolu futbolcusu Darryl Roberts 29 Kasım 2008 tarihinde Eskişehir Atatürk Stadı'nda yapılan Eskişehirspor-Denizlispor karşılaşmasının henüz 12. saniyesinde attığı gol ile lig tarihinin bilinen en erken golünü kaydetmiştir.^[20] Kulübün elinde bulundurduğu bir başka rekor ise Süper Lig tarihinin en hızlı şutu olmuştur. Denizlisporlu Allysson Araujo dos Santos'un 9 Kasım 2007 tarihinde Denizli'de oyananan Trabzonspor maçındaki 127.7 km/s hıza ulaşan şutu Türkiye Futbol Liglerinin bilinen en hızlı şutu olmuştur.^[21]

Kulüp, Türkiye Kupalarında ise 4 kez yarı finale çıkma başarısı göstermiştir. Takımın Türkiye Kupalarında aldığı en farklı galibiyet ise 6 Eylül 1989 tarihinde kendi evinde oynadığı 7-0'lık Yeni Salihlispor maçı olmuştur. Bu aynı zamanda Denizlispor'un tüm resmî karşılaşmalarda elde ettiği en farklı skor olmuştur. Aşağıdaki çizelgede kulübün kurulduğu 1966 yılından günümüze kadar olan profesyonel liglerdeki performansı yer almaktadır.

SL = Türkiye Süper Ligi, Türkiye 1. Futbol Ligi; 1 = Türkiye 1. Futbol Ligi; 2B = Türkiye 2. Futbol Ligi, B Grubu; 2Kr = Türkiye 2. Futbol Ligi, Kırmızı Grup; 2By = Türkiye 2. Futbol Ligi, Beyaz Grup;
Poz. = Pozisyon; O = Oynanan maç; G = Galibiyet; B = Beraberlik; M = Mağlubiyet; AG = Atılan gol; YD = Yediği gol; P = Puan
UCL = UEFA Şampiyonlar Ligi; UCWC = UEFA Kupa Galipleri Kupası; UC = UEFA Kupası; Kupa = Türkiye Kupası. Renkler: Sarı = Şampiyon; Gri = İkinci.

• Süper Lig: 21

1983-1988, 1994-1997, 1999-2010, 2019-2021

• 1. Lig: 37

1966-1983, 1988-1994, 1997-1999, 2010-2019, 2021-2023

• 2. Lig: 1

2023-2024

• 3. Lig: 1

2024-

• 1. Lig:

Şampiyonluk (2) : 1982-1983, 2018-2019

2001-02 Süper Lig sezonunu 48 puanla 5.sırada tamamlayan Denizlispor, 2002-03 yılında oynanacak olan UEFA Kupası'na katılmaya hak kazanmıştır. Denizlispor UEFA Kupası 1.Tur'unda Fransa'nın güçlü ekiplerinden ve Fransa kupasının sahibi olan FC Lorient ile eşleşmiştir. Denizlispor, kendi evindeki ilk karşılaşmayı 2-0 kazanmış, deplasmandaki karşılaşmada ise 3-1 mağlup olmasına rağmen deplasman kuralı gereği 2.Tur'a yükselmiştir.^[24][25]

UEFA Kupası 2.Tur'unda da Çek Cumhuriyet'inin en üst düzey futbol ligi olan 1. liga'nın şampiyonu Sparta Praha ile eşleşen Denizlispor, ilk maçı deplasmanda 1-0 kaybetmiş, kendi evindeki rövanşta ise rakibini 2-0 mağlup ederek 3.Tur'a çıkmaya hak kazanmıştır.^[24]

Denizlispor, UEFA Kupası 3.Tur'unda ise Fransa ligi şampiyonu Lyon ile eşleşmiştir. Kendi evinde oynadığı ilk maçta Lyon ile 0-0 berabere kalan Denizlispor, Fransa'daki rövanşta rakibini 1-0 yenip 4.Tur'a yükselmiştir.^[24]

UEFA Kupası Çeyrek final maçında José Mourinho'nun çalıştırdığı Portekiz ligi şampiyonu Porto eşleşen Denizlispor, Portekiz'de oynanan ilk maçta Porto'ya 6-1 mağlup olmuş, maçın rövanşında da kendi evinde 2-2 berabere kalarak UEFA Kupası'na veda etmiştir. Denizlispor'un çeyrek finalde elendiği Porto, 2002-03 UEFA Kupası'nın sahibi olmuştur.^[24]

İstanbul'un 3 büyükleri olarak tanınan takımlarının çoğu kez gerçekleştiremediği bu başarıyı Denizlispor ilk kez katıldığı UEFA Kupası'nda göstererek tüm Anadolu'nun dikkatini çekmiştir. Denizlispor bu çeyrek final başarısı ile Göztepe'nin ardından Gençlerbirliği ile birlikte UEFA Kupası'nda en çok ilerleyebilen Anadolu'daki en iyi 2. takım olarak yer almıştır. Bu sıralamada Denizlispor ve Gençlerbirliği' ni ,UEFA Kupası 3.Tur'u derecesi ile Trabzonspor ve Gaziantepspor takip etmektedir.

Sezon	Derece	Ev sahibi takım	Sonuç	Misafir takım	Kupa
1.Tur
2002-03	1.Tur	Denizlispor	2-0	Lorient	UEFA
2002-03	1.Tur	Lorient	3-1	Denizlispor	UEFA
2.Tur
2002-03	2.Tur	Sparta Praha	1-0	Denizlispor	UEFA
2002-03	2.Tur	Denizlispor	2-0	Sparta Praha	UEFA
3.Tur
2002-03	3.Tur	Denizlispor	0-0	Lyon	UEFA
2002-03	3.Tur	Lyon	0-1	Denizlispor	UEFA
4.Tur
2002-03	4.Tur*	Porto	6-1	Denizlispor	UEFA
2002-03	4.Tur*	Denizlispor	2-2	Porto	UEFA

Sezon	Derece	Ev sahibi takım	Sonuç	Misafir takım	Kupa
1.Tur
2001-02	1.Tur	Čelik Zenica	1-0	Denizlispor	Intertoto
2001-02	1.Tur	Denizlispor	3-5	Čelik Zenica	Intertoto

(*) 4.Tur günümüzde UEFA tarafından kaldırıldı, ancak hâlen çeyrek final öncesi "Son 16" takımın birbirleriyle mücadele ettikleri turdur.

• Türk takımlarının Avrupa kupaları tarihi

Denizlispor Kulübü tarihinde 41 başkan görev almıştır. Bunlardan Ahmet Dardar 8 sene ile en uzun süre Denizlispor'da görev yapan başkandır. Kulübün ilk başkanlığını Dr. Samim Gök yapmıştır. Denizlispor Kulübü tarihinde yönetimde görev almış başkanlar şöyle sıralanmaktadırlar:

Söz ve müziği Denizlili müzisyen Ömer Faruk Canural'a ait olan Şampiyon Denizlispor'um isimli tribün marşı, 2012-2013 sezonunun başında kulüp yönetimine teslim edilmiştir. Kulüp yönetimi tarafından stadyumda ve özel günlerde çalınan marş birçok Denizlisporlu taraftarın takdirini toplamıştır.^[29]

• Resmî site
• Denizlispor Store
• TFF.org'da Denizlispor
• UEFA.com'da Denizlispor profil sayfası