Deepwater Horizon petrol sızıntısı
Deepwater Horizon petrol sızıntısı, 20 Nisan 2010 tarihinde Meksika Körfezi'nde bulunan ve BP tarafından işletilen Macondo Sahası'nda[5][6][7][8] gerçekleşmiş bir endüstriyel felakettir. Deepwater Horizon felaketinin tarihteki en büyük petrol sızıntısı olarak değerlendirilmesinin yanı sıra, daha önce gerçekleşmiş en büyük petrol sızıntısı olan Ixtoc I petrol sızıntısından hacimsel olarak yüzde 8 ila 31 oranında daha büyük olduğu tahmin edilmektedir. ABD federal hükûmeti, sızan petrolün toplam miktarının 4.9 milyon varil (210 milyon ABD galonu; 7.800.000 m3) olduğunu tahmin etmektedir.[4] Akışı kontrol altına almak için gerçekleştirilen birkaç başarısız girişimin sonrasında 19 Eylül 2010'da kuyunun mühürlendiği ilan edildi.[9] 2012 yılının başlarında hazırlanan raporlarda kuyu sahasının petrol sızdırmaya devam ettiği belirlenmiştir.[10][11] The Deepwater Horizon petrol sızıntısı, Amerikan tarihindeki en büyük çevre felaketlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
| Deepwater Horizon petrol sızıntısı | |
|---|---|
 Sızıntı sonrası NASA'nın Terra uydusundan 24 Mayıs 2010'da alınmış resim. Petrol sızıntısı Mississippi Deltası ağzında okyanus yüzeyine yayılmış halde görülmektedir. | |
 | |
| Konum | ABD'de (Louisiana güneyinde) bulunan Meksika Körfezi'nin kuzey iç kesimindeki Macondo Sahası (Mississippi Kanyonu Blok 252)[1] |
| Koordinatlar | 28°44′17.30″K 88°21′57.40″B / 28.7381389°K 88.3659444°B |
| Tarih | 20 Nisan - 19 Eylül 2010 (4 ay, 4 hafta ve 2 gün) |
| Sebep | |
| Sebep | Kuyubaşı patlaması |
| Kayıplar | 11 ölü17 yaralı |
| İşletmeci | BP için alt yüklenici olarak çalışan Transocean[3] |
| Sızıntı özellikleri | |
| Miktar | 49 milyon varil (7.800.000 metreküp; 2,1×109 ABD galonu) ±%10[4] |
| Bölge | 6.500-176.100 km2 (2.500-68.000 sq mi)[2] |
Sızıntı sonrasında sahilleri, sulak alanları ve haliçleri yayılan petrolden korumak amacıyla petrol sıyırıcı gemilerin, yüzen petrol bariyerlerinin, kontrollü yangınların ve 7.000 m3 (1.84 milyon galon) petrol dağıtıcının kullanıldığı büyük bir müdahale gerçekleşti.[12] Aylar süren sızıntının ve temizleme çalışmalarının da olumsuz etkileri sebebiyle deniz ve vahşi yaşam habitatlarına, balıkçılık ve turizm endüstrilerine büyük zarar geldiği raporlandı.[13][14] 2013 yılında Louisiana'da sahillerden 2.200 ton (4.900.000 pound) petrollü materyal toplandı. Bu miktar bir önceki yıl toplanan miktarın iki katından fazlaydı. Petrol temizleme ekipleri, Lousiana sahil şeridinin 89 kilometrelik bölümünde 2013 yılı boyunca haftada 4 gün çalıştı.[15] Macondo Sahası'ndan, bilim insanlarının petrol ve petrol dağıtıcı karışımının kumların içine gömüldüğünü belirttiği Florida Panhandle ve Tampa Körfezi'ne kadar petrol kalıntıları bulunmuştur.[16] Nisan 2013'te, yunusların ve diğer deniz canlılarının rekor sayılarda ölmeye devam ettiği ve yunus yavrularının normalin altı katı hızda öldüğü bildirildi.[17] 2014 yılında yayımlanan bir çalışmada, sızan petrole maruz kalan orkinosların ve sarıkuyrukların kalplerinde ve diğer organlarında ölümcül olacağı veya en azından yaşamlarını kısaltacağı düşünülen deformiteler oluştuğu bildirildi.[18] Bir başka çalışmada ise söz konusu petrol sızıntısına maruz kalan vahşi yaşamda kardiyotoksisitenin geniş çapta yaygın olabileceği bulundu.[19]
Birçok araştırma patlamanın ve rekor seviyedeki sızıntının sebeplerini tetkik etti. Eylül 2011'de yayınlanan ABD Hükûmeti raporu, büyük oranda BP'nin ve aynı zamanda petrol platformu işletmecisi Transocean ile yüklenici Halliburton'ın hatalı olduğu kuyudaki kusurlu çimentoya dikkat çekti.[20][21] 2011'in başlarında bir Beyaz Saray komisyonu benzer şekilde BP'yi ve ortaklarını bir dizi maliyet düşürücü karardan ve yetersiz güvenlik sisteminden suçlu bulmakla beraber, sızıntının aynı zamanda temel "sistemsel" nedenlerden ve "hem sektör uygulamaları hem de hükûmet politikalarında bulunmayan önemli reformlardan" kaynaklandığı ve tekrarlanabileceği sonucuna ulaştı.[22]
2012 yılının Kasım ayında Amerika Birleşik Devletleri Adalet Bakanlığı ve BP federal suçlamaları karara bağladı. BP 11 kez adam öldürmekten, iki kabahatten ve kongreye yalan söylemekten suçlu bulundu. BP ayrıca kendi emniyet uygulamaları ve etik kurallarının hükûmet tarafından dört yıl boyunca izlenmesini kabul etti. Çevre Koruma Dairesi, BP'nin ABD hükûmeti ile yapılacak yeni sözleşmelerden geçici olarak men edileceğini duyurdu. BP ve Adalet Bakanlığı, para cezaları ve diğer tüm ödemelerle beraber toplam 4,525 milyar dolarlık rekor seviyede bir para cezasında karar kıldı.[23][24][25] 2018 itibarıyla temizleme masrafları, suçlamalar ve cezalar şirkete 65 milyon dolardan fazlaya mal oldu.[26][27]
Eylül 2014'te bir ABD Bölge Mahkemesi yargıcı, BP'nin ağır ihmalleri ve pervasız davranışları nedeniyle gerçekleşen petrol sızıntısından birincil derecede sorumlu olduğuna karar verdi.[28] BP, Temmuz 2015'te Amerika Birleşik Devletleri tarihindeki en büyük kurumsal para cezası olan 18,7 milyar dolarlık ödemeyi kabul etti.[29]
 Frontline: The Spill (54:25), PBS'ten Frontline[30] |
Arka plan
Deepwater Horizon sondaj kulesi
Deepwater Horizon, açık denizde 3.000 metre (10.000 ft) derinliğe kadar çalışabilen yarı-batar, hareketli, yüzer, dinamik bir şekilde konumlandırılabilen 10 yıllık[31] bir sondaj kulesiydi.[32] Hyundai Heavy Industries[33] tarafından inşa edilen ve Transocean'a ait sondaj kulesi Marshall Adaları kolay bayrağı altında işletiliyordu ve Mart 2008'den Eylül 2013'e kadar BP'ye kiralanmıştı.[3] Deepwater Horizon, 1.600 metre (5.200 ft) derinlikteki suda, deniz seviyesinin 5.600 metre (18.400 ft) altında derin bir keşif kuyusu sondajı yapıyordu. Kuyu, ABD'nin münhasır ekonomik bölgesi içindeki Meksika Körfezi'nde bulunan Mississippi Kanyonu Blok 252'deki (MC252) Macondo Sahası'nda bulunuyordu. Macondo kuyusu, Louisiana kıyılarının yaklaşık 66 kilometre (41 mi) açıklarındaydı.[34][35] BP, %65'lik hissesiyle Macondo Sahası'nın işletmecisi ve ana geliştiricisiydi. Sahanın kalan %25'i Anadarko Petroleum'a ve %10'u da Mitsui'nin bir birimi olan MOEX Offshore 2007'ye aitti.[36]
Patlama
20 Nisan 2010'da, saat yaklaşık 19.45'te (CDT), kuyudan çıkan yüksek basınçlı metan gazı, sondaj yükselticisine (İng: drilling riser) doğru genişleyerek sondaj kulesine ulaştı. Sondaj kulesine ulaştığında tutuşan gaz patlayarak platformu alevler içinde bıraktı.[37][38] ABD Sahil Güvenlik Teşkilatı (USCG) ekibinin üç gün süren arama kurtarma operasyonuna rağmen kayıp 11 işçi hiçbir şekilde bulunamadı. İşçilerin patlamada hayatlarını kaybettikleri düşünüldü.[39][40] Kalan 17'si yaralı 94 mürettebat cankurtaran botları veya helikopterle kurtarıldı.[37][41] Deepwater Horizon, 22 Nisan 2010 sabahı battı.
Petrol sızıntısının büyüklüğü ve kapsamı
Dış bağlantılar
- RestoreTheGulf.gov11 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Konuya ilişkin resmi ABD Hükûmeti internet sitesi
- GreenPeace BP felaketi ile ilgili dosya23 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Türkçe)
Resim galerisi
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Deepwater Horizon petrol sızıntısı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.