Chilantaisaurus

Chilantaisaurus ("Jilantai Salt Lake [zh] kertenkele"[1]), Çin'in Geç Kretase yaşlı Ulansuhai Formasyonundan (Turoniyen yaşı, yaklaşık 92 milyon yıl önce) büyük bir teropod dinozor, olasılıkla bir neovenatorid veya ilkel bir coelurosaur cinsidir. C. tashuikouensis, tip tür, 1964 yılında Hu tarafından tanımlanmıştır.

Chilantaisaurus
Yaşadığı dönem aralığı: 92 myö
Turoniyen-Koniasiyen 
Chilantaisaurus tashuikouensisun yeniden kurulmuş iskeleti
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Klad:Dinosauria
Klad:Saurischia
Klad:Theropoda
Klad:Avetheropoda
Cins:Chilantaisaurus
Hu, 1964
İkili adlandırma
Chilantaisaurus tashuikouensis
Hu, 1964

Tanım

Yaşam restorasyonu

Chilantaisaurus, ağırlığının 2,5 metrik ton (2,8 küçük ton)[2] ile 4 metrik ton (4,4 küçük ton) arasında olduğu tahmin edilen büyük bir teropoddu.[3] 2010 yılında Brusatte ve ark. onun, uyluk uzunluğu ölçümlerine dayanarak 6.000 kilogram (13.000 lb) kadar geldiğini kestirdiler.[4] Bununla birlikte, daha büyük uyluk çevresinin daha büyük lokomotor yüklere (daha büyük vücut kütlesi değil) daha yüksek dayanma kapasitesi gösterdiği göz önüne alındığında, 2020 çalışması holotipin vücut kütlesini 3,71 metrik ton (4,09 küçük ton) olarak belirledi.[5] Bu dinozorun 11 metre (36 ft) ile 13 metre (43 ft) uzunluğunda olduğu kestirilmektedir.[6][7]

Sınıflandırma

C. tashuikouensis'in bilinen öğelerini gösteren iskelet diyagramı

Hu, Chilantaisaurus'u Allosaurus'la ilişkili bir karnozor olarak kabul etti,[1] ancak sonraki bazı araştırmalar onun bir spinosaurid, olasılıkla spinosaurid ailesinin ilkel bir üyesi olabileceğini öne sürdü (Sereno, 1998; Chure, 2000; Rauhut, 2001) çünkü ön ayaklardaki büyük pençelerin o gruba özgü olduğu düşünülüyor. Diğer çalışmalar, allosauroidler, spinosauroidler ve coelurosaurialar ile bazı benzerlikleri olan neotetanuran teropodların alternatif bir dalının üyesi olabileceğini öne sürdü.[8]

2009 yılında yapılan bir araştırma, Chilantaisaurus'un aynı jeolojik oluşumdan gelen karnozor Shaochilong ile aynı hayvan olma olasılığını göz ardı etmenin zor olduğunu belirtti. Ancak, ikisi arasında çok büyük bir boyut farkı olduğunu fark ettiler.[9] Benson, Carrano ve Brusatte tarafından yapılan daha ileri araştırmalar, bunun Shaochilong ile ilk başta düşünüldüğü kadar yakından ilişkili olmadığını, ancak Hu'nun başlangıçta düşündüğü gibi, Allosaurus ile yakından ilişkili bir karnozor (Neovenatoridae ailesinden) olduğunu buldu.[2] Porfiri ve diğerleri tarafından yayınlanan filogenetik analiz 2018'de Chilantaisaurus'u ilkel bir coelurosauria olarak değerlendirdi.[10]

El pençesi, Tianjin Doğa Tarihi Müzesi

Çok zayıf kalıntılara dayanarak birkaç tür tanımlanmıştır. "Chilantaisaurus" sibiricus türü (daha önce gayri resmi olarak Allosaurus ? sibiricus veya Antrodemus ? sibiricus olarak biliniyordu), 1915'te Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Rusya'nın Erken Kretase (Berriasian'dan Hauterivian aşamalarına) dönemlerine tarihlenen Turginskaya Svita'sında tek bir distal metatarsala dayanarak keşfedilmiştir.[11][12][13] Yeterince tanımlanmamıştır, bu nedenle ilişkileri tam olarak belirlenemez (Chure, 2000) ve bir Chilantaisaurus türü olarak yerleşimi son derece kuşkuludur. "Chilantaisaurus" maortuensis, 2009 yılında Shaochilong maortuensis olarak yeniden sınıflandırıldı.[9]

1979'da ayaktaki kemiklere ve parçalı kaval kemiğine dayanarak[14] "Chilantaisaurus" zheziangensis olarak adlandırılan ek bir tür, aslında bir therizinosaur taksonu.[15][16]

Aşağıdaki kladogram, Carrano ve diğerlerinin (2012) veri kümesine dayanan Sebastián Apesteguía, Nathan D. Smith, Rubén Juarez Valieri ve Peter J. Makovicky'nın 2016 analizini takip eder.[17]

Metriacanthosauridae

Allosauria

Allosauridae

Carcharodontosauria

Carcharodontosauridae

Neovenatoridae

Deltadromeus

Gualicho

Neovenator

Chilantaisaurus

Megaraptora

Kaynakça

Dış bağlantılar

https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Chilantaisaurus 22 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.