Bologna Üniversitesi

İtalya'da bulunan, dünyanın en eski aktif üniversitesi.

Bologna Üniversitesi (İtalyanca: Alma Mater Studiorum - Università di Bologna, İngilizce: University of Bologna, UNIBO) İtalya'nın Bologna şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir. 1088 yılında organize bir öğrenci loncası (dolayısıyla studiorum) tarafından kurulan, dünyada sürekli faaliyet gösteren en eski üniversitedir. Universitas kelimesinin kullanıldığı, temelinde yükseköğrenim ve derece veren bir enstitü olmak amacıyla kurulan ilk kurumdur.[4][5][6][7]

Bologna Üniversitesi
Alma Mater Studiorum - Università di Bologna
Harita
LatinceUniversitas Bononiensis
SloganPetrus ubique pater legum Bononia mater[1] (Latince)Petrus her yerde hukukun babası, Bologna annesi (Türkçe)
Kuruluşy. 1088 (935 yıl önce) (1088)
TürDevlet
Eğitim dil(ler)iİtalyanca ve İngilizce
Gelir744 milyon (2022)[2]
RektörGiovanni Molari
Öğretim üyeleri5,778[3]
Öğrenciler87,590[3]
Lisans öğrencileri47,253
Lisansüstü öğrencileri36,266
Doktora öğrencileri4,239
Üniversite yayınlarıBologna University Press (BUP)
KonumBologna, diğerleri: Cesena, Forli, Ravenna ve Rimini, İtalya
Buenos Aires, Arjantin

44°29′38″K 11°20′34″D / 44.49389°K 11.34278°D / 44.49389; 11.34278
Okul renkleri    Kırmızı ve gri
AtletizmBologna University Sports Centre (CUSB)
Organizasyonlar
Web sitesiunibo.it

En prestijli İtalyan üniversitelerinden birisidir ve hem bir bütün olarak hem de özel çapta bölümleriyle ulusal, Avrupa içi ve uluslararası sıralamalarda ilk sıralarda yer alır.[8][9] Kuruluşundan bu yana, İtalya'nın ve dünyanın her yerinden çok sayıda akademisyeni, bilim insanını ve öğrenciyi kendine çekerek önemli uluslararası öğrenim merkezlerinden biri haline gelmiştir.[10]

Üniversitenin amblemi Alma Mater Studiorum ("Eğitimin Besleyici Annesi") sloganını ve MS 1088 tarihini taşır ve 11 okulunda yaklaşık 86.500 öğrencisi vardır.[11] Cesena, Forli, Ravenna ve Rimini'de kampüsleri ve yurt dışında Buenos Aires, Arjantin'de bir merkezi vardır. Brüksel, New York ve Shanghai'da üniversitenin üye olduğu organizasyonlar sayesinde ofisleri bulunmaktadır.[12] Ayrıca Collegio Superiore di Bologna adında bir mükemmellik okulu vardır. Bologna Üniversitesi'nin yayınlarından biri Bologna University Press 18 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'tir.

Bologna Üniversitesi, üniversite diploması alan ve bir üniversitede öğretmenlik yapan ilk kadın olan Bettisia Gozzadini ile hem bilimde doktora yapan hem de üniversite profesörü olarak maaşlı bir pozisyon alan ilk kadın olan Laura Bassi'nin üniversitesidir.

Tarih

Bologna Üniversitesi'nin kuruluş tarihi belirsizdir, ancak çoğu kişi tarafından 1088 olduğuna inanılmaktadır.[13] Üniversiteye Kutsal Roma İmparatoru Frederick I Barbarossa tarafından 1158'de bir tüzük (Authentica habita) verilmiştir ancak 19. yüzyılda Giosuè Carducci liderliğindeki bir tarihçi komitesi üniversitenin kuruluşunu 1088'e kadar takip etmiştir ve bu da Bologna Üniversitesi'ni dünyanın sürekli faaliyet gösteren en eski üniversitesi yapmıştır.[5][14][15]

Üniversite, kanon hukuku ve medeni hukuk öğretimi ile tarihsel olarak dikkate değerdir;[16] üniversite büyük ölçüde 1070'te İtalya'da yeniden keşfedilen Roma hukukunun merkezi bir metni olan Corpus Iuris Civilis'i[17] incelemek amacıyla kurulmuştur. Bu odağı, üniversiteyi Orta Çağ Roma hukukunun[18] gelişim merkezi yapmıştır. Modern zamana kadar, bu üniversitede verilen tek derece doktora olmuştur.

Bologna Üniversitesi Orta Çağ döneminde Avrupa'nın geri kalanının tersine özgür ve bilimsel düşüncenin İtalya'daki merkezlerinden biri olmuştur. Üniversitenin Rönesans dönemindeki merkezi olan Bologna Archiginnasio'su bugün tıp tarihinin dönüm noktalarından biri olan Anatomi Tiyatrosu'na ve büyük bir araştırma kütüphanesine ev sahipliği yapmaktadır.

Eğitim kadrosunda ilk olarak hukukçular yer almış, 14. yüzyıldan itibaren ise mantık, astronomi, tıp, felsefe, aritmetik, retorik, dil bilgisi, teoloji, Yunanca ve İbranice gibi dersler vermek üzere yeni eğitimciler eklenmiştir. Böylelikle Bologna Üniversitesi seçkin akademisyenlerin eğitim verdiği oldukça ünlü bir okul olmuştur. Bugün bir üniversite şehri olarak bölümleri Bologna'nın farklı yerlerine yayılmış durumdadır.

15. yüzyılda aralarında Andrea Alciato'nun da bulunduğu önemli hukukçular, 16. yüzyılda Pietro Pomponazzi, Gerolamo Cardano, Scipione del Ferro gibi isimler doğa bilimleri konusunda ders vermiştir.

17. yüzyılda Carracci, Guido Reni ve Guercino tarafından resim, Ferdinando Bibbiena ve oğlu Antonio tarafından da mimarlık bölümleri kurulmuştur.

18. yüzyılda ise, Papa Lambertini Benedict XIV Bilimler Enstitüsü'nün kütüphanesine birçok bilimsel malzeme bağışlamış, hediyeleri ile sanat ve bilimi teşvik etmiştir. Bu dönemde matematik kürsüsü kurulmuş; fizik, cebir, optik, kimya dersleri başlanmıştır. Domenico Guglielmini, Eustachio, Gabriele Manfredi gibi matematikçi ve astronomlar, Iacopo Bartolomeo Beccari, Pier Paolo Molinelli gibi doktor ve doğa bilimcileri ders vermeye başlamıştır. Bilim ve teknoloji konusunda Luigi Galvani'nin öncü çalışmaları, Ercole Francesco, Giampietro Canotti, Giovanni Grisostomo Trombelli, Ludovico Ravioli, Francesco Albergati isimler sayesinde ise tarih çalışmaları yapılmıştır. Carlo Francesco Dotti, Alfonso Torreggiani, Donato Creti, Giuseppe Maria Crispi, Vittorio Bigari gibi birçok yetenekli sanatçı sayesinde ise mimarlık ve resim konusunda önemli ilerlemeler sağlanmıştır.

İlerleyen yüzyılda ise Giovanni Capellini, Giosuè Carducci, Giovanni Pascoli, Augusto Righi, Federigo Enriques, Giacomo Ciamician, Augusto Murri gibi önemli isimler öne çıkmıştır.

Organizasyon

Okullar, departmanları birbirine bağlayan ve koordine eden organizasyon birimleridir.

5 okul şunlardır:[19]

  • Sanat, Beşeri Bilimler ve Kültürel Miras
  • Ekonomi ve Yönetim
  • Mühendislik
  • Tıp
  • Bilim

Departmanlar, üniversitenin araştırma, eğitim faaliyetlerini yürüten organizasyon birimleridir.

32 departman şunlardır:

  • Tarım ve Gıda Bilimleri - DISTAL
  • Mimarlık - DA
  • Biyolojik, Jeolojik ve Çevresel Bilimler - BiGeA
  • Biyomedikal ve Nöromotor Bilimler - DIBINEM
  • Kimya "Giacomo Ciamician" - CHIM
  • İnşaat, Kimya, Çevre ve Malzeme Mühendisliği - DICAM
  • Klasik Filoloji ve İtalyan Çalışmaları - FICLIT
  • Bilgisayar Bilimi ve Mühendisliği - DİSİ
  • Kültürel Miras - DBC
  • Ekonomi - DSE
  • Eğitim Çalışmaları "Giovanni Maria Bertin" - EDU
  • Elektrik, Elektronik ve Bilgi Mühendisliği "Guglielmo Marconi" - DEI
  • Deneysel Tıp, Teşhis Tıbbı ve Özel Tıp - DIMES
  • Yaşam Kalitesi Çalışmaları - QUVI
  • Tarih ve Kültürler - DiSCi
  • Endüstriyel Kimya "Toso Montanari" - CHIMIND
  • Endüstri Mühendisliği - DIN
  • Mütercim Tercümanlık ve Çeviri - DIT
  • Hukuk Çalışmaları - DSG
  • Yönetim - DiSA
  • Matematik - MAT
  • Tıbbi ve Cerrahi Bilimler - DİMEC
  • Modern Diller, Edebiyatlar ve Kültürler - LILEC
  • Eczacılık ve Biyoteknoloji - FaBiT
  • Felsefe ve İletişim Çalışmaları - FILCOM
  • Fizik ve Astronomi “Augusto Righi” - DIFA
  • Siyaset ve Sosyal Bilimler - SPS
  • Psikoloji "Renzo Canestrari" - PSI
  • Sosyoloji ve İş Hukuku - SDE
  • İstatistik Bilimleri "Paolo Fortunati" - STAT
  • Sanat - DAR
  • Veterinerlik Tıbbı Bilimleri - DİMEVET

Diğer kurumlar

Il Mulino

1950'lerin başında, Bologna Üniversitesi'nin bazı öğrencileri "Il Mulino" incelemesinin kurucuları arasındaydı. 25 Nisan 1951'de incelemenin ilk sayısı Bologna'da yayınlanmıştır.[20] Kısa sürede "Il Mulino" siyasi ve kültürel tartışmalar için İtalya'daki en ilginç referans noktalarından biri haline gelmiştir ve İtalya'da ve yurt dışında önemli editoryal ilişkiler kurmuştur. Editoryal faaliyetler inceleme ile birlikte gelişmiştir. 1954'te, bugün en önemli İtalyan yayıncılarından birini temsil eden Il Mulino Yayınevi (Società editrice il Mulino) kurulmuştur. Buna ek olarak, 1964'te Istituto Carlo Cattaneo'nun kurulmasına yol açan (çoğunlukla İtalya'daki eğitim kurumları ve siyasi sisteme odaklanan) araştırma projeleri başlatılmıştır.

Collegio Superiore di Bologna

Collegio Superiore, Bologna Üniversitesi bünyesinde özel öğrenim programları aracılığıyla öğrencilerin liyakatini artırmayı amaçlayan bir mükemmellik kurumudur. Kurum, 1998 yılında Collegio d'Eccellenza olarak kurulmuştur. İleri Araştırma Enstitüsü ile birlikte Yüksek Araştırma Enstitüsü'nün bir parçasıdır.

Collegio Superiore, Bologna Üniversitesi'ndeki bir lisans programına kayıtlı öğrencilere disiplinler arası bir çerçevenin parçası olarak özel kurslar sağlayan ek bir eğitim yolu sunmaktadır.

Collegio Superiore'nin tüm öğrencilerine tam burs, kişisel öğretmen yardımı ve ücretsiz yurt gibi ek avantajlar sağlanır. Collegio Superiore'un üyesi olarak kalabilmek için öğrencilerin hem lisans programlarında hem de ek derslerinde yüksek notlar almaları gerekmektedir.

Madde Fiziği profesörü Beatrice Fraboni, 2019'dan beri Collegio Superiore'un başkanıdır.[21]

Bologna İşletme Okulu

Bologna İşletme Okulu (İngilizce: Bologna Business School) Bologna Üniversitesi'nin lisansüstü işletme okuludur.

Önemli kişiler

Mezunlar

Kardinal Alberto Bolognetti

Albrecht Dürer[22][23]

Papa Alexander VI[24]

Anna M. Borghi, İtalyan bilişsel psikolog

Augusto Righi, elektromanyetizma çalışmasında öncü[25][26]

Carlo Goldoni, İtalyan oyun yazarı

Carlo Rovelli, İtalyan teorik fizikçi

Carlo Severini[27]

Aziz Charles Borromeo, Milano Başpiskoposu[28]

Dante Alighieri, İtalyan şair, yazar ve filozof[29]

Diego Della Valle, İtalyan deri ürünleri şirketi Tod's'un başkanı

Enzo Ferrari, İtalyan yarış pilotu, mühendis ve girişimci

Desiderius Erasmus[30]

Gabriele Paleotti[31]

Gasparo Tagliacozzi, plastik ve rekonstrüktif cerrahinin öncüsü[32][33][34]

Giacomo Matteotti[35][36]

Giovanni Pascoli[37][38]

Papa Gregory XIII Ugo Boncompagni[39][40]

Papa Gregory XV[41]

Guglielmo Marconi, İtalyan mucit ve radyo öncüsü[42][43]

Susa Henry (Hostiensis)[44]

Papa Innocent IX[45]

Irnerius, Glossators Okulu'nun kurucusu[46]

Laura Bassi, bilimsel bir çalışma alanında üniversite diploması alan ilk kadın[47][48]

Lazzaro Spallanzani, İtalyan rahip, biyolog ve fizyolog[49]

Leon Battista Alberti[50]

Luigi Galvani[51][52][53]

Manuel Olivencia, avukat ve akademisyen[54]

Marcello Malpighi[55][56]

Michelangelo Antonioni[57][58][59]

Nicolaus Copernicus, Güneş merkezli evrensel modelin formüle edicisi[60][61]

Kardinal Paolo Burali d'Arezzo[62]

Paracelsus, Toksikoloji disiplininin kurucusu[63]

Patrizio Bianchi, Draghi Kabinesinde Eğitim Bakanı

Petrarca[64]

Pico della Mirandola[65][66]

Pier Paolo Pasolini[67][68]

Pietro Mengoli[69]

Başpiskopos Thomas Becket[70]

Tommaso Perelli, İtalyan astronom

Torquato Tasso[71]

Ulisse Aldrovandi[72][73]

Umberto Eco, İtalyan göstergebilimci, filozof ve yazar

Fakülte ve personel:[74]

  • 11. yüzyıl

Irnerius

  • 12. yüzyıl

Bulgarus

Decretum Gratiani

Martinus Gosia

Kudüs Patriği Herakleios

Surlu William

  • 13. yüzyıl

Benvenutus Scotivoli

Bettisia Gozzadini

Guido Guinizelli

Susalı Henry (Hostiensis)

Paul, Dominik şehit

Sylvester Gozzolini

Salicetolu William

  • 14. yüzyıl

Manuel Chrysoloras

Giovanni de' Marignolli

Francesco Petrarca

Coluccio Salutati

  • 15. yüzyıl

Albrecht Dürer

Leon Battista Alberti

Nicolaus Copernicus

Lippo Bartolomeo Dardi

Yuriy Drohobych (Georgius de Drohobycz olarak da bilinir)

Giovanni Pico della Mirandola

  • 16. yüzyıl

Ulisse Aldrovandi

Giovanni Antonio Magini

Camillo Baldi

Girolamo Cardano

Ignazio Danti

Giovanni Della Casa

Girolamo Maggi

Virgilio Malvezzi

Paracelsus

  • 17. yüzyıl

Giovanni Cassini

Niall Ó Glacáin

Marcello Malpighi

Pietro Mengoli

  • 18. yüzyıl

Laura Bassi

Luigi Galvani

Maria Gaetana Agnesi

Carlo Goldoni

  • 19. yüzyıl

Augusto Righi

Giacomo Ciamician

Giosuè Carducci

Giovanni Pascoli

Pellegrino Rossi

Francesco Selmi

  • 20. yüzyıl

Umberto Eco

Beppo Levi

Guglielmo Marconi

Pier Paolo Pasolini

Romano Prodi

  • 21. yüzyıl

Hamida Barmaki

Özalp Babaoğlu

Gabriella Campadelli-Fiume

Pier Cesare Bori

Augusto Barbera

Gualtiero Calboli[75]

Ivano Dionigi

Luciano Floridi

Sıralama ve itibar

2022 QS Dünya Üniversite Sıralamasında Bologna Üniversitesi dünyada 166. (İtalya'da 1.) ve akademik itibara göre 71. sırada yer almıştır. Aynı şirket tarafından yapılan bir başka sıralamada, mezun istihdam edilebilirliği açısından dünyanın en iyi 100 üniversitesi arasında yer almıştır (84.).[76]

2022 U.S. News & World Report Dünya Üniversite Sıralamasında Bologna Üniversitesi 117., İtalya’da 1. olmuştur.[77]

2021 Times Higher Education Dünya Üniversite Sıralamasında dünya çapında 167. sırada yer almıştır.[78] Aynı yılın THE Etki Sıralamasında, üniversitelerin BM 2030 Gündemi'ne uygun olarak sürdürülebilir kalkınmaya bağlılıklarını ölçen sıralama, Bologna Üniversitesi, Avrupa'da 1., dünyada 6. sırada yer almıştır.[79]

Ulusal olarak, 2020'de Bologna Üniversitesi, İtalyan Sosyal Yatırım Araştırmaları Merkezi tarafından hazırlanan İtalya'nın büyük devlet üniversiteleri (> 40.000 öğrenci) sıralamasında arka arkaya on bir yıl birinci olmuştur.[80]

Ayrıca bakınız

Kaynakça