Atlas ayısı
Atlas ayısı veya Afrika ayısı[1][2] (Ursus arctos crowtheri) Kuzey Afrika'da yaşamış, günümüzde soyu tükenmiş olan boz ayı türü.[3] Bu tür ilk olarak, İspanya'dan Afrika'ya giden Romalılar tarafından keşfedilmiştir.[4][5]
| Atlas ayısı | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ursus arctos crowtheri | ||||||||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
Schinz, 1844 |
Hakkında
Atlas ayısı, modern zamanlara kadar ayakta kalan tek yerli ayıydı. Bir dönem, Atlas Dağları'nda ve komşu bölgelerde, Fas'tan Libya'ya kadar yaşayan türün soyunun tükendiği düşünülüyor.[5] Atlas ayıları genel olarak kahverengimsi siyah renkteydi. Kürkleri 4-5 inç (102-127 mm) uzunluğunda ve pençeleri Amerikan kara ayısı'nınkinden daha kısa ancak daha kalındı. Atlas ayılarının 2,7 m uzunluğunda ve 450 kilo ağırlığında oldukları bilinmektedir.[6] Bilinene göre bu ayılar kökler, meşe palamudu ve fındıklarla beslenirlerdi.[7]
Kökeni
Atlas ayısının gerçekte nereden geldiği bilinmemektedir; genetik çalışmalar onu herhangi bir boz ayı türü ile ilişkilendiremedi, ancak kutup ayısı ile zayıf ama önemli Mitokondriyal DNA bağlantıları tespit edildi.[4]
Ekoloji
Atlas ayısının ekolojisinin diğer kahverengi ayıların ekolojisine benzer olduğu varsayılmaktadır. Simpatri yırtıcılar arasında Afrika parsı ve Nübye aslanı ile bağdaştırılır.[1][8]
Nesil tükenmesi
Atlas ayısının soyunun tükenmesi kısmen Roma İmparatorluğu dönemine atfedilebilir; imparatorluk Kuzey Afrika'ya kadar genişledikçe, Romalılar, Atlas ayısını ve diğer birçok hayvan türünü yoğun bir şekilde avladı, yakaladı ve onları spor oyunlarında kullandı. Bu durum yüzyıllar boyunca devam etti, bu süre zarfında gladyatörlere, aslanlara, kaplanlara ve diğer hayvanlara karşı savaşlarda binlerce ayı kullanıldı. Arenadaki saldırganlıklarını arttırmak için acımasızca davranışlara maruz kaldılar, genellikle aç bırakılarak yetersiz beslendiler.[9][10] Roma halkının etkinlikleri Atlas ayısının neslinin tükenmesinde büyük rol oynadığı söylenebilir.[11]
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Encyclopedia of Life'da Atlas ayısı 11 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.