1957-1958 Asya gribi pandemisi

İnfluenza virüsü (H2N2) pandemisi
(Asya gribi sayfasından yönlendirildi)

1957-1958 Asya gribi pandemisi, güney Çin'deki Guizhou'da ortaya çıkan küresel bir influenza A virüsü alt tipi H2N2 salgınıydı.[1][2][3] 1957-1958 pandemisinin neden olduğu ölüm sayısının dünya çapında 1 ila 4 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor ve bu da salgını tarihin en ölümcül pandemilerinden biri yapıyor.[2][4] On yıl sonrasında, yeniden sınıflandırılan H3N2 virali, Hong Kong grip pandemisine (1968–1969) neden oldu.[5]

1957–1958 grip pandemisi
HastalıkGrip
Virüs cinsiH2N2
YerDünya geneli
İlk vakaGuizhou, Çin[1]
İstatistikler
Ölümler
1-4 milyon (tahmini) [2]

Tarihçe

Menşeisi ve Çin salgını

İlk vakalar 1956'da[6][7] ya da 1957'nin başlarında güney Çin'deki Guizhou'da bildirildi. Kısa süre sonra komşu eyalet Yunnan'da Şubat sonu ya da 1957[8][9] Mart başında bildirildi.[1][3][8][10] Mart ayının ortasına kadar grip tüm Çin'e yayıldı..[8][11]

Çin Halk Cumhuriyeti o sırada (1981 yılına kadar değil[12]) Dünya Sağlık Örgütü üyesi değildi ve diğer ülkeleri salgın hakkında bilgilendirmedi.[11] Ancak Amerika Birleşik Devletleri CDC'si, gribin "Singapur'da ilk olarak 1957 yılının Şubat ayında rapor edildiğini" belirtiyor.[13]

1957'nin sonlarında, Kuzey Çin'de, özellikle kırsal alanlarda ikinci bir grip dalgası meydana geldi.[11] Aynı yıl, salgına yanıt olarak Çin hükûmeti, kısa süre sonra 1958'de grip hakkında bir kılavuz yayınlayan Çin Ulusal Grip Merkezi'ni (CNIC) kurdu.[11][14]

Diğer bölgelerde salgın

İsveç, Luleå'da bir spor sahasında Asya gribi olan 168 hasta (1957).

17 Nisan 1957'de The Times, "bir grip salgınının binlerce Hong Kong sakinini etkilediğini" bildirdi.[15] Ayın sonunda (veya Şubat ayı başlarında[13][16]), Singapur, Mayıs ortasında 680 ölümle zirveye ulaşan yeni bir grip salgını yaşadı ve Singapur, Dünya Sağlık Örgütü'nü kapsamlı bir salgın hakkında bilgilendiren ilk ülke oldu. Hong Kong'dan gelmiş gibi görünen grip vakası,[8][17] Tayvan'da Mayıs ortasında 100.000 kişiyi etkiledi, Hindistan Haziran ayına kadar bir milyon vaka yaşadı. Haziran ayı sonlarında,[18] salgın Birleşik Krallık'a ulaştı.[15]

Salgın; Haziran 1957'ye gelindiğinde, başlangıçta yalnızca birkaç enfeksiyona neden olduğu Amerika Birleşik Devletleri'ne ulaştı.[19] Etkilenen ilk kişiler, Newport Deniz Üssü'ne demirleyen muhriplerdeki ABD Donanması personeli ve başka yerlerdeki yeni askerler oldu.[20] İlk dalga Ekim ayında zirve yaptı ve özellikle yaz tatilinden sonra okula yeni dönen çocukları etkiledi. Ocak ve Şubat 1958'deki ikinci dalga, yaşlılar arasında daha belirgindi bu nedenle daha ölümcüldü.[19][21]

Aşı ve sonrası

Mikrobiyolog Maurice Hilleman, New York Times'ta yayınlanan Hong Kong'daki virüsten etkilenenlerin grafiğinden endişe duydu. Japonya'daki bir ABD Donanması doktorundan virüs örnekleri aldı. Halk Sağlığı Servisi, virüs kültürlerini 12 Mayıs 1957'de aşı üreticileri ile paylaştı ve bir aşı, 26 Temmuz'da Fort Ord'da ve 29 Temmuz'da Lowry Hava Kuvvetleri Üssü'nde denemelere girdi.[20]

Ölüm sayısı 17 Ekim'de sona eren haftada zirve yaptı ve İngiltere ve Galler'de 600 vaka bildirildi.[18] Aşı; Birleşik Krallık'ta aynı ayda kullanıma sunuldu.[15] Başlangıçta yalnızca sınırlı miktarlarda mevcut olmasına rağmen,[15][21] hızlı aşılama pandemiyi kontrol altına almaya yardımcı oldu.[19] Hilleman'ın aşısının yüz binlerce hayat kurtardığına inanılıyor.[22] Bazıları, Hilleman'ın talep ettiği aşı olmadan ABD'deki ölü sayısının 1 milyona ulaşacağını tahmin etti.[23]

H2N2 influenza virüsü, antijenik kayma yoluyla 1968 influenza pandemisinin nedeni olan influenza A virüs alt tipi H3N2'ye dönüştüğü 1968 yılına kadar bulaşmaya devam etti.[19][24]

Viroloji

Asya gribi pandemisine neden olan virüsün türü, influenza A virüsü alt tipi H2N2, kuş gribi (muhtemelen kazlardan) ve insan influenza virüslerinin bir rekombinasyonuydu.[6][19] Virüsün yeni bir türü olduğu için, nüfusun minimum bağışıklığı vardı.[6][15] Virüsün üreme sayısı 1.8 civarındaydı ve enfekte olmuş bireylerin yaklaşık üçte ikisinin klinik semptomlar yaşadığı tahmin ediliyordu.[25]

Ölüm tahminleri

Şili'de ölüm tahminleri, 1953-1959. Grip mevsimleri gri renkle vurgulanır. Ölüm oranındaki siyah ani artışlara dikkat edin.

Ekim 1957'de Leroy Edgar Burney, The New York Times'a pandeminin hafif olduğunu ve vaka ölüm oranının (CFR) "yüzde 1'in üçte ikisinin" veya %0,67'nin altında olduğunu söyledi.[26] Birleşik Krallık'taki 29 genel uygulamadan elde edilen bilgiler, tıbbi olarak takip edilen 1.000 vaka başına 2.3 ölüm olduğunu tahmin ediyor.[27] 1958'deki Asya influenza sempozyumunda, en sık olarak %0.02 ile %0.05 arasında olmak üzere %0.01 ila %0.33 arasında bir CFR aralığı sağlandı.[28] Daha yakın zamanlarda, Dünya Sağlık Örgütü; Asya gribinin CFR'sinin %0,2'den düşük olduğunu tahmin etti.[2] Diğer bilim adamları, CFR'nin %0,1'den az veya buna yakın olduğunu tahmin ediyor.[29][30][31]

Sekonder bakteriyel enfeksiyon olmadan kendi kendine pnömoniye neden olabilir. 1918 İspanyol gribi salgını kadar veya daha fazla insanı enfekte etmiş olabilir, ancak aşı, gelişmiş sağlık hizmetleri ve fırsatçı bakteriyel enfeksiyonları yönetmek için antibiyotiklerin icadı, daha düşük bir ölüm oranına katkıda bulundu. Çocuklarda birçok enfeksiyona neden oldu, okullarda yayıldı ve birçok okulun kapanmasına neden oldu.[6] Virüs çocuklarda nadiren ölümcül oldu, en çok hamile kadınlarda, yaşlılarda ve önceden kalp ve akciğer hastalığı olanlarda ölümcül risk yarattı.[6] Dünya çapında ölüm sayısı tahminleri değişiklik göstermektedir:

  • Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşik Krallık hükûmeti, ölü sayısının 1 ila 4 milyon arasında olduğunu tahmin ediyor.[2][32][33]
  • The Journal of Infectious Diseases'de yayınlanan bir makale, 1,1 milyon ölümü tahmin ediyor.[6][19][34]
  • ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, dünya çapında ölümlerin 1,1 milyon olduğunu tahmin ediyor.[13]

Ülkeye göre

  • ABD CDC'ye göre, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 70.000 ila 116.000 kişi öldü.[13][35]
  • Birleşik Krallık'ta tahminen 33.000 ölüm 1957-1958 grip salgınına bağlandı.[6][24][32][36] Hastalığın Birleşik Krallık'ta %3 komplikasyon oranına ve %0.3 ölüm oranına sahip olduğu tahmin edilmektedir.[15]
  • Almanya'da Eylül 1957 ile Nisan 1958 arasında yaklaşık 30.000 kişi gripten öldü..[37]
  • The Journal of Infectious Diseases'deki 2016 araştırmasına göre, en yüksek aşırı ölüm oranı Latin Amerika'da meydana geldi.[34]

Ekonomik etkiler

Dow Jones Borsası endüstri endeksi, 1957'nin ikinci yarısında değerinin %15'ini kaybetti ve ABD bir durgunluk yaşadı.[36] Birleşik Krallık'ta hükûmet hastalık yardımı olarak 10.000.000 £ ödedi ve bazı fabrikalar ve madenler kapanmak zorunda kaldı.[15] Dublin'deki on yedi okul da dahil olmak üzere İrlanda'da birçok okul kapanmak zorunda kaldı.[38]

Kaynakça

Konuyla ilgili yayınlar