1974 Hindistan çiçek hastalığı salgını
1974 Hindistan çiçek hastalığı salgını, 20. yüzyılın en kötü çiçek hastalığı salgınlarından birisi olarak adlandırılmaktadır.[1] Salgında 188,000 kişi enfekte olmuş ve 31,000 Hintli ise hayatını kaybetmiştir.[2] Hindistan salgın sırasında, dünyadaki çiçek hastalığı vakalarının %86'sından fazlasına sahipti.[3]
1974 salgını uluslararası medyada Hindistan tarihindeki en şiddetli çiçek hastalığı salgını olarak bildirilmiştir.[4] Ancak bu iddia, 1875 ve 1967 salgınlarından bu yana raporlama yöntemlerindeki iyileşmeler nedeniyle tartışmalıdır.[5] 1974 salgını, hindistanda salgın kontrol stratejisinin "kitlesel aşılama"dan yoğun "sürveyans ve kontrol altına alma"ya (İngilizce: surveillance and containment) doğru değiştiği sırada meydana geldi. [6] Salgından bir yıl önce, izlenen salgın kontrol stratejileri Bihar, Uttar Pradesh, Batı Bengal ve birkaç eyalet dışında ülkenin çoğunda çiçek hastalığı yayılımını azaltmıştı.[7] Salgın Ocak ayında bu bölgelerde şiddetlendi ve çeşitli nedenlerden ötürü yaza kadar sürdü. Hindistan'da yürütülen çiçek hastalığını eradikasyon kampanyası sırasında nüfusun %80'inden fazlası uzak bölgelerde yaşıyordu ve bu durum aşı dağıtımında lojistik sorunlar yaratmıştır.[8] Bu nedenle, ulaşım ve iletişimin yetersiz olduğu kırsal ve yoksul bölgelerde hastalığın ortadan kaldırılmasında zorluklarla karşılaşılmıştır.[9]
Muson yağmurlarının başlamasıyla iletişim ve insan hareketlerinin aksaması ve artan kontrol çabaları hastalık insidansında keskin bir düşüşe yol açtı. Bu düşüş, takip eden kış aylarındaki bulaşma sezonu boyunca da istikrarlı bir şekilde devam etti. Ocak 1975'e gelindiğinde, Hindistan'da son çiçek hastalığı vakalarını kontrol altına almaya yönelik bir operasyon başlatıldı. Operasyona 24 Mayıs 1975'te son çiçek hastalığı hastasının tanımlanmasıyla "Target Zero" yani "Hedef Sıfır" adı verildi.[10] 1980 yılına gelindiğinde, Dünya Sağlık Örgütü tarafından çiçek hastalığının dünyadan silindiği onaylandı.[11]
Çiçek hastalığı, DSÖ'nün çiçek hastalığını yok etme programı ile ortadan kaldırıldı.[12] Bu program resmen 1958'de başlamasına rağmen DSÖ ile Hindistan hükûmeti arasındaki lojistik anlaşmazlıklar nedeniyle hızlı ilerleyememiştir. Hindistan'da ilerleme ancak 1960'ların ortalarında DSÖ'nün yeniden örgütlenmesinden sonra kat edilmeye başlanmıştır.[13]