İsrail'in Şam'daki İran Büyükelçiliğini bombalaması
1 Nisan 2024'te İsrail'in düzenlediği bir hava saldırısında, Suriye'nin başkenti Şam'daki İran büyükelçiliğinin bitişiğindeki İran konsolosluğu ek binası yerle bir edildi.[3][4] Aralarında Devrim Muhafızları'nın üst düzey Kudüs Gücü komutanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahedi ve diğer yedi Devrim Muhafızı subayının da bulunduğu 16 kişi hayatını kaybetti.[1][5]
| İsrail'in Şam'daki İran Büyükelçiliğini bombalaması | |
|---|---|
| Part of İsrail-Hamas Savaşı ve İsrail-Hizbullah çatışması'nın parçasıdır. | |
| Konum | |
| Planlayan |  İsrail |
| Tarih | 1 Nisan 2024 y. 17:00 (UTC+3) |
| Sonuç | İran, füze saldırılarıyla misilleme yaptı |
| zayiat | 16 ölü[1][2]
|
  Suriye'deki Konsolosluğun Yeri | |
Hava saldırısı, İsrail ile İran arasındaki gerginliğin arttığı bir dönemde ve Hamas-İsrail Savaşı ile İsrail-Hizbullah çatışmasının ortasında gerçekleşti. İran, saldırı için intikam yemini etti.[6][7]
Arka plan
İran, Suriye'nin önemli bir müttefiki olduğu Suriye iç savaşına karşılık olarak 2013 yılından bu yana Suriye'de asker bulundurmaya devam etmektedir. Ayrıca, sadece Suriye'de değil komşu Lübnan'da da Irak ve Afganistan'dan gelen yabancı milislerle birlikte Hizbullah'a bağlı paramiliter güçlerin eğitilmesi ve finanse edilmesinde rol oynadı.[8] Suriye iç savaşının başladığı 2011 yılından bu yana İsrail, Hizbullah'ın ülke içindeki varlıklarını hedef alan yüzlerce hava saldırısı düzenledi.[9]
Ekim 2023'te İsrail-Hamas savaşının başlamasıyla birlikte İsrail, Suriye'ye yönelik saldırılarının yoğunluğunu artırdı.[10] İsrail, 12-22 Ekim 2023 tarihleri arasında başta Şam ve Halep olmak üzere Suriye'deki havaalanlarına en az üç saldırı düzenledi.[11][12] Özellikle İsrail, 25 Aralık 2023'te Suriye'nin başkenti Şam'da üst düzey bir İranlı general olan Rezi Musevi'ye ve 20 Ocak 2024'te Devrim Muhafızları Kudüs Gücü'nde istihbarat subayı olan Tuğgeneral Sadegh Omidzadeh'e suikast düzenledi.[13][14][15]
Saldırı
1 Nisan 2024'te Şam'daki İran Büyükelçiliği'nin bitişiğindeki İran Konsolosluğu ek binası İsrail'in hava saldırısı sonucu yerle bir oldu. İran Büyükelçisi Hüseyin Akbari konsolosluk binasının "İsrail F-35 savaş uçaklarından atılan altı füze ile hedef alındığını" iddia etti.[16]
Saldırının asıl hedefinin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Tuğgeneral Muhammed Rıza Zahedi olduğundan şüpheleniliyordu ve Zahedi saldırıda öldürüldü. The Guardian'a göre Zahedi, İran ve Hizbullah arasındaki ilişkilerde kritik bir figürdü.[17][18] New York Times'ın haberine göre Devrim Muhafızları'ndan ismini vermek istemeyen bir kaynak saldırının İranlı istihbarat yetkilileri ile Filistin İslami Cihad liderleri de dahil olmak üzere Filistinli militanlar arasında Gazze'deki savaşın görüşüldüğü bir toplantıyı hedef aldığını söyledi.[19]
Saldırının ardından konsolosluk bölgesinden gelen görüntü ve fotoğraflarda büyük hasar, yangın ve duman görülüyordu.[16] İran medyası binanın tamamen tahrip olduğunu ve yan taraftaki büyükelçilikte bulunan büyükelçi ve ailesinin zarar görmediğini bildirdi.[20]
Konsolosluk binasının diğer tarafında bulunan Kanada büyükelçilik binası da saldırıda hasar gördü ve en azından bazı pencereleri tahrip oldu. Büyükelçilik Suriye'deki iç savaş nedeniyle 2012 yılından bu yana kapalı olmasına rağmen halen Kanada hükûmetine aittir.[21]