Io (buwan)
Ang Io /ˈaɪ.oʊ/, o Jupiter I, ay ang pinakaloob at ikatlong pinakamalaki sa apat na buwang Galileo ng planetang Jupiter. Ito rin ang ikaapat na pinakamalaking buwan sa sistemang solar, na may densidad ng lahat ng mga ito, at may mababang dami ng tubig (sa pamamagitan ng atomikong rasyo) ng kahit anong kilalang bagay na pang-astronomiya sa Sistemang Solar. Natuklasan ito noong 1610 ni Galileo Galilei at pinangalan sa pang-mitolohiyang karakter na si Io, isang babaeng pari ni Hera na naging isa sa mga kalaguyo ni Zeus.
 | |
| Larawan ng Io na nakunan ng Galileo sa pamamagitan ng mga color-filter upang mabigyan ang larawan ng katumbas na pagkakakulay ayon sa mata ng isang tao. | |
| Discovery | |
|---|---|
| Nadiskubre ni | Galileo Galilei |
| Nadiskubre noong | 8 Enero 1610 |
| Katangian ng Pagorbit (Epoch J2000) | |
| Hamak na Radyus | 421,700 km [1] |
| Isentrisidad | 0.0041 |
| Periapsis | 420,000 km |
| Apoapsis | 423,400 km |
| Panahon ng pag-orbit | 1.769 d (42 oras 152 853.504 7 segundo) |
| Belosidad ng pag-orbit sa planeta | 17.334 km/s (mga tips na galing sa pinakahabang axis) |
| Ingklinasyon | 0.05° (sa ekwador ng Hupiter) 0.046° (sa lokal na Laplace plane) 2.21° (papuntang ecliptic) |
| Buwan ng | Hupiter |
| Pisikal na Katangian | |
| Kalahating-Sukat sa Ekwador | 1,821.3 km (0.283 na Daigdig) |
| Dimensiyon | 3,660.0 × 3,637.4 × 3,630.6 km3 |
| Bulto | ~ 2.53×1010km3 |
| Bigat | 8.9319×1022 kg |
| Hamak na kasiksikan | 3.528 g/cm³ |
| Surpasyong grabidad sa Ekwador | 1.796m/s² |
| Belosidad nang pagtakas | 2.558 km/s (2,558 m/s) |
| Panahon ng pag-ikot sa aksis | synchronous |
| Habong ng aksis | 0° |
| Albedo | 0.63 ± 0.02 |
| Surpasyong temperatura | ≈ 90 K hanggang 130 K |
| Katangian ng Atmospera | |
| Atmosperang presyur | babahagya |
| Komposisyon | 90% sulfur dioxide |
Sa higit nitong 400 aktibong mga bulkan, ang Io ang pinakaaktibong bagay pang-heolohiya sa Sistemang Solar.[2][3][4]
Mga sanggunian
May kaugnay na midya tungkol sa Io ang Wikimedia Commons.
🔥 Top keywords: Unang PahinaGastroenteritisNatatangi:MaghanapSakit sa ibaba ng likodImpeksiyon sa daanan ng ihiPamamaga ng lalamunanPersona non grata (Pilipinas)PulmonyaTuberkulosisKatas ng pukePananakit ng bayagSingaw (sakit)AlmuranasEid al-AdhaJosé RizalLupang HinirangNoli Me Tángere (nobela)BalisawsawWikang TagalogEat Bulaga!Iglesia ni CristoPigsaAba Ginoong MariaApendisitisGonoreaDenguePamamaga ng mataKasaysayan ng PilipinasAraw ng KalayaanIkalawang Digmaang PandaigdigHadhadPilipinasTalaan ng mga kabanata sa Noli Me TangerePagtutuliPagdurugo ng ilongBarangayTitiLalaking nakikipagtalik sa kapwa lalakiEl filibusterismo