Netherlands
Ang Nederlandiya, kilala rin bilang Olanda (Olandes: Holland) ay isang bansa sa hilagang Europa. Ang Netherlands ay isang demokrasyang parlamentaryo sa ilalim ng isang monarkang konstitusyonal na matatagpuan sa hilagang-kanlurang Europa. Napaliligiran ito ng Dagat Hilaga (North Sea) sa hilaga at kanluran, Kaharian ng Belhika sa timog, at Alemanya sa silangan.
Nederlandiya Nederland (Olandes) | |
|---|---|
 Watawat  Eskudo | |
Salawikain: Ik zal handhaven "Papanatilihin ko" | |
Awitin: Wilhelmus "Guillermo" | |
.png)   Kinaroroonan ng Netherlands (dark green) – sa Europe (light green & dark grey) | |
| Kabisera | Amsterdam[a] 52°22′N 4°53′E / 52.367°N 4.883°E |
| Government seat | The Hague[a] |
| Pinakamalaking lungsod | capital |
| Wikang opisyal | Dutch |
Regional languages |
|
Recognised languages | |
| Pangkat-etniko (2022) | |
| Relihiyon (2020) |
|
| Katawagan | Dutch |
| Pamahalaan | Parliamentary constitutional monarchy |
• Monarch | Willem-Alexander |
• Prime Minister | Dick Schoof |
| Lehislatura | States General |
• Mataas na Kapulungan | Senate |
• Mababang Kapulungan | House of Representatives |
| Lawak | |
• Kabuuan | 41,865[5][e] km2 (16,164 mi kuw) (134th) |
• Katubigan (%) | 18.41[6] |
| Populasyon | |
• Pagtataya sa 12 Hulyo 2024 |  17,377,500[7] (68th) |
• Senso ng 2011 | 16,655,799[8] |
• Densidad | 520/km2 (1,346.8/mi kuw) (16th) |
| KDP (PLP) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan |  $1.297 trillion[9] (28th) |
• Bawat kapita | $73,316[9] (13th) |
| KDP (nominal) | Pagtataya sa 2023 |
• Kabuuan | $1.092 trillion[9] (17th) |
• Bawat kapita | $61,769[9] (11th) |
| Gini (2021) | 26.4[10] mababa |
| TKP (2021) | 0.941[11] napakataas · 10th |
| Salapi |
|
| Gilid ng pagmamaneho | right |
| Kodigong pantelepono | +31, +599[g] |
| Internet TLD | .nl, .bq[h] |
Pangalan
Kadalasang tinatawag ang Netherlands na Olanda (mula sa Holland), ngunit ito ay may kamalian. Olanda ay nakakakuha ng pagsasarili mula sa Espanyol panuntunan sa 1648. Ay isang kapangyarihang pang-ekonomiya noong panahon ng Mga Lalalawigang Nagkakaisa (1581–1795). Pagkaraan ng panahong Napoleoniko, ang Olanda ay naging lalawigan lamang ng Kaharian at nahati sa Hilaga at Timog Olanda noong 1840. Gayumpaman, Olanda ang nakagawiang katawagan sa Tagalog, ayon sa mga makalumang sanggunian;[13] ito rin ang naging katawagan sa marami pang wika. Tinatawag na Olandes[14] (lalaki) at Olandesa[14] (babae) ang mga taga-Olanda o mamamayan ng Olanda.
Talaan ng mga lungsod sa Netherlands
| n° | Lungsod | Lalawigan | Populasyon (2014)[15] |
|---|---|---|---|
| 1 | Amsterdam |  North Holland | 743,000[16] |
| 2 | Rotterdam |  South Holland | 533,900[17] |
| 3 | Ang Haya | South Holland | 475,630 |
| 4 | Utrecht | -Flag.svg){kind=small} Utrecht | 258,520[18] |
| 5 | Eindhoven |  North Brabant | 219,170 |
| 6 | Almere |  Flevoland | 185,827 |
| 7 | Tilburg | North Brabant | 183,000[19] |
| 8 | Groningen |  Groningen | 165,610[20] |
| 9 | Nijmegen |  Gelderland | 150,230[21] |
| 10 | Haarlem | North Holland | 147,020 |
| 11 | Arnhem | Gelderland | 140,430[22] |
| 12 | Breda | North Brabant | 138,650[23] |
| 13 | Apeldoorn | Gelderland | 136,030[24] |
| 14 | Enschede |  Overijssel | 130,960[25] |
| 15 | Amersfoort | Utrecht | 124,550[26] |
| 16 | Zoetermeer | South Holland | 119,500 |
| 17 | Dordrecht | South Holland | 118,070 |
| 18 | Leiden | South Holland | 116,000 |
| 19 | Maastricht | .svg){kind=small} Limburg | 115,440[27] |
| 20 | Zwolle | Overijssel | 110,660[28] |
Kultura
Ang Netherlands ay isang kulturang indibidwalistiko na isang uri ng ng kultura na ang pagpapahalaga ay nasa isang indibidwal o sarili kesa sa isang grupo. Ang mga kulturang indidbidwalistiko ay nagbibigay halaga sa sariling pananaw, pribasiya, autonomiya(pangangasiwa sa sariling buhay), pag-asa sa sarili at sariling sikap. Ang mga Dutch ay gumagamit ng diretsang pakipagtalastasan, naghahayag sa sariling naisin, at gumagamit ng mga iba't ibang paraan upang maayos ang mga alitan sa ibang kapwa tao. Ang Netherlands ay isang uri ng may mababang pagitan ng kapangyarihan(low power distance culture) kung saan ito ay nagbibigay halaga sa bawat indibidwal na walang tinitingnang estado o katayuan sa buhay at nagtatakwil ng kawalang kapantayan sa lipunan. Tinatakwil ng mga Dutch ang mga autoridad sa ikabubuti ng bawat indibidwal na bahagi ng isang lipunan.
Mga sanggunian
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.
Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2