แอร์บัส เอ340

ในช่วงที่แอร์บัสพัฒนาแอร์บัส เอ300 ในช่วงทศวรรษที่ 1970 แอร์บัสได้มีการเริ่มแผนที่จะพัฒนาเครื่องบินรุ่นใหม่ เพื่อแข่งขันกับโบอิงและแมคดอนเนลล์ดักลาส โดยได้เริ่มศึกษาแอร์บัส เอ300B4 เอนำมาพัฒนาต่อเป็นรุ่นใหม่^[5] ซึ่งก่อนที่จะเปิดตัวเอ300 แอร์บัสได้ออกแบบรุ่นอื่นที่พัฒนาต่อถึงสิบรุ่น ใช้ชื่อตั้งแต่เอ300B1-B10^[6][7] โดยรุ่น B10 เป็นเครื่องบินขนาดเล็ก ที่ต่อมาจะพัฒนาเป็นแอร์บัส เอ310 จากนั้นแอร์บัสก็มุ่งไปที่ตลาดอากาศยานลำตัวแคบ โดยได้สร้างเครื่องบินตระกูลแอร์บัส เอ320 ซึ่งเป็นเครื่องบินพาณิชย์แบบบินด้วยระบบฟลายบายไวร์ลำแรก^[7]

เพื่อแยกความแตกต่างของโปรแกรมจากการศึกษาเอสเอ (เอสเอ หมายถึง "ทางเดินเดี่ยว") โครงการ B9 และ B11 ได้รับการเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น TA9 และ TA11 (TA หมายถึง "ทางเดินคู่") ตามลำดับ^[8] ในความพยายามที่จะประหยัดค่าใช้จ่ายในการพัฒนา แอร์บัสตัดสินใจที่จะใช้ปีกและโครงเครื่องบินเดียวกันร่วมกันทั้งสองรุ่น การใช้โครงสร้างปีกร่วมกันยังมีข้อได้เปรียบทางเทคนิคอย่างหนึ่ง: เครื่องยนต์ติดท้ายเรือของ TA11 สามารถรับน้ำหนักของรุ่นที่มีพิสัยบินยาวกว่าได้ด้วยการผ่อนแรงในการโค้งงอ อีกปัจจัยหนึ่งคือความชอบที่แตกต่างกันของผู้ที่อยู่ภายในแอร์บัสและความคาดหวังของสายการบิน

แอร์บัส เอ340 ลำแรก รุ่น −200 ได้ส่งมอบให้กับลุฟท์ฮันซ่าเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1993 และเข้าประจำการเมื่อวันที่ 15 มีนาคม^[7] เครื่องบิน A340-300 ลำแรก ซึ่งเป็นเครื่องบินของแอร์บัสลำที่ 1,000 ได้ถูกส่งมอบให้กับแอร์ฟรานซ์เมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์^[7] แอร์ฟรานซ์ทดแทนเครื่องโบอิง 747 ด้วยเครื่องบิน เอ340 ในเส้นทางปารีส-วอชิงตัน ดี.ซี. โดยทำการบินสี่เที่ยวต่อสัปดาห์^[7] ลุฟท์ฮันซาตั้งใจที่จะทดแทนดีซี-10 ที่เก่าแล้วด้วยแอร์บัส เอ340 ในเส้นทางแฟรงก์เฟิร์ต-นิวยอร์ก

แอร์บัส เอ340−200 เป็นหนึ่งในสองรุ่นเริ่มต้นของแอร์บัส เอ340 โดยมีที่นั่งสำหรับผู้โดยสาร 261 ที่นั่งในรูปแบบห้องโดยสารสามชั้น ที่มีพิสัยการบิน 13,800 กิโลเมตร (7,500 ไมล์ทะเล) หรือที่นั่งสำหรับผู้โดยสาร 240 ที่นั่งในรูปแบบห้องโดยสารสามชั้นสำหรับพิสัยการบิน 15,000 กิโลเมตร (8,100 ไมล์ทะเล)^[9] รุ่น -200 เป็นรุ่นที่สั้นที่สุดของตระกูลและเป็นรุ่นเดียวที่มีปีกกว้างกว่าความยาวลำตัว เอ340-200 ใช้เครื่องยนต์ ซีเอฟเอ็ม56-5C4 สี่เครื่อง^[10] แอร์ฟรานซ์เริ่มให้บริการรุ่น -200 ในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1993 แอร์บัสได้ผลิตเอ340-200 เพียง 28 ลำเท่านั้น เพราะมีปีกขนาดใหญ่และมีสี่เครื่องยนต์ รวมถึงความจุของผู้โดยสารที่น้อยกว่ารุ่นอื่นๆ โดยมีคู่แข่งสำคัญคือ โบอิง 767-400อีอาร์

แอร์บัส เอ340-300 สามารถจุผู้โดยสารได้ 295 คนในรูปแบบห้องโดยสารสามชั้นโดยทั่วไปด้วยพิสัยการบินกว่า 6,700 ไมล์ทะเล (12,400 กม.) เครื่องบินรุ่นนี้เป็นรุ่นแรกของตระกูล เริ่มบินเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม ค.ศ. 1991 และเข้าประจำการกับลุฟท์ฮันซ่าและแอร์ฟรานซ์ในเดือนมีนาคม ค.ศ. 1993 รุ่น -300 ขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์ ซีเอฟเอ็ม56-5C สี่เครื่อง และใช้เอพียูของฮันนี่เวลล์ คล้ายกัเรุ่น −200 ต่อมาเอ340-300 ถูกแทนที่ด้วยแอร์บัส เอ350-900^[11] คู่แข่งหลักคือโบอิง 777-200อีอาร์^[12] โดยมีการส่งมอบรุ่น -300 ทั้งหมด 218 ลำ

แอร์บัส เอ340-300E ซึ่งมักเขียนผิดเป็น เอ340-300X เป็นรุ่นที่เพิ่มน้ำหนักขึ้นบินสูงสุด โดยเพิ่มขึ้น 275 ตัน (606,000 ปอนด์) และขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์แรงขับ 34,000 ปอนด์ (150 กิโลนิวตัน) ในรุ่นนี้จะติดตั้งเครื่องยนต์ CFM56-5C4/P รุ่นใหม่และระบบการบินที่ดีขึ้น รวมถึงระบบฟลายบายไวร์ที่พัฒนาขึ้นสำหรับ เอ340-500 และ −600 ในการจัดเรียงที่นั่งปกติ จะสามารถจุผู้โดยสารได้ 295 คนในพิสัยการบิน 7,200 ถึง 7,400 ไมล์ทะเล (13,300 ถึง 13,700 กม.) ผู้ให้บริการรุ่นนี้ที่ใหญ่ที่สุดคือลุฟท์ฮันซ่า ซึ่งให้บริการจำนวน 30 ลำ และยังมีการส่งมอบให้กับเซาท์แอฟริกันแอร์เวย์ในปี 2003 และแอร์มอริเชียสในปี 2006

แอร์บัส เอ340-500 เป็นรุ่นที่ได้รับการปรับปรุงใหม่ โดยเริ่มบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2002 และได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 3 ธันวาคม โดยมีแผนจะเปิดตัวกับแอร์แคนาดา แต่ถูกฟ้องล้มละลายในเดือนมกราคม ค.ศ. 2003 เอมิเรตส์จึงเปิดตัวรุ่น -500 ในเดือนตุลาคมของปีเดียวกัน^[13] เอ340-300 สามารถจุผู้โดยสารได้ 313 คนในรูปแบบห้องโดยสารสามชั้นด้วยพิสัยการบินกว่า 16,020 กม. (8650 ไมล์ทะเล) เมื่อเปรียบเทียบกับ เอ340-300 เอ340−500 มีลำตัวที่ยาวกว่า 4.3 เมตร (14.1 ฟุต) ปีกที่ขยายใหญ่ขึ้น ความจุเชื้อเพลิงเพิ่มขึ้น (มากกว่ารุ่น −300 ประมาณ 50%) ความเร็วใระหว่างบินที่สูงขึ้นเล็กน้อย มีขนาดใหญ่ขึ้น ระบบกันโคลงในแนวนอนและระนาบท้ายแนวตั้งที่ใหญ่ขึ้น ล้อหลักกลางเปลี่ยนเป็นโบกี้สี่ล้อเพื่อรองรับน้ำหนักที่เพิ่มขึ้น รุ่น -500 ขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์โรลส์-รอยซ์ เทรนต์ 553 แรงขับ 240 กิโลนิวตัน (54,000 ปอนด์) และใช้เอพียูของฮันนี่เวลล์^[10]

ออกแบบมาเพื่อแทนที่โบอิง 747 รุ่นแรก แอร์บัส เอ340-600 สามารถบรรทุกผู้โดยสารได้ 379 คนในรูปแบบห้องโดยสารสามชั้นด้วยพิสัยการบิน 13,900 กม. (7,500 ไมล์ทะเล) สามารถรองรับผู้โดยสารได้ใกล้เคียงกับโบอิง 747 แต่มีปริมาณการบรรทุกเพิ่มขึ้น 25 เปอร์เซ็นต์ และมีค่าใช้จ่ายในการเดินทางและที่นั่งที่ต่ำกว่า เอ340-600 ทำการบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 23 เมษายน ค.ศ. 2001^[7] เวอร์จิน แอตแลนติกเปิดตัวรุ่น -600 ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 2002^[14] โดยมีคู่แข่งหลักคือ โบอิง 777-300อีอาร์ ในเวลาต่อมา เอ340-600 ถูกแทนที่ด้วยเอ350-1000

เอ340-600 ยาวกว่ารุ่น −300 อยู่ประมาณ12 ม. (39 ฟุต 4.4 นิ้ว) ซึ่งยาวกว่าโบอิง 747-400 มากกว่า 4 ม. (13 ฟุต 1.5 นิ้ว) และยาวกว่า เอ380 2.3 ม. (7 ฟุต 6.6 นิ้ว) และมีประตูทางออกฉุกเฉินเพิ่มอีก 2 บาน โดย ณ เวลาที่ปล่อนตัว แอร์บัส เอ340-600 เป็นอากาศยานที่มีลำตัวยาวที่สุดในโลก ก่อนที่จะเปิดตัวโบอิง 747-8 ในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 2003 แอร์บัส เอ340-600 ขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์โรลส์ - รอยซ์ 250 กิโลนิวตัน (56,000 ปอนด์) สี่ตัวและใช้เอพียูฮันนี่เวลล์ 331 –600[A]^[10] ในช่วงต้นปี 2007 มีรายงานว่าแอร์บัสแนะนำให้สายการบินลดการบรรทุกสินค้าในส่วนข้างหน้าลง 5.0 ตัน (11,000 ปอนด์) เพื่อชดเชยน้ำหนักส่วนเกินของชั้นหนึ่งและชั้นธุรกิจ น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นทำให้จุดศูนย์ถ่วงของเครื่องบินเคลื่อนที่ไปข้างหน้าซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพการบินลดลง สายการบินที่ได้รับผลกระทบพิจารณายื่นคำร้องขอชดเชยกับแอร์บัส^[15]

แอร์บัส เอ340-600HGW (น้ำหนักรวมสูง) บินครั้งแรกเมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน ค.ศ. 2005^[16] และได้รับการรับรองเมื่อวันที่ 14 เมษายน ค.ศ. 2006^[17] โดยมีน้ำหนักขึ้นบินสุงสุด 380 ตัน (840,000 ปอนด์) และพิสัยการบิน 14,630 กม. (7,900 ไมล์ทะเล) โดยมีการเสิรมโครงสร้างให้แข็งแรงขึ้น เพิ่มความจุเชื้อเพลิง เครื่องยนต์ที่ทรงพลังยิ่งขึ้น และเทคนิคการผลิตใหม่ๆ เช่น การเชื่อมลำแสงเลเซอร์ เอ340-600HGW ขับเคลื่อนด้วยเครื่องยนต์โรลส์-รอยซ์ เทรนต์ 560 แรงขับ 61,900 ปอนด์ (275 กิโลนิวตัน) สี่ตัว เอมิเรตส์เป็นลูกค้าเปิดตัวรุ่น −600HGW โดยสั่งซื้อ 18 ลำที่งานปารีสแอร์โชว์ ปี 2003^[18] แต่ก็ได้เลื่อนการสั่งซื้อออกไปอย่างไม่มีกำหนดและยกเลิกในภายหลัง กาตาร์แอร์เวย์ คู่แข่งหลักของเอมิเรตส์ ได้สั่งซื้อในงาน และได้รับมอบเครื่องบินเพียงสี่ลำ โดยเครื่องบินลำแรกเมื่อวันที่ 11 กันยายน ค.ศ. 2006^[19] ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา สายการบินได้ปล่อยให้ตัวเลือกการซื้อของตนหมดอายุ เพื่อที่จะรองรับการสั่งซื้อเครื่องบินโบอิง 777-300อีอาร์^[20]

ในช่วงระยะเวลาของโครงการ มีการส่งมอบเครื่องบินตระกูล เอ340 ทั้งหมด 377 ลำ โดยในเดือนมิถุนายน 2022 มีเอ340 ให้บริการ 207 ลำ ผู้ให้บริการนรายใหญ่ที่สุดได้แก่ ลุฟท์ฮันซ่า (34), มาฮานแอร์ (12), เซาท์แอฟริกันแอร์เวย์ (10 ), และสวิสอินเตอร์เนชันแนลแอร์ไลน์ (5)^[21]

• แอร์บัส เอ330

• อิลยูชิน อิล-96-300
• โบอิง 747-400
• โบอิง 777
• แมคดอนเนลล์ ดักลาส เอ็มดี-11

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ แอร์บัส เอ340

• Airbus Official website เก็บถาวร 2006-12-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน