แกมมา ซีฟิอัส
แกมมาเซเฟย์ (อังกฤษ: Gamma Cephei; γ Cep / γ Cephei) หรือชื่อสามัญเรียกว่า Errai, Er Rai, หรือ Alrai เป็นระบบดาวคู่ในกลุ่มดาวซีฟิอัส ห่างจากโลกราว 45 ปีแสง มีความส่องสว่างปรากฏ 3.22 ส่วนที่มองเห็นได้ของระบบดาวนี้จัดอยู่ในสเปกตรัม K1III-IV คือดาวฤกษ์ยักษ์สีส้มที่เริ่มหลุดพ้นออกจากแถบลำดับหลัก เชื่อว่าปัจจุบันดาวนี้มีอายุ 6,600 ล้านปี (อ้างตามค่าความเป็นโลหะ)[2]
| ข้อมูลสังเกตการณ์ ต้นยุคอ้างอิง J2000.0 วิษุวัต J2000.0 | |
|---|---|
| กลุ่มดาว | กลุ่มดาวซีฟิอัส |
| ไรต์แอสเซนชัน | 23h 39m 20.8s |
| เดคลิเนชัน | +77° 37′ 56″ |
| ความส่องสว่างปรากฏ (V) | 3.22 |
| มาตรดาราศาสตร์ | |
| ความเร็วแนวเล็ง (Rv) | 8.8 km/s |
| การเคลื่อนที่เฉพาะ (μ) | RA: -48.85 mas/yr Dec.: 127.18 mas/yr |
| พารัลแลกซ์ (π) | 72.69 ± 0.41[1] mas |
| ระยะทาง | 44.9 ± 0.3 ly (13.76 ± 0.08 pc) |
| ความส่องสว่างสัมบูรณ์ (MV) | 2.51 |
| วงโคจร | |
| ดาวหลัก | A |
| ดาวสมาชิก | B |
| คาบการโคจร (P) | 67.5 ± 1.4[1] ปี |
| ค่ากึ่งแกนเอก (a) | 1.467 ± 0.046[1]" (20.18 ± 0.66 AU[1]) |
| ความเยื้องศูนย์กลาง (e) | 0.4112 ± 0.0063[1] |
| ความเอียง (i) | 119.3 ± 1.0[1]° |
| ลองจิจูดของจุดโหนด (Ω) | 18.04 ± 0.98[1]° |
| ต้นยุคอ้างอิงจุดใกล้ที่สุด (T) | 1991.605 ± 0.031[1] |
| มุมของจุดใกล้ที่สุด (ω) (secondary) | 161.01 ± 0.40[1]° |
| รายละเอียด | |
| Gamma Cephei A | |
| มวล | 1.40 ± 0.12[1] M☉ |
| รัศมี | 4.7 R☉ |
| กำลังส่องสว่าง | 10.6 L☉ |
| อุณหภูมิ | 4800 ± 100 K |
| ค่าความเป็นโลหะ | 89-186% |
| การหมุนตัว | 781 days |
| อายุ | 6.6 × 109[2] ปี |
| Gamma Cephei B | |
| มวล | 0.409 ± 0.018[1] M☉ |
| ชื่ออื่น | |
| ฐานข้อมูลอ้างอิงอื่น | |
| SIMBAD | data |
ดาวแกมมาเซเฟย์สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า อยู่ถัดจากดาวเหนือที่บริเวณขั้วโลกเหนือ มันจะเคลื่อนไปอยู่ใกล้กับขั้วโลกมากกว่าดาวเหนือภายในปี ค.ศ. 3000 และจะเข้าใกล้ขั้วโลกมากที่สุดในราว ค.ศ. 4000 แกนโลกจะชี้ผ่าน ι Cephei ในช่วงใดช่วงหนึ่งราว ค.ศ. 5200
ดาวแกมมาเซเฟย์มีดาวคู่ซึ่งมีมวลประมาณ 0.409 เท่าของมวลดวงอาทิตย์[1] ดาวแกมมาเซเฟย์ บี มีมวลขนาดดาวฤกษ์และมีอายุใกล้เคียงกับดาวดวงที่หนึ่ง อาจเป็นดาวแคระแดงที่มีค่าสเปกตรัม M4 ค่าความสว่างจางกว่าดาวดวงที่หนึ่งซึ่งเป็นประเภท K อยู่ 6.2 องศา[1]
ชื่อสามัญของแกมมาเซเฟย์ มาจากคำภาษาอารบิกว่า الراعي ar-rā‘ī (อาร์ไร) มีความหมายถึง "คนเลี้ยงแกะ" ซึ่งสับสนได้ง่ายกับดาว β Ophiuchi ที่มีชื่อเรียกว่า อัลไร (Alrai) แต่ดวงหลังนี้มักเรียกกันว่า เคบัลไร (Cebalrai หรือ Kelb Alrai) ซึ่งหมายถึง "หมาของคนเลี้ยงแกะ"