อำเภอบางคล้า

อำเภอบางคล้ามีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบ้านสร้าง (จังหวัดปราจีนบุรี) และ อำเภอคลองเขื่อน (จังหวัดฉะเชิงเทรา)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอราชสาส์นและอำเภอแปลงยาว (จังหวัดฉะเชิงเทรา)
• ทิศใต้ ติดต่อกับ อำเภอแปลงยาว และอำเภอบ้านโพธิ์ (จังหวัดฉะเชิงเทรา)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองฉะเชิงเทราและอำเภอคลองเขื่อน (จังหวัดฉะเชิงเทรา)

อำเภอบางคล้าเป็นอำเภอใหญ่อำเภอหนึ่ง เดิมแบ่งเขตการปกครองเป็นสองอำเภอ คือ อำเภอหัวไทรและอำเภอบางคล้า จนถึงปี พ.ศ. 2447 สมเด็จพระบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพกราบบังคมทูลให้มีพระบรมราชโองการยุบอำเภอหัวไทรลง อำเภอบางคล้าเดิมตั้งอยู่ที่วัดใหม่บางคล้า ตำบลบางสวนในปัจจุบัน ต่อมาทางราชการเห็นว่าที่ตั้งที่ว่าการอำเภอไม่อยู่ในบริเวณศูนย์กลาง จึงย้ายมาอยู่ที่ตำบลเตาสุราซึ่งเป็นที่ตั้งที่ว่าการอำเภอในปัจจุบัน

• วันที่ 14 มีนาคม 2480 ยกฐานะท้องที่บางส่วนของตำบลบางคล้า จัดตั้งเป็น เทศบาลตำบลบางคล้า^[1]
• วันที่ 13 พฤศจิกายน 2488 เปลี่ยนแปลงเขตเทศบาลตำบลบางคล้า ตามความจำเป็นแห่งการบริหารงานของเทศบาล^[2] โดยเพิ่มพื้นที่ให้ครอบคลุมตำบลบางคล้าทั้งตำบล
• วันที่ 29 กรกฎาคม 2490 ตั้งตำบลบางเล่า แยกออกจากตำบลบางตลาด ตั้งตำบลสาวชะโงก แยกออกจากตำบลบางสวน ตั้งตำบลเสม็ดเหนือ แยกออกจากตำบลเสม็ด (ตำบลเสม็ดใต้ในปัจจุบัน)^[3]
• วันที่ 20 กรกฎาคม 2491 โอนพื้นที่หมู่ 5 (ในขณะนั้น) ของตำบลปากน้ำ ไปตั้งเป็นหมู่ 10 ของตำบลบางคล้า (เพิ่มเข้าไปในพื้นที่เทศบาลตำบลบางคล้า)^[4]
• วันที่ 6 มิถุนายน 2493 โอนพื้นที่ตำบลหัวสำโรง อำเภอพนมสารคาม ไปขึ้นกับ อำเภอบางคล้า^[5]
• วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลสาวชะโงก ในพื้นที่ตำบลสาวชะโงก^[6]
• วันที่ 4 พฤษภาคม 2508 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลสาวชะโงก และจัดตั้งสุขาภิบาลสาวชะโงก ในท้องที่ตำบลสาวชะโงกทั้งตำบล บางส่วนของตำบลบางสวน และบางส่วนของตำบลเสม็ดเหนือ^[7]
• วันที่ 20 กรกฎาคม 2508 จัดตั้งสุขาภิบาลแปลงยาว ในท้องที่บางส่วนของตำบลแปลงยาว และตำบลวังเย็น^[8]
• วันที่ 29 พฤษภาคม 2516 จัดตั้งสุขาภิบาลปากน้ำ ในท้องที่บางส่วนของตำบลปากน้ำ^[9]
• วันที่ 21 กันยายน 2519 ยุบสุขาภิบาลสาวชะโงก^[10] เนื่องจากไม่สามารถบริหารกิจการของสุขาภิบาลให้เจริญก้าวหน้าได้ และประชาชนในเขตสุขาภิบาลไม่ต้องการให้ท้องถิ่นนี้เป็นการปกครองรูปสุขาภิบาล
• วันที่ 16 มกราคม 2521 แยกพื้นที่ตำบลแปลงยาว ตำบลวังเย็น และตำบลหัวสำโรง อำเภอบางคล้า มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอแปลงยาว ขึ้นกับอำเภอบางคล้า
• วันที่ 21 เมษายน 2524 ตั้งตำบลหนองไม้แก่น แยกออกจากตำบลวังเย็น^[11]
• วันที่ 15 มีนาคม 2528 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอแปลงยาว อำเภอบางคล้า เป็น อำเภอแปลงยาว^[12]
• วันที่ 8 มิถุนายน 2536 แยกพื้นที่ตำบลก้อนแก้ว ตำบลคลองเขื่อน ตำบลบางเล่า ตำบลบางโรง และตำบลบางตลาด อำเภอบางคล้า มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอคลองเขื่อน ขึ้นกับอำเภอบางคล้า^[13]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลปากน้ำ เป็นเทศบาลตำบลปากน้ำ
• วันที่ 15 กันยายน 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลปากน้ำ รวมกับเทศบาลตำบลปากน้ำ^[14]
• วันที่ 8 กันยายน 2550 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอคลองเขื่อน อำเภอบางคล้า เป็น อำเภอคลองเขื่อน^[15]

อำเภอบางคล้าแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 9 ตำบล 56 หมู่บ้าน ได้แก่

ท้องที่อำเภอบางคล้าประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลบางคล้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางคล้าทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลปากน้ำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากน้ำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางสวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางสวนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบางกระเจ็ด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางกระเจ็ดทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าทองหลาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าทองหลางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสาวชะโงก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสาวชะโงกทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเสม็ดเหนือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเสม็ดเหนือทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเสม็ดใต้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเสม็ดใต้ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหัวไทร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหัวไทรทั้งตำบล

• โรงงานสุรา กรมสรรพสามิต มีเนื้อที่ประมาณ 164 ไร่ มีกำลังการผลิตประมาณ 40,000 ลิตรต่อวัน เดิมเป็นโรงงานผลิตสุราขาวหนึ่งในจำนวน 12 โรง ของกลุ่มสุราทิพย์ (มหาชน) จำกัด ซึ่งได้สร้างไว้ตามเงื่อนไขของการได้รับสัมปทาน ปัจจุบันอยู่ในความรับผิดชอบขององค์การสุรา กรมสรรพสามิต
• วัดแจ้งบางคล้า
• วัดโพธิ์บางคล้า
• อนุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช
• อนุสรณ์สถานพระสถูปเจดีย์ศาลพระเจ้าตากสินมหาราช
• ตลาดน้ำบางคล้า
• ตลาดน้ำวัดบางกระเจ็ด
• วัดบางกระเจ็ด