หมื่นปี
ในภาษาเอเชียตะวันออกหลายภาษา คำว่า "หมื่นปี" ใช้อวยพรให้อายุยืน มีที่มาจากคำถวายพระพรจักรพรรดิจีนว่า "ทรงพระเจริญหมื่นปี หมื่นปี หมื่น ๆ ปี" (จีน: 吾皇萬歲,萬歲,萬萬歲; พินอิน: wú huáng wànsuì, wànsuì, wàn wàn suì; "May His Majesty live for ten thousand years, ten thousand years, ten thousand of ten thousand years")
หมื่นปี | |||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาจีน | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อักษรจีนตัวเต็ม | 萬歲 | ||||||||||||||||||||||||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 万岁 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาเวียดนาม | |||||||||||||||||||||||||||||||
จื๋อโกว๊กหงือ | vạn tuế muôn tuổi muôn năm | ||||||||||||||||||||||||||||||
จื๋อฮ้าน | 萬歲[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||
จื๋อโนม | 𨷈𣦮[1] 𨷈𢆥[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาเกาหลี | |||||||||||||||||||||||||||||||
ฮันกึล | 만세 | ||||||||||||||||||||||||||||||
ฮันจา | 萬歲 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาญี่ปุ่น | |||||||||||||||||||||||||||||||
ชินจิไต | 万歳 | ||||||||||||||||||||||||||||||
คีวจิไต | 萬歲 | ||||||||||||||||||||||||||||||
ฮิรางานะ | ばんざい | ||||||||||||||||||||||||||||||
|
การออกเสียง
ประเทศจีน
คำว่า "หมื่นปี" (萬歲; ten thousand years) นั้นเดิมใช้อวยพรให้บุคคลมีอายุยืนนาน ครั้นสมัยราชวงศ์ถัง ถ้อยคำดังกล่าวสงวนไว้สำหรับพระเจ้าแผ่นดิน พระเจ้าแผ่นดินจึงได้ชื่อว่า "พระหมื่นปี" (จีนตัวย่อ: 万岁爷; จีนตัวเต็ม: 萬歲爺; พินอิน: wànsuì ye; Lord of Ten Thousand Years)[2][3] ถึงยุคห้าราชวงศ์สิบอาณาจักร ได้ใช้สำหรับข้าราชการชั้นผู้ใหญ่อยู่ช่วงสั้น ๆ ช่วงหนึ่ง เพราะต่อมาถือกันว่า ถ้าใช้แก่ผู้อื่นนอกจากพระเจ้าแผ่นดินเป็นความผิดอุกฉกรรจ์[4]
อนึ่ง ตามธรรมเนียมแล้ว ฮองเฮาและฮองไทเฮาจะได้รับถวายพระพรว่า "พันปี" (千歲; thousand years) แต่ปรากฏว่าพระนางซูสีไทเฮา (慈禧太后) ได้ใช้คำถวายพระพรว่า "หมื่นปี" และภาพถ่ายพระนางหลายภาพมีป้ายว่า "ฮองไทเฮาผู้เป็นอริยมารดาพระองค์ปัจจุบันแห่งชิงอันยิ่งใหญ่ ทรงพระเจริญหมื่นปี หมื่นปี หมื่น ๆ ปี" (大清國當今聖母皇太后萬歲萬歲萬萬歲; "The Incumbent Holy Mother, the Empress Dowager of the Great Qing, [will live and reign for] ten thousand years, ten thousand years, ten thousand of ten thousand years")[5] นอกจากนี้ ในคราวที่พระเจ้าแผ่นดินไร้ความสามารถ ขันทีผู้ทรงอำนาจหลายคน เช่น เว่ย์ จงเสียน (魏忠賢) และหลิว จิ่น (劉瑾) ได้กำหนดให้อวยพรพวกตนว่า "เก้าพันปี" (九千歲, 9000 years) เพื่อแสดงว่าตนเองมีสถานะสูงส่งกว่าผู้อื่นทั้งปวง แต่ก็ยังอยู่ใต้พระยุคลบาท