สกีวโอมอร์ฟ

คำว่าสกีวโอมอร์ฟ (skeuomorph) มาจากภาษากรีก skeuos (σκεῦος) แปลว่า บรรจุภัณฑ์หรือเครื่องมือ ("container or tool") และคำว่า morphḗ (μορφή) แปลว่า รูปร่าง ("shape") พบการใช้สกีวโอมอร์ฟในวัตถุต่าง ๆ ย้อนกลับไปถึงปี 1890^[6] และในปัจจุบันยังคงใช้คำว่า “สกีวโอมอร์ฟ” ในการอธิบายรูปแบบและการออกแบบอินเตอร์เฟซของคอมพิวเตอร์และมือถือ^[7]

องค์ประกอบและลักษณะเด่นหลาย ๆ ประการของอาคารไม้พบนำมาสร้างใหม่ในกรีกโบราณด้วยหินแต่ยังคงออกแบบให้เลียนแบบมาจากลักษณะไม้ ในช่วงเวลาที่การก่อสร้างกำลังเปลี่ยนผ่านจากไม้ไปสู่การใช้ศิลา หินตกแต่งในเสาดอริกของสถาปัตยกรรมคลาสสิกในวิหารกรีก เช่น triglyphs, mutules, guttae และ modillions ล้วนสร้างเพื่อทึกทักเอาว่าเป็นโครงสร้างจริงที่ปรากฏในโครงสร้างไม้ในยุคก่อนหน้า^[8][9][10]

ในโลกสมัยใหม่ พลาสติกซึ่งมีราคาถูกลงมักถูกใช้แทนที่ไม้และโลหะในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ มากขึ้น บ้างจึงออกแบบตกแต่งให้พลาสติกที่มาแทนที่โครงสร้างเดิมที่เป็นไม้หรือโลหะให้มีลักษณะภาพรวมคล้ายกับโครงสร้างเดิม^[11] เช่นเก้าอี้พลาสติก Adirondack chair^[12] หรือเช่นคาน “แขน” ในเครื่องเล่นการพนัน "one-armed bandit" ซึ่งในปัจจุบันใช้การทำงานของระบบคอมพิวเตอร์แทนที่การใช้การดึงคานเพื่อเริ่มการทำงานของกลไก อย่างไรก็ตามก็ยังคงมีแขนนี้ปรากฏในเครื่องเล่นการพนันแบบนี้ในปัจจุบันที่ใช้คอมพิวเตอร์คำนวณและทำงานแทนทั้งหมดเพื่อเลียนแบบและสร้างให้นึกถึงเครื่องแบบดั้งเดิม

การออกแบบยนตกรรม (automotive design) มีประวัติยาวนานที่เต็มไปด้วยสกีวโอมอร์ฟกายภาพ เช่น องค์ประกอบพลาสติกที่ฉาบบาง ๆ ด้วยโครเมียมเพื่อเลียนแบบหนัง ทองคำ ไม้ ไข่มุก หรือแม้แต่องค์ประกอบเพชรพลอยคริสตัล ในทศวรรษ 1970s กระจกรถพวก opera windows และหลังคารถแบบ vinyl roofs ในรถซีดานหรู ๆ นั้นก็เลียนบบมาจากรถม้า รถยนต์ไฟฟ้า ข้อมูลเมื่อ 2019^[update] ส่วนใหญ่ก็มีองค์ประกอบของตาข่ายหน้า (front grilles) ที่เด่นชัด ถึงแม้ว่าในรถยนต์ไฟฟ้าจะไม่ต้องมีความต้องการลมเย็นเข้าไปเพื่อทำให้เครื่องยนต์เผาผลาญแบบเดิม (ซึ่งไม่มีในรถยนต์ไฟฟ้า) เย็นลง^[13]

• 
  Triglyph และ guttae ในเสาดอริก; ดั้งเดิมแล้วถูกมองว่าเป็นหินที่สลักโดยการสร้างเลียนแบบองค์ประกอบของไม้ในวิหารกรีกยุคก่อน ๆ ที่สร้างจากไม้
• 
  กาต้มน้ำไฟฟ้าที่ออแบบเป็นรูปทรงเดียวกับกาต้มน้ำที่ใช้ความร้อนจากเตาแบบดั้งเดิม
• 
  หลอดไฟที่ทำรูปทรงเลียนแบบเทียน
• 
  รถหรูในยุคทศวรรษ 1970s ที่มีหน้าต่างแบบ opera window และหลังคาแบบ vinyl roof เลียนแบบรถม้าในสมัยก่อน

โปรแกรมคอมพิวเตอร์จำนวนมากมีการออกแบบส่วนต่อประสานกราฟิกกับผู้ใช้ (Graphical User Interface; GUI) แบบสกีวโอมอร์ฟ เพื่อจำลอง (emulate) สุนทรียภาพของวัตถุจริง ๆ ในกายภาพ (aesthetics of physical objects) ตัวอย่างเช่นรายชื่อผู้ติดต่อดิจิตัล หรือแอปพลิเคชันสมุดโทรศัพท์ (digital contact list) นั้นก็เลียนแบบ Rolodex ในโลกความเป็นจริง^[14] และแพคเกจ RealThings ของไอบีเอ็มเมื่อปี 1998^[15] ตัวอย่างที่เด่นชัดมาก ๆ ยังคงพบในซอฟต์แวร์จำพวกที่ใช้ในการสังเคราะห์เสียงและสร้างเสียง (music synthesis and audio processing software) ที่อินเตอร์เฟซนั้นจำลองเครื่องดนตรีจริงและอุปกรณ์ด้านเสียงจริงที่มีทั้งปุ่มและตัวหมุนต่าง ๆ ที่สมจริง^[16] หรือแม้แต่ในตัวอย่างเล็ก ๆ อย่างไอคอนบนหลาย ๆ อินเตอร์เฟซต่างยังคงใช้การแสดงภาพเชิงสกีวโอมอร์ฟ (skeuomorphic representations) ของวัตถุจริงที่แม้จะไม่ได้ใช้งานในหน้าที่นั้นจริง ๆ แล้วก็ตาม ตัวอย่างสำคัญคือไอคอนบันทึก (save) ซึ่งล้วนใช้ภาพวาดสัญลักษณ์แทนฟล็อปปีดิสก์

บริษัทแอปเปิลในยุคของสตีฟ จ็อบส์ นั้นเป็นที่รับรู้กันแพร่หลายว่านิยมใช้การออกแบบสกีวโอมอร์ฟอย่างทั่วไปในแอปพลิเคชันต่าง ๆ หลังการเสียชีวิตของสตีฟ จ็อบส์ ตามด้วยการลาออกของ สก็อตต์ ฟอร์สตาลล์ (Scott Forstall) ผู้ซึ่งสนับสนุน “การออกแบบทัศนะที่มีสิทธิ์มีเสียงและเป็นอันดับต้น ๆ ที่สตีฟ จ็อบส์ชื่นชอบ” ("the most vocal and high-ranking proponent of the visual design style favored by Mr. Jobs") นักออกแบบ โจนาธาน ไอฟ์ (Jonathan Ive) ขึ้นมากุมบังเหียนการออกแบบทัศนะหลาย ๆ ส่วนของแอปเปิลแทนที่ฟอร์สตาลล์ และได้ “สร้างความเกลียดชังต่อการตกแต่งทัศนะในแอปพลิเคชันมือถือของแอปเปิลที่เป็นที่รับรู้กันไปทั่วทั้งบริษัท” ("made his distaste for the visual ornamentation in Apple's mobile software known within the company")^[17] แอปเปิลได้ประกาศเปลี่ยนแนวทางออกแบบจากสกีวโอมอร์ฟเป็นแบบแฟลทดีไซน์ (flat design) ซึ่งเรียบง่ายและมีความเป็นจุลนิยม (Minialism) มากกว่าแทน พร้อม ๆ กับการเปิดตัวของ iOS 7 ที่ WWDC เมื่อปี 2013 ทำให้โลกการออกแบบทัศนะของแอปเปิลเข้าสู่จุดเริ่มต้นของ “การสิ้นสลายของสกีวโอมอร์ฟ” ("death of skeuomorphism")^[18]

สกีวโอมอร์ฟเสมือนจริงยังรวมถึงสกีวโอมอร์ฟทางเสียง (Auditory Skeuomorphs) เช่นเสียง “แชะ” ที่เพิ่มเข้ามาขณะถ่ายรูปด้วยกล้องมือถือ^[19]

• ทรอมพลุยล์ (Trompe-l'œil) - งานศิลปะสองมิติที่สร้างภาพลวงตาให้เลียนแบบลักษณะของโลกสามมิติ
• แฟลทดีไซน์ (Flat design)
• Human interface guidelines

วิกิพจนานุกรม มีความหมายของคำว่า สกีวโอมอร์ฟ

• Moon, Jessica. "A Showcase of 50 Skeuomorphic Designs". Telepathy. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-04-05. สืบค้นเมื่อ 2019-04-05.
• flatisbad.com a selection of user experience studies on skeuomorphism maintained by Lomonosov Moscow State University, Laboratory of Work Psychology