วัดถ้ำทัมพุลละ
วัดถ้ำทัมพุลละ (อังกฤษ: Dambulla cave temple; สิงหล: දඹුල්ල රජ මහා විහාරය, ทํพุลฺล รช มหา วิหารย; ทมิฬ: தம்புள்ளை பொற்கோவில், ตมฺปุฬฺไฬ โปะรฺโกวิลฺ) หรือ วัดทองแห่งทัมพุลละ (อังกฤษ: Golden Temple of Dambulla) เป็นหมู่ถ้ำในพุทธศาสนาและแหล่งมรดกโลก ตั้งอยู่ในเมืองทัมพุลละในภาคกลางของประเทศศรีลังกา[1] ห่างไป 148 กิโลเมตร (92 ไมล์) ทางตะวันออกของโคลอมโบ
| แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก | |
|---|---|
 | |
| ที่ตั้ง | ทัมพุลละ อำเภอมาตาเล ประเทศศรีลังกา |
| อ้างอิง | 561 |
| ขึ้นทะเบียน | 1991 (สมัยที่ 15) |
| พิกัด | 7°51′24″N 80°38′57″E / 7.85667°N 80.64917°E |
  ที่ตั้งวัดถ้ำทัมพุลละ ในศรีลังกา | |
หมู่ถ้ำทัมพุลละเป็นหมู่ถ้ำที่ใหญ่ที่สุดและได้รับการอนุรักษ์ไว้ดีที่สุดในศรีลังกา ถ้ำเหล่านี้ตั้งอยู่ที่ความสูง 160 เมตรจากพื้นที่โดยรอบ และในบริเวณโดยรอบยังมีถ้ำอีก 80 แห่งที่มีการบันทึกไว้ ถ้ำที่สำคัญในหมู่ถ้ำทัมพุลละมีอยู่ห้าถ้ำซึ่งมีขนาดต่างกันไป[2] ภายในมีทั้งจิตรกรรมและประติมากรรมที่เกี่ยวของกับพระโคตมพุทธเจ้าและพุทธประวัติ โดยมีพระพุทธรูปอยู่รวม 153 องค์, กษัตริย์แห่งศรีลังกาสามองค์ และเทพเทวาในพุทธศาสนามากมาย รวมถึงพระวิษณุและพระคเณศ งานจิตรกรรมฝาผนังกินพื้นที่กว่า 2,100 ตารางเมตร (23,000 ตารางฟุต) และมีเรื่องราวจากพุทธประวัติซึ่งรวมถึงตอนปราบมารและการแสดงปฐมเทศนาธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ถ้ำทัมพุลละได้รับการอนุรักษ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง งานจิตรกรรมฝาผนังภายในถ้ำ โดยมีรายงานการทำความสะอาดและทาสารเคลือบผิวมาตั้งแต่ทศวรรษ 1960[3]
เชื่อว่าในหมู่ถ้ำเหล่านี้ยังเคยใช้อยู่อาศัยโดยมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์และก่อนพุทธศาสนา มีการพบซากหลุมฝังศพมนุษย์อายุราว 2700 ปี ที่อิพพันกตุวะไม่ไกลไปจากวัดถ้ำทัมพุลละ