วงกลุ่มสาม

วงกลุ่มสาม (อังกฤษ: trio) เป็นวงดนตรีที่ประกอบด้วยผู้เล่นดนตรี 3 คน ใช้เครื่องดนตรี 3 ชิ้น วงที่มีความนิยมสูงคือวงที่ประกอบด้วยเปียโน, ไวโอลิน และเชลโล เรียกว่า "เปียโนทริโอ" วงกลุ่มสามนี้อาจมีการผสมผสานเครื่องดนตรีที่แตกต่างออกไป เช่น ใช้คลาริเน็ตแทนไวโอลิน (คลาริเน็ตทริโอ), ใช้เฟรนช์ฮอร์นแทนเชลโล (ฮอร์นทริโอ) หรือแม้แต่การผสมวงที่ไม่มีเปียโน เช่น ไวโอลิน, วิโอลา, เชลโล (สตริงทริโอ), คลาริเน็ต, โอโบ, บาสซูน (วุดวินด์ทริโอ) เป็นต้น

วงเปียโนทริโอพัฒนามาจาก "อักคัมพานีดโซนาตา" ในสมัยของโมทซาร์ท ความจริงแล้ว โมทซาร์ทเปียโนทริโอที่เรารู้จักกันทุกวันนี้ก็คือโซนาตาสำหรับเปียโนที่มีการเล่นประกอบโดยไวโอลินและเชลโล โดยบทเด่นที่สุดและยากที่สุดจะเป็นของเปียโน ไวโอลินกับเชลโลอาจเพียงเล่นโน้ตเดียวกันกับมือซ้ายหรือมือขวาของเปียโน

ต่อมาในสมัยของเบทโฮเฟิน เครื่องสายได้มีบทบาทมากขึ้น เนื่องจากเป็นที่นิยมมากในหมู่ผู้เล่นดนตรี จุดเปลี่ยนแปลงที่จะเห็นได้ชัดที่สุด คือเปียโนทริโอที่ประพันธ์โดยเบโธเฟน ซึ่งไวโอลินและเชลโลในเปียโนทริโอบางบท มีบทบาทมากกว่าเปียโนเสียอีก ซึ่งเป็นผลให้นักประพันธ์เพลงในสมัยต่อ ๆ มา ประพันธ์เพลงด้วยความมีอิสระมากขึ้น มีการผสมผสานเครื่องดนตรีในรูปแบบที่แปลกใหม่ออกไป