ภาษาบูกิซ

ภาษาบูกิซ (อังกฤษ: Buginese language, Bugis; บูกิซ: ᨅᨔ ᨕᨘᨁᨗ /basa.uɡi/) เป็นภาษาที่พูดโดยประชากรราว 5 ล้านคน ในภาคใต้ของเกาะซูลาเวซี ประเทศอินโดนีเซีย คำว่า บูกิซ มาจากภาษามลายู ส่วนชาวบูกิซเรียกภาษาของตนว่า บาซา อูกิ แปลว่ากษัตริย์องค์แรก ซึ่งหมายถึง กษัตริย์ในอาณาจักรบุกิสโบราณ แต่เรื่องราวไม่ชัดเจนเพราะไม่มีหลักฐานเป็นลายลักษณ์อักษร หลักฐานลายลักษณ์อักษรครั้งแรกที่พบคือ อี ลา กาลิโก ซึ่งเป็นภาพวงกลม เล่าถึงกำเนิดชีวิต พบในซูลาเวซีใต้

ภาษาบูกิซ
Basa Ugi
ᨅᨔ ᨕᨘᨁᨗ
ประเทศที่มีการพูดประเทศอินโดนีเซีย
ภูมิภาคจังหวัดซูลาเวซีใต้; และบางบริเวณในซูลาเวซี, บอร์เนียว, สุมาตรา, จังหวัดมาลูกู, ปาปัว
ชาติพันธุ์ชาวบูกิซ
จำนวนผู้พูด4 ล้านคน (รวมผู้พูดภาษาที่สอง 500,000 คน)  (2015 UNSD)[1]
ตระกูลภาษา
ออสโตรนีเซียน
ระบบการเขียนอักษรละติน
อักษรลนตารา
รหัสภาษา
ISO 639-2bug
ISO 639-3bug
บริเวณที่มีผู้พูดภาษาบูกิซและ Campalagian ทั่วซูลาเวซี

ระบบการเขียน

อักษรที่ใช้เขียนภาษาบูกิซคืออักษรลนตารา เริ่มใช้เมื่อราว พ.ศ. 2200 ก่อนการเข้ามายึดครองของเนเธอร์แลนด์ บี เอฟ แมทธิวส์ เป็นมิชชันนารีคนแรกที่เรียนภาษาบูกิซและแปลคัมภีร์ไบเบิลเป็นภาษานี้ และได้เขียนพจนานุกรมและไวยากรณ์ไว้ด้วย เปลี่ยนมาเขียนด้วยอักษรละตินเมื่อเป็นอาณานิคมของเนเธอร์แลนด์

ไวยากรณ์

ภาษาบูกิซเป็นภาษารูปคำติดต่อ จัดอยู่ในตระกูลออสโตรนีเซียน กลุ่มมาลาโย-โพลีเนเซียตะวันตก มีความใกล้ชิดกับภาษาซุนดาและภาษาชวา เช่นคำว่า janrang (ม้า) คาดว่ามาจากภาษาชวา anyarang และจัดว่าใกล้เคียงภาษามลายูด้วย

การแพร่กระจาย

ผู้พูดภาษาบูกิซส่วนใหญ่อยู่ในซูลาเวซีใต้ แต่ก็มีผู้พูดภาษานี้กระจายอยู่ใน ชวา ซามารันดา สุมาตราตะวันออก ซาบะฮ์ มาเลเซีย และทางใต้ของฟิลิปปินส์ สาเหตุหนึ่งมาจากการอพยพประชากรหลังจากถูกดัตช์ยึดครอง

ตัวเลข

ตัวเลขในภาษาบูกิซ มีชื่อเรียกดังนี้:[2]

1ᨔᨙᨉᨗseddi
2ᨉᨘᨓdua
3ᨈᨛᨒᨘtəllu
4ᨕᨛᨄəppa'
5ᨒᨗᨆlima
6ᨕᨛᨊᨛənnəŋ
7ᨄᨗᨈᨘpitu
8ᨕᨑᨘᨓaruá
9ᨕᨙᨔᨑaserá
10ᨔᨄᨘᨒᨚsəppulo
20ᨉᨘᨓᨄᨘᨒᨚduappulo
30ᨈᨛᨒᨘᨄᨘᨒᨚtəlluppulo
40ᨄᨈᨄᨘᨒᨚpatappulo
50ᨒᨗᨆᨄᨘᨒᨚlimappulo
60ᨕᨛᨊᨛᨄᨘᨒᨚᨊənnəppulona
70ᨄᨗᨈᨘᨄᨘᨒᨚpituppulo
80ᨕᨑᨘᨓᨄᨘᨒᨚᨊaruá pulona
90ᨕᨙᨔᨑᨄᨘᨒᨚᨊaserá pulona
100ᨔᨗᨑᨈᨘsiratu'
1000ᨔᨗᨔᨛᨅᨘsisəbbu
10,000ᨔᨗᨒᨔsilassa
100,000ᨔᨗᨀᨚᨈᨗsikətti

อ้างอิง

แหล่งข้อมูลอื่น

🔥 Top keywords: พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมศึกยุคลหน้าหลักพระสุนทรโวหาร (ภู่)องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยพิเศษ:ค้นหาพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมพลฑิฆัมพรอสมทวอลเลย์บอลหญิงเนชันส์ลีก 2024สไปร์ท (แร็ปเปอร์)ฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรปฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป 2024พุ่มพวง ดวงจันทร์ดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)อีดิลอัฎฮาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ดอกเตอร์ไคลแมกซ์ ปุจฉาพาเสียวราชวงศ์จักรีลำดับโปเจียมแห่งราชอาณาจักรไทยรายชื่อตัวละครในพระอภัยมณีหม่อมเจ้านวพรรษ์ ยุคลทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคลพระอภัยมณีหม่อมเจ้ามงคลเฉลิม ยุคลหม่อมเจ้าฑิฆัมพร ยุคลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรหลานม่าอริยสัจ 4ตารางธาตุนิราศภูเขาทองรายชื่อเครื่องดนตรีเฌอมาวีร์ สุวรรณภาณุโชคประเทศไทยอาณาจักรอยุธยาปิติ ภิรมย์ภักดีวอลเลย์บอลวอลเลย์บอลหญิงทีมชาติไทย