ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย

ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย (อังกฤษ: hypothyroidism) เป็นโรคระบบต่อมไร้ท่อชนิดหนึ่ง ทำให้ต่อมไทรอยด์ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ออกมาไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย^[3] ผู้ป่วยอาจมีอาการได้หลายอย่าง เช่น ทนความหนาวไม่ได้ รู้สึกอ่อนเพลีย ท้องผูก หัวใจเต้นช้า ซึมเศร้า และน้ำหนักเพิ่ม^[3] ผู้ป่วยบางรายอาจมีต่อมไทรอยด์โตกว่าปกติ เรียกว่าคอพอก^[3] หากหญิงตั้งครรภ์ป่วยจากภาวะนี้แล้วไม่ได้รับการรักษาจะทำให้ทารกมีพัฒนาการทางร่างกายและสติปัญญาล่าช้า หรือเกิดกลุ่มอาการขาดไอโอดีนตั้งแต่กำเนิดได้^[4]

ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย
ชื่ออื่น	Hypothyroidism, underactive thyroid, low thyroid, hypothyreosis
โครงสร้างโมเลกุลของไทรอกซีน หากขาดฮอร์โมนนี้จะทำให้เกิดภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย
การออกเสียง	/ˌhaɪpəˈθaɪrɔɪdɪzəm, -poʊ-/[1][2]
สาขาวิชา	วิทยาต่อมไร้ท่อ
อาการ	ทนความหนาวไม่ได้ รู้สึกอ่อนเพลีย ท้องผูก หัวใจเต้นช้า ซึมเศร้า และน้ำหนักเพิ่ม[3]
ภาวะแทรกซ้อน	หากเป็นขณะตั้งครรภ์อาจทำให้ทารกมีสภาพแคระโง่ได้[4]
การตั้งต้น	อายุ 60 ปี ขึ้นไป[3]
สาเหตุ	Iodine deficiency, Hashimoto's thyroiditis[3]
วิธีวินิจฉัย	Blood tests (thyroid-stimulating hormone, thyroxine)[3]
โรคอื่นที่คล้ายกัน	Depression, dementia, heart failure, chronic fatigue syndrome[5]
การป้องกัน	Salt iodization[6]
การรักษา	Levothyroxine[3]
ความชุก	0.3–0.4% (สหรัฐอเมริกา)[7]

สาเหตุของภาวะนี้ที่พบบ่อยที่สุดในระดับโลกคือการขาดไอโอดีน^[7][8] ในประเทศที่มีการเสริมไอโอดีนเพียงพอสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดจะเป็นโรคไทรอยด์อักเสบฮาชิโมโต^[3] สาเหตุอื่นๆ ที่พบได้น้อยกว่า ได้แก่ การได้รับการรักษาด้วยการกลื่นไอโอดีนกัมมันตรังสีเพื่อทำลายต่อมไทรอยด์ การบาดเจ็บต่อไฮโปทาลามัสหรือต่อมใต้สมองส่วนหน้า ยาบางชนิด ไทรอยด์ต่ำแต่กำเนิด หรือเคยผ่าตัดเอาต่อมไทรอยด์ออก^[3][9] การวินิจฉัยภาวะนี้ในผู้ป่วยที่มีอาการเข้าได้ ทำได้โดยการตรวจเลือดเพื่อวัดระดับฮอร์โมน TSH และไทรอกซีน^[3]

การเสริมไอโอดีนในเกลือสามารถป้องกันภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยได้ในหลายๆ พื้นที่^[6] สำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะนี้แล้วสามารถรักษาได้โดยการใช้ฮอร์โมนสังเคราะห์ชดเชยฮอร์โมนไทรอยด์ที่ขาด^[3] แพทย์จะปรับขนาดยาตามอาการและระดับของฮอร์โมนทั้ง TSH และไทรอกซีน^[3] ยานี้ปลอดภัยใช้ได้ในหญิงตั้งครรภ์^[3] การกินอาหารที่มีไอโอดีนเพียงพอเป็นมาตรการสำคัญในการป้องกันโรค แต่หากได้รับไอโอดีนมากเกินไปก็สามารถทำให้เกิดภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยได้เช่นกัน^[3]

ทั่วโลกมีประชากรที่ขาดไอโอดีนอยู่ประมาณหนึ่งพันล้านคน แต่ยังไม่ชัดเจนว่าในจำนวนนี้ทำให้เกิดภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยเป็นจำนวนเท่าไร^[10] ในสหรัฐพบผู้ป่วยภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยประมาณ 0.3-0.4% ของประชากร^[7] นอกจากนี้ยังมีภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยชนิดไม่ทำให้เกิดอาการ (subclinical hypothyroidism) พบในสหรัฐ 4.3-8.5% ของประชากร^[7] ภาวะนี้ผู้ป่วยจะมีฮอร์โมน TSH สูงแต่ไทรอกซีนจะปกติ ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยพบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย^[3] มักพบในคนที่มีอายุมากกว่า 60 ปี^[3] นอกจากพบในมนุษย์แล้วยังพบในสุนัข แมว และม้าด้วย แต่พบได้น้อยมาก^[11]