ทูตสวรรค์
ทูตสวรรค์ หรือ เทวทูต (อังกฤษ: angel) คือชาวสวรรค์จำพวกหนึ่งตามความเชื่อทางศาสนาและในเทพปกรณัมต่าง ๆ โดยมีหน้าที่เป็นผู้แจ้งข่าวสารจากสวรรค์มายังโลก บ้างก็ทำหน้าที่อารักขา แนะนำ หรือมอบหมายภารกิจแก่มนุษย์[1]
_-_Song_of_the_Angels_(1881).jpg)
คำนี้แปลมาจากคำว่า ἄγγελος ในภาษากรีก ซึ่งตรงกับคำว่า מלאך (มลัก) ในคัมภีร์ฮีบรู (ทานัค) และเป็นคำเดียวกับคำว่า ملائكة (มลาอิกะฮ์) ที่ปรากฏในคัมภีร์อัลกุรอาน ศัพท์เดิมในภาษาฮีบรูและภาษากรีกนี้แปลว่า ผู้แจ้งข่าว ซึ่งอาจเป็นมนุษย์ (ทั้งผู้เผยพระวจนะ ปุโรหิต และคนสามัญ) หรืออมนุษย์ก็ได้แล้วแต่บริบทในคัมภีร์ [2] ที่เป็นอมนุษย์นั้นเป็นได้ทั้ง ผู้แจ้งข่าวจากพระเจ้า[3] ลักษณะเฉพาะด้านของพระเจ้า (เช่น กฎจักรวาล)[4] หรือแม้แต่พระเป็นเจ้าเองที่ทรงเป็นผู้แจ้งข่าว (theophanic angel)[2][5]
คำว่า "ทูตสวรรค์" ยังถูกใช้หมายถึงวิญญาณในศาสนาอื่น ๆ ด้วย นอกจากการแจ้งข่าวแล้ว ทูตสวรรค์ยังมีหน้าที่ปกป้องและนำทางมนุษย์ รวมถึงปฏิบัติหน้าที่ตามที่พระเจ้ามอบหมายให้สำเร็จลุล่วง
เทววิทยาที่ศึกษาเกี่ยวกับทูตสวรรค์เรียกว่า “วิทยาการทูตสวรรค์” (angelology) ในงานศิลปะทูตสวรรค์มักปรากฏภาพเป็นชายมีปีก ซึ่งอาจมาจากหนังสือวิวรณ์เรื่องสัตว์สี่ตัว (4:6-8) และคัมภีร์ฮีบรูเรื่องเครูบและเสราฟิม แต่คัมภีร์ไบเบิลระบุว่าเครูบและเสราฟิมมีปีก ไม่เคยกล่าวถึงทูตสวรรค์ว่ามีปีกด้วย [6]
คริสต์ศาสนา
คริสต์ศาสนิกชนยุคแรกได้รับมรดกทางความคิดเกี่ยวกับทูตสวรรค์มาจากศาสนายูดาห์ ซึ่งศาสนายูดาห์ก็อาจรับมาจากศาสนาอียิปต์โบราณบ้างเช่นกัน[7] ในเบื้องต้นคริสตชนมองว่าทูตสวรรค์คือผู้แจ้งข่าวของพระเจ้า ทูตสวรรค์เป็นสิ่งสร้างแห่งความดี วิญญาณแห่งความรัก และผู้แจ้งข่าวของพระเยซูคริสต์ซึ่งเป็นพระผู้ไถ่ ต่อมาจึงมีการระบุผู้แจ้งข่าวที่เป็นทูตสวรรค์โดยเฉพาะ ได้แก่ กาเบรียล มีคาเอล ราฟาเอล ยูเรียล และลูซิเฟอร์ ดังนั้นช่วงเวลากว่า 2 ศตวรรษ (ตั้งแต่ศตวรรษที่ 3-5) ภาพลักษณ์ของทูตสวรรค์จึงได้เริ่มปรากฏลักษณะเฉพาะทั้งในด้านเทววิทยาและศิลปะ[8]
ถึงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 4 เหล่าปิตาจารย์แห่งคริสตจักรเห็นว่าทูตสวรรค์แบ่งเป็นหลายประเภทแตกต่างกัน แต่ละประเภทมีพันธกิจและกิจกรรมเหมาะสมกับตนตามที่ได้รับมอบหมาย นักเทววิทยาหลายคนเคยเสนอว่าพระเยซูไม่ใช่พระเจ้า แต่เป็นสิ่งมีชีวิตอมตะที่มีฐานะต่ำกว่าพระตรีเอกภาพ ปัญหาเรื่องสถานะตรีเอกภาพนี้ได้รับการแก้ไขเมื่อมีการพัฒนาหลักความเชื่อเรื่องทูตสวรรค์[9]
เรื่องทูตสวรรค์ปรากฏอยู่ทั่วทั้งคัมภีร์ไบเบิลในฐานะเป็นวิญญาณที่มีฐานะอยู่ระหว่างพระเจ้ากับมนุษย์ ดังที่ปรากฏในคัมภีรืไบเบิลว่า "พระองค์ทรงสร้างเขาให้ต่ำกว่าพระเจ้าแต่หน่อยเดียว" (Psalms 8:4–5) แม้ว่าคัมภีร์จะไม่เคยพูดถึงเหตุการณ์และช่วงเวลาที่พระเจ้าสร้างทูตสวรรค์[10][11] แต่คริสต์ศาสนิกชนบางคนก็เชื่อว่าทูตสวรรค์เป็นสิ่งที่ถูกสร้างขึ้น ดังที่คัมภีร์ระบุว่า "ทูตสวรรค์ทั้งหลายของพระองค์ จงสรรเสริญพระองค์ พลโยธาของพระองค์ จงสรรเสริญพระองค์... เพราะพระองค์ทรงบัญชา สิ่งเหล่านั้นก็ถูกเนรมิตขึ้นมา" (Psalms 148:2–5; Colossians 1:16) สังคายนาลาเตรันครั้งที่สี่ (1215) ประกาศว่าทูตสวรรค์เป็นสิ่งสร้าง กฤษฎีกาชื่อ Firmiter credimus ของสภาสังคายนาได้ประกาศว่าทูตสวรรค์ถูกสร้างขึ้นก่อน แล้วจากนั้นจึงทรงสร้างมนุษย์ สังคายนาวาติกันครั้งที่หนึ่ง (1869) ก็ประกาศย้ำเช่นนี้อีกในกฤษฎีกา Dei Filius เรื่อง "สิทธันตธรรมนูญว่าด้วยความศรัทธาแบบคาทอลิก"
คริสต์ศาสนิกชนหลายคนมองว่าทูตสวรรค์ไม่มีเพศ โดยตีความจากพระวรสารนักบุญมัทธิว 22:30 แต่ทูตสวรรค์ก็มักถูกอธิบายว่าเหมือนมนุษย์เพศชาย ชื่อก็ใช้ศัพท์เพศชาย และแม้ว่าทูตสวรรค์จะมีความรู้มากกว่ามนุษย์ แต่พระวรสารนักบุญมัทธิวก็ระบุว่าทูตสวรรค์ไม่ใช่สัพพัญญู[12]
ศาสนาอิสลาม
มลาอิกะฮ์ (อาหรับ: ملائكة, Malāʾikah; ตุรกี: Melek) คือทูตสวรรค์ในศาสนาอิสลาม ได้ถูกกล่าวถึงอยู่หลายครั้งในอัลกุรอานและหะดีษ โดยเฉพาะหะดีษกล่าวว่าพระเจ้าทรงสร้างมลาอิกะฮ์จากแสงสว่าง[13] ศาสนาอิสลามถือว่าทูตสวรรค์เหล่านี้เป็นผู้แจ้งข่าวของพระเจ้า ไม่มีเจตจำนงเสรี จะทำแต่สิ่งที่พระเจ้าสั่งให้ทำ เช่นภารกิจในการทดลองศรัทธามนุษย์โดยบันดาลให้มนุษย์มั่งคั่งร่ำรวยและรักษาให้หายป่วย ความศรัทธาในมลาอิกะห์ถือเป็นหนึ่งในห้าหลักศรัทธาในศาสนาอิสลามด้วย
ศาสนาบาไฮ
พระบะฮาอุลลอฮ์ ศาสดาของศาสนาบาไฮ กล่าวไว้ในคัมภีร์คีตาบีอีคานว่าทูตสวรรค์คือ "ผู้ที่ได้รับการเสริมพลังโดยอานุภาพของวิญญาณ และเผาผลาญคุณสมบัติและข้อจำกัดทั้งหมดของความเป็นมนุษย์ด้วยไฟแห่งความรักของพระเป็นเจ้า และสวมตนเองด้วยเสื้อผ้าแห่งคุณลักษณะของพระผู้ทรงสภาวะที่ประเสริฐสุดและของเครูบ"[14] ส่วนอับดุลบะฮาอธิบายว่าทูตสวรรค์คือ "สิ่งยืนยันถึงพระเป็นเจ้าและอำนาจทพย์ของพระองค์"
ศาสนาโซโรอัสเตอร์
ในศาสนาโซโรอัสเตอร์ เชื่อว่าแต่ละคนมีทูตสวรรค์ผู้อารักขาประจำตัว ส่วน "อาเมชาสเปนตา" เดิมหมายถึงพลังของพระอหุระมาซดะ ต่อมาถูกมองเชิงบุคคลวัตจนกลายเป็นทูตสวรรค์แบบหนึ่ง[15]