จักรพรรดิถังเกาจง

สมเด็จพระจักรพรรดิเกาจง (จีน: 唐高宗; พินอิน: Táng Gāozōng; 21 กรกฎาคม ค.ศ. 628^[1] – 27 ธันวาคม ค.ศ. 683)^[2] จักรพรรดิองค์ที่ 3 แห่งราชวงศ์ถัง มีพระนามเดิมว่าหลี่จื้อ (李治) เป็นพระราชโอรสองค์เล็กในจักรพรรดิถังไท่จง ช่วงปลายรัชกาลถังไท่จงพระราชบิดาทรงเลือกองค์ชายหลี่จื้อเป็นรัชทายาท แทนองค์ชายใหญ่พระเชษฐาที่กระทำผิด เมื่อพระราชบิดาสวรรคตลงพระองค์จึงขึ้นครองราชย์แทนขณะพระชนม์เพียง 21 พรรษา

จักรพรรดิถังเกาจง 唐高宗
หฺวังตี้ 皇帝 เทียนเค่อหาน 天可汗
พระบรมสาทิสลักษณ์จักรพรรดิถังเกาจงในสมัยราชวงศ์ชิง
จักรพรรดิราชวงศ์ถัง
ครองราชย์	15 กรกฎาคม 649 – 27 ธันวาคม 683 (34 ปี 165 วัน)
ราชาภิเษก	15 กรกฎาคม 649
ก่อนหน้า	จักรพรรดิถังไท่จง
ถัดไป	จักรพรรดิถังจงจง (ภายใต้ผู้สำเร็จราชการ จักรพรรดินีเจ๋อเทียน)
ผู้สำเร็จราชการ	จักรพรรดินีอู๋
ประสูติ	21 กรกฎาคม ค.ศ. 628[1] พระราชวัง Lizheng ฉางอัน จีนสมัยราชวงศ์ถัง
สวรรคต	27 ธันวาคม ค.ศ. 683(683-12-27) (55 ปี)[2] พระราชวัง Zhenguan ลั่วหยาง จีนสมัยราชวงศ์ถัง
ฝังพระศพ	สุสานเฉียนหลิง
พระมเหสี	จักรพรรดินีหวัง (dep. 655) จักรพรรดินีอู๋ (สมรส ค.ศ. 651–683)
พระราชบุตร	หลี่จง หลี่เสี้ยว หลี่ส้างจิน หลี่ซู่เจี๋ย หลี่หง หลี่เสี่ยน จงจง รุ่ยจง Princess Jincheng Princess Gao'an องค์หญิงไท่ผิง
พระนามเต็ม พระนามตระกูล: หลี่ (李) พระนามพระราชสมภพ (小名): จื้อ-นวี๋ (雉奴) พระนามส่วนพระองค์ (大名): จื้อ (治) พระนามรอง (字): เหวยช่าน (為善) พระสมัญญานาม สั้น: เทียนหฺวางต้าตี้[3] (天皇大帝) ยาว: เทียนหฺวางต้าเชิ่งต้าหงเซี่ยวหฺวังตี้[4] (天皇大聖大弘孝皇帝) พระอารามนาม เกาจง (高宗)
ราชวงศ์	หลี่
ราชวงศ์	ถัง
พระราชบิดา	จักรพรรดิถังไท่จง
พระราชมารดา	จักรพรรดินีเหวินเต๋อ

ในช่วงต้นรัชกาลของพระองค์ มีการแย่งชิงอำนาจในวังหลังระหว่างหวังฮองเฮาและพระสนมเซียว แต่ภายหลังทั้งสองถูกจัดการโดยอู่ฮองเฮาและฮองเฮาองค์นี้ได้ช่วยพระราชสวามีบริหารราชการแผ่นดินจนสงบสุข จนยุคของ 2 พระองค์นี้ได้รับฉายาว่ามังกรคู่ แต่ได้มีผู้เคียดแค้นอู่ฮองเฮาที่มาบริหารราชการแผ่นดินแทนผู้ชาย มีทั้งขุนนาง ข้าราชการ ชาวบ้าน ฯลฯ

ในปีที่ 34 ในรัชกาล จักรพรรดิถังเกาจงมิสามารถบริหารราชการแผ่นดินต่อไปได้ พระนางอู่ฮองเฮาจึงทรงบริหารราชการแผ่นดินแต่เพียงผู้เดียว และสถาปนาหลี่เสียนที่ดำรงตำแหน่งเป็นองค์รัชทายาทขึ้นเป็นจักรพรรดิถังจงจง จักรพรรดิเกาจงสวรรคตลงในปี ค.ศ. 683 (พ.ศ. 1226) ขณะพระชนม์ได้ 55 พรรษา