จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ติตุส รูปปั่นครึ่งตัวของติตุสในกรุงโรม
จักรพรรดิ แห่งจักรวรรดิโรมัน องค์ที่ 10ครองราชย์ 23 มิถุนายน ค.ศ. 79 – 13 กันยายน ค.ศ. 81 ก่อนหน้า แว็สปาซิอานุส ถัดไป โดมิเทียนุส
ประสูติ 30 ธันวาคม ค.ศ. 39(39-12-30 ) โรม สวรรคต 13 กันยายน ค.ศ. 81(81-09-13) (41 ปี) โรม คู่อภิเษก อาร์เรซินา เทร์ทูลา พระราชบุตร จูเลีย ฟลาเวีย พระนามเต็ม ติตุส ฟลาวิอุส ซาบินุส แว็สปาซิอานุส
ราชวงศ์ ฟลาวิอุส พระราชบิดา แว็สปาซิอานุส พระราชมารดา โดมิทิลลาผู้แม่
ติตุส ฟลาวิอุส ไกซาร์ แว็สปาซิอานุส เอากุสตุส (ละติน : TITVS FLAVIVS CAESAR VESPASIANVS AVGVSTVS ; 30 ธันวาคม ค.ศ. 39 – 13 กันยายน ค.ศ. 81 ) เป็นจักรพรรดิ แห่งจักรวรรดิโรมัน ของราชวงศ์ฟลาวิอุสองค์ที่สอง ระหว่างวันที่ 24 มิถุนายน ค.ศ. 79 ถึงวันที่ 13 กันยายน ค.ศ. 81 ราชวงศ์นี้ก่อตั้งโดยพระราชบิดาแว็สปาซิอานุส ซึ่งเป็นราชวงศ์ที่มีจักรพรรดิเพียงสามพระองค์ที่รวมทั้งจักรพรรดิโดมิเทียนุส พระอนุชาผู้ครองราชย์ต่อจากติตุส
ก่อนที่จะขึ้นครองราชย์เป็นพระจักรพรรดิติตุสเป็นแม่ทัพโรมันผู้มีชื่อเสียงผู้รับราชการภายใต้พระราชบิดาในจังหวัดยูเดีย (Iudaea Province) ระหว่างสงครามยิว-โรมันครั้งที่หนึ่ง (First Jewish-Roman War) ที่เกิดขึ้นระหว่างปี ค.ศ. 67 ถึงปี ค.ศ. 70 สงครามมายุติลงชั่วคราวเมื่อจักรพรรดิเนโร มาเสด็จสวรรคตอย่างกะทันหันเมื่อวันที่ 9 มิถุนายน ค.ศ. 68 เมื่อแว็สปาซิอานุสเข้าชิงอำนาจในการเป็นพระจักรพรรดิระหว่างสมัยที่เรียกว่าปีสี่จักรพรรดิ (Year of the Four Emperors) เมื่อแว็สปาซิอานุสได้รับการประกาศให้เป็นพระจักรพรรดิเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ. 69 ติตุสก็ได้รับมอบหมายให้ทำสงครามปราบปรามชาวยิวในยูเดียต่อให้เสร็จสิ้น ซึ่งติตุสก็สามารถทำสำเร็จได้ในปี ค.ศ. 70 โดยการล้อมกรุงเยรุซาเล็ม และทำลายเมืองและวัดที่สองแห่งกรุงเยรุซาเล็ม เพื่อเป็นการฉลองในความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ครั้งนี้ ทางกรุงโรมก็ได้ก็สร้างประตูชัยติตุส (Arch of Titus) เพื่อเป็นเกียรติให้แก่ติตุสซึ่งยังคงตั้งอยู่ในกรุงโรมจนปัจจุบันนี้
ระหว่างรัชสมัยการปกครองของพระราชบิดา ติตุสก็สร้างชื่อเสียงในทางที่ไม่ใคร่ดีนักในฐานะผู้บังคับบัญชากองทหารรักษาพระองค์เพรทอเรียน (Praetorian Guard) โดยไปมีความสัมพันธ์อันเป็นที่ร่ำลือกับพระราชินีชาวยิวแบเรนิซ แม้ว่าเรื่องชื่อเสียงจะเป็นที่น่ากังวลอยู่บ้าง แต่ติตุสก็ขึ้นครองราชย์เป็นพระจักรพรรดิต่อจากพระราชบิดาด้วยความมีประสิทธิภาพ และถือว่าเป็นพระจักรพรรดิผู้มีคุณธรรมโดยซูโทเนียส (Suetonius) และนักประวัติศาสตร์ร่วมสมัยคนอื่น ๆ
ในฐานะพระจักรพรรดิติตุสมีชื่อเสียงในการสร้างสิ่งก่อสร้างสาธารณะในกรุงโรม โดยสร้างสนามกีฬากลางแจ้งเฟลเวียน (Flavian Amphitheatre) หรือที่เรียกว่าโคลอสเซียม ที่เริ่มขึ้นในรัชสมัยของพระราชบิดาจนเสร็จ นอกจากนั้นแล้วก็ยังทรงได้ชื่อว่าเป็นพระจักรพรรดิผู้มีพระมหากรุณาธิคุณในการทรงช่วยเหลือประชาชนในเมื่อมีเหตุการณ์ร้ายเกิดขึ้นสองครั้ง ๆ แรกเมื่อภูเขาไฟวิสุเวียส ระเบิดในปี ค.ศ. 79 และครั้งที่สองเมื่อเกิดเพลิงไหม้ขึ้นในกรุงโรมในปี ค.ศ. 80
จักรพรรดิติตุสครองราชย์อยู่ไม่ทันถึงสองปีก็เสด็จสวรรคตด้วยไข้เมื่อวันที่ 13 กันยายน ค.ศ. 81 และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเทพ (Apotheosis) โดยสภาเซเนตโรมัน
อ้างอิง Jones, Brian W. (1992). The Emperor Domitian . London: Routledge. ISBN 0-415-10195-6 . Brian Jones (2002). Suetonius: The Flavian Emperors: A Historical Commentary . London: Bristol Classical Press. p. 91. ISBN 1-85399-613-0 . ข้อมูลเพิ่มเติม แหล่งข้อมูลอื่น วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ จักรพรรดิติตุส
ปฐมกาล 27 ก่อน ค.ศ.–ค.ศ. 235 วิกฤตการณ์ ค.ศ. 235–285เรืองอำนาจ ค.ศ. 284–610
โรมันตะวันออก/ ไบแซนไทน์ ค.ศ. 610–1453ดูเพิ่ม จักรวรรดิกอลลิก (ค.ศ. 260–274) จักรวรรดิพาลไมรีน (ค.ศ. 267–273) Britannic emperors (ค.ศ. 286–296) จักรวรรดิเทรบิซอนด์ (ค.ศ. 1204–1461) จักรวรรดิเทสซาโลเนียน (ค.ศ. 1224–1242) จักรพรรดินี ออกัสตา ผู้ชิงอำนาจ ตัวเอียง หมายถึงจักรพรรดิร่วม, ขีดเส้นใต้ หมายถึงการแย่งชิง, w. หมายถึงภาคตะวันตก