ความมั่นคงแห่งชาติ

ความมั่นคงแห่งชาติ (อังกฤษ: national security) หรือ การป้องกันประเทศ (national defense) เป็นมโนทัศน์ว่ารัฐบาล ตลอดจนรัฐสภา ควรพิทักษ์รัฐและพลเมืองของรัฐต่อวิกฤตการณ์ "แห่งชาติ" ทุกชนิดโดยใช้การแสดงอำนาจ (power projection) ต่าง ๆ เช่น อำนาจทางการเมือง การทูต อำนาจทางเศรษฐกิจ แสนยานุภาพ เป็นต้น

มีการพัฒนามโนทัศน์ดังกล่าวเป็นหลักในสหรัฐหลังสงครามโลกครั้งที่สอง เดิมทีมุ่งเน้นแสนยานุภาพ แต่ปัจจุบันครอบคลุมแง่มุมต่าง ๆ ซึ่งล้วนกระทบต่อความมั่นคงที่มิใช่ทางทหารหรือเศรษฐกิจของชาติ และค่านิยมที่ความมั่นคงแห่งชาติรับมาใช้ ฉะนั้น เพื่อให้มีความมั่นคงแห่งชาติ ชาติจึงจำเป็นต้องมีความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ความมั่นคงทางพลังงาน ความมั่นคงทางสิ่งแวดล้อม ฯลฯ ภัยคุกคามความมั่นคงมิได้มีเฉพาะข้าศึกตามแบบ เช่น รัฐชาติอื่นเท่านั้น แต่ยังมีตัวแสดงที่มิใช่รัฐ (non-state actor) เช่น ตัวแสดงที่มิใช่รัฐรุนแรง พ่อค้ายาเสพติด บรรษัทข้ามชาติและองค์การนอกภาครัฐ ทางการบางแห่งยังรวมภัยพิบัติธรรมชาติและเหตุการณ์ซึ่งก่อความเสียหายต่อสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรงอยู่ในหมวดนี้ด้วย

มาตรการที่ดำเนินเพื่อประกันความมั่นคงแห่งชาติ ได้แก่

• การใช้การทูตเพื่อระดมพันธมิตรและแยกภัยคุกคาม
• การระดมอำนาจทางเศรษฐกิจเพื่ออำนวยหรือขับบริษัท
• การรักษากองทัพที่มีประสิทธิภาพ
• การใช้การป้องกันฝ่ายพลเรือนและมาตรการความพร้อมภาวะฉุกเฉิน (รวมทั้งกฎหมายต้านการก่อการร้าย)
• การประกันความยืดหยุ่นและการมีโครงสร้างพื้นฐานสำคัญสำรอง
• การใช้การสืบราชการลับเพื่อตรวจหาและพิชิตหรือเลี่ยงภัยคุกคามและจารกรรม และเพื่อคุ้มครองสารสนเทศลับ
• การใช้การต่อต้านการสืบราชการลับหรือตำรวจลับเพื่อพิทักษ์ชาติจากภัยคุกคามในประเทศ