คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ถือกำเนิดขึ้นจากการจัดตั้งโรงเรียนกฎหมายใน พ.ศ. 2440 โดยพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ เสนาบดีกระทรวงยุติธรรม แต่ครั้งมีพระยศที่พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ฯ เพื่อให้การศึกษาอบรมด้านนิติศาสตร์โดยเฉพาะซึ่งไม่เคยมีมาก่อนหน้านี้ อย่างไรก็ดี ถึงแม้ครั้งนั้นมีสถานะเป็นแต่โรงเรียนอันมิใช่ส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐ กระนั้นก็ได้มีแจ้งความของโรงเรียนเกี่ยวกับกำหนดการสอบไล่ของนักเรียนกฎหมายลงประกาศในราชกิจจานุเบกษาอันเป็นหนังสือพิมพ์ข่าวราชการด้วย สำหรับที่ตั้งของโรงเรียนกฎหมายนั้นได้แก่ห้องเสวยของเสนาบดีกระทรวงยุติธรรมซึ่งอยู่ถัดจากห้องทรงงาน โดยเสนาบดีกระทรวงยุติธรรมทรงให้การศึกษาด้วยพระองค์เองเมื่อทรงเสร็จสิ้นการเสวยพระกระยาหารกลางวันแล้ว ครั้นมีนักเรียนเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ จึงมีการย้ายไปทำการเรียนการสอนยังตึกสัสดีหลังกลาง กระทรวงยุติธรรม

พ.ศ. 2453 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ทรงพ้นจากตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงยุติธรรม หลังจากนั้นโรงเรียนกฎหมายก็ทรุดโทรมตามลำดับ และต้องไปเปิดทำการเรียนการสอนเป็นการชั่วคราวที่วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ ราชวรมหาวิหาร และที่เรือนไม้หลังเล็ก ๆ ระหว่างตึกศาลแพ่งกับตึกเก๋งจีนซึ่งบัดนี้ทำลายลงเสียแล้ว

พ.ศ. 2454 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงรับโรงเรียนกฎหมายไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ โดยให้สังกัดกระทรวงยุติธรรม และให้เสนาบดีกระทรวงยุติธรรมมีอำนาจหน้าที่รับผิดชอบโรงเรียนนี้ โดยสถานที่เรียนนั้นย้ายมายังตึกกรมประชาสัมพันธ์เดิมบริเวณเชิงสะพานผ่านพิภพลีลา

พ.ศ. 2475 เมื่อมีการปฏิวัติสยามโดยคณะราษฎร รัฐบาลได้จัดตั้งคณะนิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ขึ้นในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แล้วให้โอนโรงเรียนกฎหมาย กระทรวงยุติธรรม ไปสมทบกับคณะนิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ดังกล่าวเมื่อวันที่ 25 เมษายน 2476 ครั้งนั้นจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้จัดให้การเรียนการสอนของโรงเรียนกฎหมาย เป็นแผนกวิชาหนึ่งในคณะดังกล่าว โดยผู้สำเร็จหลักสูตรนิติศาสตร์ได้รับเพียงประกาศนียบัตร หากต้องการเป็นเนติบัณฑิตต้องไปสมัครเป็นสมาชิกของเนติบัณฑิตยสภาอีกชั้นหนึ่ง อนึ่ง ปัจจุบันจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้จัดตั้งคณะดังกล่าวขึ้นใหม่ โดยแยกออกเป็นคณะรัฐศาสตร์คณะหนึ่ง และคณะนิติศาสตร์อีกคณะหนึ่ง ทั้งนี้ การโอนไปสมทบดังกล่าวเป็นแต่ทางนิตินัย ทว่าโดยพฤตินัยแล้ว ยังคงจัดการเรียนการสอนยังคงอยู่ที่อาคารเดิมของโรงเรียนกฎหมายเชิงสะพานผ่านพิภพลีลาเช่นเดิม^[5]

พ.ศ. 2476 สภาผู้แทนราษฎรได้ตราพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง พุทธศักราช 2476 ขึ้นเมื่อวันที่ 17 มีนาคม ปีนั้น และมีผลใช้บังคับเมื่อวันที่ 20 มีนาคม ปีเดียวกัน^[4] โดยความสำคัญว่า

มาตรา 4 ให้จัดตั้งมหาวิทยาลัยขึ้นมหาวิทยาลัยหนึ่ง เรียกว่า 'มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง' มีหน้าที่จัดการศึกษาวิชากฎหมาย วิชาการเมือง วิชาเศรษฐการ และบรรดาวิชาอื่น ๆ อันเกี่ยวกับธรรมศาสตร์และการเมืองมาตรา 5 ให้โอนคณะนิติศาสตร์และรัฐศาสตร์ในจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ตลอดจนทรัพย์สินและงบประมาณของคณะเหล่านั้น มาขึ้นต่อมหาวิทยาลัยนี้ ก่อนวันที่ 1 เมษายน พุทธศักราช 2477

เมื่อแรกสถาปนามหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมืองนั้น ไม่ได้มีการแยกเป็นคณะ ๆ ต่าง ๆ ดังปัจจุบัน หากมีแต่การเรียนการสอนที่เรียกว่า "ธรรมศาสตรบัณฑิต" อักษรย่อว่า "ธ.บ." จัดการเรียนการสอนแต่วิชาตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 4 แห่งพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง พุทธศักราช 2476

พ.ศ. 2492 วันที่ 14 มิถุนายน ปีนั้น ได้มีการแยกหลักสูตรธรรมศาสตรบัณฑิตออกเป็นคณะวิชาสี่คณะ ได้แก่ คณะนิติศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ และคณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี การศึกษาระดับปริญญาตรีมีสี่ปี นอกจากนี้ หลักสูตรการเรียนการสอนของคณะนิติศาสตร์ก็ได้รับการปรับปรุงโดยให้เริ่มวิชาภาษาต่างประเทศและเน้นหนักไปในทางปฏิบัติให้เหมาะสมแก่การประกอบ

พ.ศ. 2496 การศึกษาตามหลักสูตรธรรมศาสตรบัณฑิตเดิมได้เลิกไปเป็นการถาวร

พ.ศ. 2512 คณะนิติศาสตร์เริ่มสร้างอาจารย์ประจำคณะ โดยดำเนินการคัดเลือกบุคคลที่มีความรู้ความสามารถเข้ามารับราชการเป็นอาจารย์ประจำ และได้จัดสรรทุนการศึกษาสำหรับส่งอาจารย์ไปศึกษาวิชานิติศาสตร์ในระดับสูงในต่างประเทศ ในระยะเริ่มต้นคณะได้จัดสรรทุนธรรมศาสตร์และทุนจากสมาคมธรรมศาสตร์ให้แก่อาจารย์คณะนิติศาสตร์เพื่อไปศึกษาต่อในระดับปริญญาโทและปริญญาเอกโดยมีวัตถุประสงค์ให้กลับมารับราชการเป็นอาจารย์ประจำที่คณะนิติศาสตร์ ซึ่งในระยะตั้งแต่ พ.ศ. 2522 เป็นต้นมา คณะก็ได้รับทุนการศึกษาจากแหล่งต่าง ๆ หลายแห่ง เช่น ทุน ก.พ. ทุนโอเซี่ยนนิคและสุวรรณมาศ ทุนรัฐบาลฝรั่งเศส ทุนอานันทมหิดล สาขาธรรมศาสตร์ เป็นต้น

พ.ศ. 2514 มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้ปรับปรุงหลักสูตรการเรียนการสอนอีกครั้ง โดยนำระบบหน่วยกิตและการวัดผลแบบใหม่เข้ามาใช้ในมหาวิทยาลัย ยังผลให้หลักสูตรทั้งปวงของคณะนิติศาสตร์ก็ได้รับการปรับปรุงให้สอดคล้องกับระบบของมหาวิทยาลัย เว้นแต่วิธีการวัดผลการศึกษาซึ่งยังใช้ระบบคะแนนดังเดิม โดยถือเป็นเพียงคณะเดียวในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ที่ใช้ระบบคะแนนเฉลี่ย ไม่ใช่ระบบเกรดเฉลี่ย

พ.ศ. 2515 คณะนิติศาสตร์ได้เปิดหลักสูตรนิติศาสตร์สำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษาชั้นปริญญาตรีจากสาขาอื่นมาแล้ว เรียกว่า "หลักสูตรชั้นปริญญาตรีคณะนิติศาสตร์ ภาคบัณฑิต" โดยเข้าศึกษาเฉพาะวิชาบังคับ ตามหลักสูตรชั้นปริญญาตรีชั้นปีที่สอง ปีที่สาม และปีที่สี่ ของคณะนิติศาสตร์ ผู้สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตรนี้มีศักดิ์และสิทธิเป็น "นิติศาสตรบัณฑิต" แห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เสมอกันกับผู้สำเร็จหลักสูตรปรกติ

พ.ศ. 2549 ผลจากมติสภามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ คณะนิติศาสตร์ ได้ทำการย้ายการเรียนการสอนหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต ภาคปกติ ทั้งหมดมาทำการเรียนการสอน ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต โดยนักศึกษา รหัส 4901XXXXXX ถือเป็นรหัสแรกที่ต้องศึกษา ณ ศูนย์รังสิต ตลอดหลักสูตรการศึกษา เว้นแต่ภาคฤดูร้อนที่ต้องกลับไปศึกษา ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์

พ.ศ. 2552 คณะนิติศาสตร์ ได้เปิดหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต ภาคปกติ ขึ้น ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง เป็นรุ่นแรก ตามนโยบายการกระจายการศึกษาวิชานิติศาสตร์สู่ท้องถิ่น ในเบื้องต้นเปิดรับนักศึกษาจากผู้สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาปีที่ 6 จำนวนทั้งสิ้น 200 คน โดยรับด้วยวิธีมหาวิทยาลัยคัดเลือกตรง (สอบตรง) จากผู้มีภูมิลำเนาอยู่ในภาคเหนือ จำนวน 150 คน และผ่านระบบรับบุคคลเข้าศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาจากทั่วประเทศอีก 50 คน และในปีเดียวกันนี้ได้ปิดหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต ภาคบัณฑิต ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปางลงด้วย^[6]

พ.ศ. 2556 คณะนิติศาสตร์ ได้เปิดหลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต สาขากฎหมายธุรกิจ ภาคภาษาอังกฤษ ณ ศูนย์ท่าพระจันทร์ โดยเป็นสถาบันการศึกษานิติศาสตร์แห่งแรกในประเทศไทยที่เปิดดำเนินการเรียนการสอนภาคภาษาอังกฤษเต็มรูปแบบในระดับชั้นปริญญาตรี

ปัจจุบัน คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ คงเปิดดำเนินการและมีพัฒนาการอย่างต่อเนื่อง นับว่าเป็นคณะในสถาบันอุดมศึกษาที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานเป็นอันดับที่สองของประเทศไทย รองจากคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล^{[7][8][9][10]}

เพื่อประโยชน์ของการศึกษาวิชานิติศาสตร์ และการให้บริการงานวิจัยแก่ภาครัฐ และสังคม คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จึงบริหารงานทางวิชาการในลักษณะของศูนย์วิชานิติศาสตร์ โดยประกอบด้วยศูนย์กฎหมาย ดังต่อไปนี้

คณะนิติศาสตร์ ได้จัดให้มีศูนย์ศึกษากฎหมายเฉพาะทางหรือสถาบันศึกษากฎหมายเฉพาะทาง ดังนี้

นอกจากหน่วยงานที่ตอบสนองภารกิจพื้นฐานของคณะนิติศาสตร์แล้ว ยังมีหน่วยงานอื่นเพื่อสนองการดำเนินงานตามนโยบาย ดังนี้

• ศูนย์นิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• มูลนิธินิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มนธ.)
• สมาคมนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (สนธ.)
• ศูนย์วิจัยและให้คำปรึกษา
• ศูนย์จัดการศึกษาและฝึกอบรมด้านกฎหมาย (LeTEC)

• ตรา – ตรามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นตราธรรมจักร มีรัฐธรรมนูญใส่พานอยู่ตรงกลาง ตามประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง กำหนดภาพเครื่องหมายราชการตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายราชการ พุทธศักราช 2482 (ฉบับที่ 50) ลงวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509^[12]

• ธง – ธงประจำคณะนิติศาสตร์ใช้ธงสีเดียวกันกับธงมหาวิทยาลัย คือ ธงสีเหลือง แต่เพิ่มคำว่า "คณะนิติศาสตร์" เข้าไปในธรรมจักร

• สี – สีขาวเป็นสีประจำคณะนิติศาสตร์ เป็นสัญลักษณ์ถึงความสะอาดบริสุทธิ์และอวมลทิน ทั้งนี้ ชุดครุยคณะนิติศาสตร๋ใช้แถบสีขาวเป็นแถบครุย

• สัญลักษณ์ – ตราชูหรือดุลพ่าห์เป็นสัญลักษณ์อย่างไม่เป็นทางการของคณะนิติศาสตร์ หมายถึง เครื่องนำพาไปซึ่งความเที่ยงตรง

• พระพุทธรูป
  • พระพุทธโลกนิติธรรมเทสก์ โดยสมาคมนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จัดสร้างขึ้นในวาระครบรอบ 30 ปีของการก่อตั้งสมาคม นามพระพุทธรูปได้รับประทานจากสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก และมีสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา ทรงเป็นองค์ประธานในพิธีเททองหล่อพระพุทธปฏิมา
  • พระพุทธนิติธรรมศาสดา โดยคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดสร้างขึ้นในวาระครบรอบ 84 ปี แห่งการสถาปนามหาวิทยาลัย ในการนี้สมเด็จพระอริยวงศาคตญาน สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เป็นองค์ประธานการเททอง โดยในพิธีพุทธาภิเษก สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา เสด็จเป็นองค์ประธานฝ่ายฆราวาส และสมเด็จพระวันรัต รับนิมนต์เป็นประธานฝ่ายบรรพชิต

• สัตว์สัญลักษณ์ – เสือเหลืองเป็นสัตว์สัญลักษณ์ของคณะ แสดงถึงความสง่างาม การรักษาเกียรติยศ หลงใหลในความยุติธรรม รักสันโดษ พลังอำนาจ ความน่าเกรงขาม และความเป็นผู้นำ นอกจากนี้ยังเชื่อกันว่า เสือเป็นผู้คานอำนาจการปกครองกับสิงห์ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของคณะรัฐศาสตร์ การใช้สัตว์ทั้งสองเป็นสัญลักษณ์นี้มีที่มาจากการแข่งขันกีฬาของทั้งสองคณะที่เรียก "กีฬาประเพณีเสือเหลือง-สิงห์แดง"

• เพลง – นอกจากเพลงประจำมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เก็บถาวร 2012-12-21 ที่ archive.todayแล้ว คณะนิติศาสตร์ยังมีเพลงประจำคณะอีกสี่เพลง ดังต่อไปนี้^[13][14]
  • "นิติศาสตร์สามัคคี^{[ลิงก์เสีย]}" ประพันธ์คำร้องโดย ทวีป วรดิลก และทำนองโดย เอื้อ สุนทรสนาน
  • "นิติศาสตร์สมานฉันท์^{[ลิงก์เสีย]}" ประพันธ์คำร้องโดย ทวีป วรดิลก และทำนองโดย เอื้อ สุนทรสนาน
  • "ตราชู" ไม่ปรากฏนามผู้แต่ง โดยใช้ขับร้องในวันรพี ณ ลานพระรูปพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์หน้าศาลยุติธรรม ในวันที่ 7 สิงหาคมของทุกปี
  • "บูมนิติฯ" ไม่ปรากฏนามผู้แต่ง

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ประกอบด้วยการเรียนการสอนตามหลักสูตรดังต่อไปนี้^[15]

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้เปิดให้มีการอบรมความรู้ด้านกฎหมายเฉพาะด้านหลายโครงการแก่บุคคลทั่วไปหรือผู้สนใจ ซึ่งประกอบไปด้วย

• โครงการอบรมหลักสูตรประกาศนียบัตรกฎหมายมหาชน
• โครงการอบรมกฎหมายเกี่ยวกับการบริหารงานบุคคล
• โครงการอบรมภาษาอังกฤษสำหรับนักกฎหมาย
• โครงการอบรมประกาศนียบัตรกฎหมายธุรกิจสำหรับบุคคลทั่วไป
• โครงการอบรมหลักสูตรประกาศนียบัตรกฎหมายการค้าระหว่างประเทศ

นอกจากโครงการอบรมที่จัดขึ้นเพื่ออบรมบุคคลภายนอกเป็นการทั่วไปแล้ว คณะนิติศาสตร์ยังจัดโครงการอบรมให้กับหน่วยงานภายนอกเป็นการเฉพาะ ดังนี้

• โครงการฝึกอบรมหลักสูตรการพัฒนานักกฎหมายกรุงเทพมหานคร ร่วมกับกรุงเทพมหานคร
• โครงการฝึกอบรมนักบริหารระดับต้น โดยกรมธนารักษ์
• โครงการอบรมหลักสูตรประกาศนียบัตรกฎหมายมหาชนให้แก่ข้อราชการสำนักงาน ก.พ.
• โครงการจ้างดำเนินการทดสอบเพื่อวัดความรู้เฉพาะตำแหน่งในการคัดเลือกเพื่อรับโอนข้าราชการตามกฎหมายอื่นมาบรรจุเป็นข้าราชการสำนักงาน ป.ป.ช.
• โครงการสัมมนาเชิงปฏิบัติการ Tobacco Control Law โดยกรมควบคุมโรค
• โครงการอบรมหลักสูตรกฎหมายให้กับบุคลากรของ กฟผ.
• โครงการอบรมหลักสูตร Capacity Development Programme in Corporate Law ร่วมกับมหาวิทยาลัยกลาสโกว
• โครงการฝึกอบรมหลักสูตรการเสริมสร้างความรู้ด้านระบบงานนิติบัญญัติให้แก่สำนักงานเลขาวุฒิสภา
• โครงการอบรมหลักสูตรกฎหมายมหาชนสำหรับพนักงานสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน
• โครงการอบรมหลักสูตรกฎหมายมหาชนให้กับพนักงานสำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย (คปภ.)
• โครงการอบรมหลักสูตรความรู้กฎหมายเกี่ยวกับบริษัทมหาชน จำกัด และการควบรวมกิจการ: เพื่อการส่งเสริมและกำกับดูแลบริษัทประกันภัย โดย คปภ.
• โครงการฝึกอบรมหลักสูตรกฎหมายมหาชนสำหรับพนักงาน สำนักงานคณะกรรมการกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กทช.)
• โครงการอบรมกฎหมายให้กับคณาจารย์จากสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

นิติศาสตรบัณฑิต (น.บ.) สาขาวิชานิติศาสตร์ (Bachelor of Laws Programme : LL.B)^[16]

ทั้งนี้ หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต ได้เปิดบรรยายดังต่อไปนี้ ^[17]

• ภาคปกติ หลักสูตร 4 ปี (สำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย) โดยจัดการศึกษา ณ ศูนย์รังสิต และศูนย์ลำปางในแต่ละปีการศึกษาจะคัดเลือกนักศึกษาผ่านโครงการต่าง ๆ เช่น
  • โครงการคัดเลือกผ่านระบบกลางการรับนักศึกษา (Admission)
  • โครงการส่งเสริมการศึกษาวิชานิติศาสตร์ (คณะนิติศาสตร์จัดสอบคัดเลือกเอง)
  • โครงการขยายโอกาสทางการศึกษา
    • โครงการนักศึกษาเรียนดีจากชนบทและเขตเมือง
    • โครงการผู้มีความสามารถดีเด่นด้านการกีฬา
    • โครงการนักศึกษาเรียนดีแต่ขาดโอกาส
    • โครงการนักศึกษาชาวไทยภูเขา
    • โครงการคณิตศาสตร์วิทยาศาสตร์โอลิมปิก
    • โครงการมหาดไทย
    • โครงการส่งเสริมโอกาสทางการศึกษาสำหรับนักศึกษาผู้พิการทางสายตา
    • โครงการรับนักเรียนพลเมืองจิตอาสาเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

โดยคณะนิติศาสตร์ได้จัดให้มีการศึกษาเฉพาะทางสำหรับนักศึกษาผู้สนใจ นักศึกษาอาจเลือกศึกษาวิชาบังคับเลือกและวิชาเลือกของคณะนิติศาสตร์ เพื่อขอรับประกาศนียบัตรสาขาความเชี่ยวชาญทางกฎหมายเฉพาะทางใดสาขาหนึ่งตามข้อกำหนด ซึ่งจัดให้มีการศึกษาความรู้เฉพาะด้านใน 6 สาขาด้วยกัน คือ

• ภาคภาษาอังกฤษ หลักสูตร 4 ปี คือ หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต สาขากฎหมายธุรกิจ ภาคภาษาอังกฤษ (สำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย) โดยจัดการศึกษา ณ ศูนย์ท่าพระจันทร์

• ภาคบัณฑิต หลักสูตร 3 ปี คือ หลักสูตรนิติศาสตรบัณฑิต (สำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีสาขาใดก็ได้ ยกเว้นสาขานิติศาสตร์)
  • โครงการนิติศาสตร์ภาคบัณฑิต ณ ศูนย์ท่าพระจันทร์

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้จัดให้มีการเรียนการสอนหลักสูตรประกาศนียบัตรสำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษาระดับนิติศาสตรบัณฑิต โดยมิได้เป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรในระดับปริญญาโท หากแต่เป็นโครงการที่มีลักษณะเฉพาะที่สมบูรณ์ในตัวเอง การศึกษาตามโครงการนี้จะเน้นให้ศึกษาได้มีความรู้ ทั้งทางด้านกฎหมาย และแนวทางปฏิบัติที่เป็นอยู่โดยจะศึกษาทั้งทางด้านทฤษฎีควบคู่กับการแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นแต่ละเรื่องในทางปฏิบัติ ซึ่งประกอบด้วย

• ประกาศนียบัตรบัณฑิตทางกฎหมายมหาชน (Graduate Diploma Programme in Public Law)
• ประกาศนียบัตรบัณฑิตทางกฎหมายธุรกิจ (Graduate Diploma Programme in Business Law)

นิติศาสตรมหาบัณฑิต (น.ม.) (Master of Laws Programme : LL.M)^[18]คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นสถาบันแรกในประเทศไทยที่เปิดสอนหลักสูตรปริญญาโทโดยเกิดขึ้นพร้อมกับการจัดตั้งมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง เมื่อ พ.ศ. 2477 และได้ปรับปรุงหลักสูตรนี้โดยตลอด การปรับปรุงครั้งล่าสุดมีขึ้นในปี พ.ศ. 2553 โดยประกอบไปด้วยสาขาวิชาดังต่อไปนี้

• หลักสูตรนิติศาสตรมหาบัณฑิต หลักสูตร 2 ปี ไม่เกิน 4 ปี (สำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษานิติศาสตรบัณฑิต) เปิดรับสมัคร 8 สาขา ดังนี้

• หลักสูตรนิติศาสตรมหาบัณฑิต ภาคภาษาอังกฤษ สำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษานิติศาสตรบัณฑิต ดังนี้
  • Master of Laws Program in Business Laws (English Programme)

• หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (Master of Arts Programme : M.A.) สำหรับผู้ที่สำเร็จการศึกษานิติศาสตรบัณฑิต หรือปริญญาบัณฑิตอื่น ดังนี้
  • หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิตด้านกฎหมายมหาชน (Public Law)
  • หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิตสาขานิติเศรษฐศาสตร์การค้าระหว่างประเทศ

หลักสูตรปริญญาเอกคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้เปิดดำเนินการเรียนการสอนเป็นสถาบันแรกของประเทศไทย และได้จัดการเรียนการสอนตลอดมา โดยผู้สมัครเป็นผู้เสนอหัวข้อให้บัณฑิตศึกษา คณะนิติศาสตร์ เป็นผู้พิจารณาวิทยานิพนธ์ เป็นต้น โดยประกอบไปด้วยหลักสูตรดุษฎีบัณฑิต จำนวน 2 หลักสูตร ดังนี้

• นิติศาสตรดุษฎีบัณฑิต (น.ด.) (Doctor of Laws Programme : LL.D.)
• ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (ปร.ด.) สาขาวิชาการบริหารกระบวนการยุติธรรม (Doctor of Philosophy  Program in Justice Administration : Ph.D.)

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดระบบกิจกรรมนักศึกษา โดยให้นักศึกษามีอิสระในการดำเนินกิจกรรม ซึ่งมีคณะกรรมการนักศึกษาคณะนิติศาสตร์เป็นผู้ดำเนินกิจกรรมหลัก ทั้งนี้ ยังประกอบด้วยกลุ่มกิจกรรมอื่น ๆ ภายในคณะอีกด้วยที่มีคณะกรรมการนักศึกษาฯ เป็นผู้ประสานงาน

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เป็นภาคีสมาชิกองค์การต่อไปนี้

• Asian Law Students Association (ALSA)
• องค์การนักศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• สมัชชาประชาคมนักศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

กิจกรรมหลักในแต่ละปีการศึกษาประกอบด้วยกิจกรรมดังต่อไปนี้เป็นต้น

• วันแรกพบ และรับเพื่อนใหม่คณะนิติศาสตร์
• Nitiday โดยเป็นกิจกรรมสำหรับสานความสัมพันธ์ภายในคณะสำหรับนักศึกษาทุกชั้นปี
• ไหว้ครูนิติศาสตร์ โดยเป็นการแสดงกตเวทิตาคุณและทำบุญอุทิศแด่บูรพคณาจารย์นิติศาสตร์
• นิติสัมพันธ์ โดยเป็นกิจกรรมสานความสัมพันธ์กับ คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
• นิติสัมพันธ์ (รังสิต–ลำปาง) โดยเป็นกิจกรรมสานความสัมพันธ์กับ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง
• นิติวังหน้า–ศิริราชวังหลัง โดยเป็นกิจกรรมสานความสัมพันธ์กับ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
• Shaking Law กิจกรรมตอบแทนเพื่อนเก่าผู้มาก่อน โดยเพื่อนใหม่ที่มาทีหลัง
• งานประกวดโต๊ะกลุ่ม และดาวเดือน
• งานประกวดร้องเพลงมหาวิทยาลัยภายในคณะ
• ละคอนเวทีคณะนิติศาสตร์
• วันรพี

และยังประกอบด้วยกิจกรรมอื่น ๆ ที่ดำเนินการโดยนักศึกษาคณะนิติศาสตร์ เป็นต้นว่า

• สันทนาการคณะนิติศาสตร์
• ชุมนุมขับร้องประสานเสียงคณะนิติศาสตร์ (Juris Chorus)
• โครงการค่ายเปิดประตูสู่นิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (Pre–Camp)
• โครงการเผยแพร่วิชานิติศาสตร์ (คพน.)
• กลุ่มศึกษากฎหมายภาคปฏิบัติ (กศป.)
• วารสารนิติศาสตร์
• Law Students Club
• ศาลจำลอง (Moot Court)
• ค่ายเทียน ณ สวนโมกขพลาราม จังหวัดสุราษฎร์ธานี
• ค่ายอาสาพัฒนาชนบท คณะนิติศาสตร์ ซึ่งในหนึ่งปีจะมีอย่างน้อย 3 ค่าย โดย 3 กลุ่มกิจกรรม
• กลุ่มนักร้องประสานเสียงคณะนิติศาสตร์
• TILSA (Thammasat International Legal Scholars Association)
• หนังสือพิมพ์ฎีกา
• สโมสรฟุตบอลคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• กลุ่มเฟมินิสต์แห่งคณะนิติศาสตร์ (Thammasat Law School Feminist Club)

คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จัดกิจกรรมเนื่องในวันรพีเป็นประจำในวันที่ 7 สิงหาคมของทุกปี ภายในงานประกอบด้วยกิจกรรมต่าง ๆ เช่น การแข่งขันตอบปัญหากฎหมายระดับอุดมศึกษาชิงถ้วยรางวัลพระราชทานสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และระดับมัธยมศึกษาชิงถ้วยรางวัลประทานพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา การแสดงศาลจำลอง การเสวนาวิชาการ การแนะแนวการศึกษา ลานน้ำชาปัญญาชน ห้องประวัติศาสตร์เดือนตุลา การจัดแสดงนิทรรศการวิชาการ และการจัดขบวนเชิญพวงมาลาไปถวายสักการะพระรูปพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารพีพัฒนศักดิ์ กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์ ณ ลานพระรูปหน้าศาลยุติธรรม

นอกจากนี้ ในแต่ละปียังมีการคัดเลือกนักศึกษาจำนวนแปดคน เป็นชายสี่คน และหญิงสี่คน ซึ่งได้รับการคัดเลือกจากนักศึกษาด้วยกันเองให้เป็น "ทูตกิจกรรมงานวันรพี" หรือที่นิยมเรียกว่า "ทูตรพี" อีกด้วย ทูตกิจกรรมงานวันรพีนั้นมีหน้าที่ประชาสัมพันธ์กิจกรรมทั้งปวงและมีหน้าที่เชิญพวงมาลาไปวางหน้าพระรูปพร้อมกับผู้บริหารของมหาวิทยาลัยตามกำหนดการ

งานวันรพีของคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มักได้รับความสนใจจากสื่อมวลชน เนื่องจากมีการเสวนาทางวิชาการเกี่ยวกับสถานการณ์ทางการเมืองของประเทศ และผู้ร่วมเสวนามักเป็นผู้ทรงคุณวุฒิและผู้มีชื่อเสียงในสังคม^[19][20]

โต๊ะ หมายถึง นักศึกษาที่ได้รับการจัดเป็นกลุ่ม ซึ่งมีธรรมเนียมว่า นักศึกษาคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ชั้นปีหนึ่ง ให้เลือกโต๊ะของตนด้วยการจับสลากในวันรับเพื่อนใหม่นิติศาสตร์ ธรรมเนียมนี้ริเริ่มอย่างเป็นรูปเป็นร่างเมื่อประมาณ พ.ศ. 2525 ปัจจุบัน มีโต๊ะทั้งสิ้นยี่สิบห้าโต๊ะ ดังนี้^[21]

พ.ศ. 2553 คณะอนุกรรมการนักศึกษา คณะนิติศาสตร์ ศูนย์ลำปาง จัดให้มีโต๊ะขึ้น ณ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์ลำปาง ทั้งสิ้นสิบสองโต๊ะ^[22] ดังนี้

ระบบการจัดการและธรรมเนียมเฉพาะของแต่ละโต๊ะมีความแตกต่างกันไป ทั้งนี้ วัตถุประสงค์ที่มีการจัดโต๊ะเพื่อให้สมาชิกโต๊ะดูแลช่วยเหลือกันตามอัธยาศัย ส่วนนักศึกษาที่เป็นสมาชิกโต๊ะรุ่นก่อนหน้าก็จะให้ความช่วยเหลือต่าง ๆ แก่รุ่นน้อง โดยอาจจัดให้มีรุ่นพี่ดูแลรุ่นน้องเป็นราย ๆ ไป และไม่ใช้ระบบรหัสนักศึกษา ซึ่งสมาชิกภาพของสมาชิกโต๊ะนั้นสิ้นสุดลงเมื่อสมาชิกผู้นั้นแสดงเจตนาขอถอนตัวต่อกลุ่มโต๊ะ หรืออาจสิ้นสุดลงเมื่อขาดการติดต่อกับโต๊ะโดยสิ้นเชิง

ก

• กล้านรงค์ จันทิก : กรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ, อดีตเลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ
• กำชัย จงจักรพันธ์, ศาสตราจารย์ : คณบดีคณะนิติศาสตร์, กรรมการในคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์
• กิตติศักดิ์ ปรกติ, รองศาสตราจารย์ : อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• เกียรติขจร วัจนะสวัสดิ์, ศาสตราจารย์พิเศษ : คณบดีคณะนิติศาสตร์, กรรมการทุนอานันทมหิดล กรรมการเนติบัณฑิตยสภา
• แก้วสรร อติโพธิ, อาจารย์ : รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2539, สมาชิกวุฒิสภา, กรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ
• โกเมน ภัทรภิรมย์, ศาสตราจารย์ : อดีตตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ อดีตสมาชิกวุฒิสภา และอดีตอัยการสูงสุดของไทย

ค

• คณิต ณ นคร, ศาสตราจารย์ : อัยการสูงสุด

จ

• จงรัก จุฑานนท์, พลตำรวจเอก : อดีตรองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ, อดีตผู้บัญชาการตำรวจนครบาล และอดีตผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 2
• จตุรนต์ ถิระวัฒน์, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• จรัล บูรณพันธุ์ศรี : กรรมการการเลือกตั้ง
• จิตติ ติงศภัทิย์, ศาสตราจารย์ : คณบดีคณะนิติศาสตร์, ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, องคมนตรี
• จุมพต สายสุนทร, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• เจษฎ์ โทณวณิก, รองศาสตราจารย์ : นักกฎหมายอิสระ, อาจารย์พิเศษทางกฎหมาย
• จำรัส เขมะจารุ,ศาสตราจารย์พิเศษ : ศิษย์เก่าธรรมศาสตรบัณฑิต, ประธานศาลฎีกา, องคมนตรี
• จารุวัฒน์ เชี่ยวอร่าม นักร้อง

ช

• ชนกันต์ รัตนอุดม นักร้อง

• ชวน หลีกภัย : หัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์, นายกรัฐมนตรี, ประธานสภาผู้แทนราษฎร
• ชาญชัย ลิขิตจิตถะ : ประธานศาลฎีกา, รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม, องคมนตรี
• ชำนาญ เพ็ญชาติ : ผู้บริหาร ธนาคารสหธนาคาร จำกัด
• ชัยสิทธิ์ ตราชูธรรม : ศาสตราจารย์พิเศษ ประธานกรรมคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน
• ชาญเชาวน์ ไชยานุกิจ: ปลัดกระทรวงยุติธรรม

ถ

• ถนอม ส่งเสริม, ดร. : สมาชิกวุฒิสภา

ท

• ทวีลาภ ฤทธาภิรมย์ : กรรมการธนาคารกรุงเทพ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลเครดิต

ธ

• ธะนิต พิศาลบุตร : กรรมการผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การ จำกัด
• ธานินทร์ กรัยวิเชียร, ศาสตราจารย์ : ศิษย์เก่าธรรมศาสตรบัณฑิต, อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ผู้พิพากษาหัวหน้าคณะในศาลฎีกา, นายกรัฐมนตรี, องคมนตรี

น

• นิติศาสตร์ไพศาลย์ (วัน จามรมาน), ศาสตราจารย์ พระยา : คณบดีคณะนิติศาสตร์, ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ : นักเขียนรางวัลซีไรต์, สมาชิกวุฒิสภา
• นเรศร์ เกษะประกร,รองศาสตราจารย์ : คณบดีคณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, อดีตคณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ

ด

• ดาราพร ถิระวัฒน์ : ศาสาตรจารย์ ดร. : กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลเครดิต กระทรวงการคลัง อาจารย์อาวุโส คณะนิติศาสตร์ปรีดี พนมยงค์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์

บ

• บรรเจิด สิงคะเนติ, รองศาสตราจารย์ : รองศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ

ป

• ปัณฑพล ประสารราชกิจ : อดีตอาจารย์ผู้ช่วย คณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ และนักร้องนำวงค็อกเทล
• ประมาณ ชันซื่อ : ประธานศาลฎีกา
• ประสิทธิ์ เอกบุตร, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• ประเสริฐ นาสกุล : ประธานศาลรัฐธรรมนูญ
• ประสพสุข บุญเดช, ศาสตราจารย์พิเศษ : อดีตอาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ประธานศาลอุทธรณ์, ประธานวุฒิสภา
• ประภาศน์ อวยชัย, ศาสตราจารย์ : อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ , ราชบัณฑิตสาขานิติศาสตร์ สำนักวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง, รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม
• ปริญญา เทวานฤมิตรกุล, ผู้ช่วยศาสตราจารย์ : รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, อดีตเลขาธิการสมาพันธ์นิสิต นักศึกษาแห่งประเทศไทยสมัยพฤษภาทมิฬ
• ปรีดี เกษมทรัพย์, ศาสตราจารย์ : อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณบดีคณะนิติศาสตร์, ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• ปัญญา ถนอมรอด : ประธานศาลฎีกา, นักกฎหมายดีเด่นรางวัลสัญญา ธรรมศักดิ์
• ปาล พนมยงค์ : ผู้ต้องหาในคดีกบฏสันติภาพ, บุตรชายคนแรกของนายปรีดี พนมยงค์
• ปิยบุตร แสงกนกกุล, รองศาสตราจารย์ ดร.: อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• เปี่ยมชล ดำรงค์สุนทรขัย : นักร้อง, นักแสดง

ผ

• ไผทชิต เอกจริยกร, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ราชบัณฑิต สาขานิติศาสตร์ สำนักธรรมศาสตร์และการเมือง สำนักงานราชบัณฑิตยสภา , คณะกรรมการกฤษฎีกา (ประเทศไทย)

พ

• พล ตัณฑเสถียร : นักแสดง, เชฟ
• พลเอกหญิง สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา
• พระนาย สุวรรณรัฐ,นายกองเอก : ปลัดกระทรวงมหาดไทย,อดีต ผอ ศอบต
• พันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร, รองศาสตราจารย์ : รองศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ผู้เชี่ยวชาญด้านคนชายขอบ
• พิชญา เชาวลิต : นักแสดง, ยูทูบเบอร์
• พีระพันธุ์ สาลีรัฐวิภาค : รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม
• พีรพล ตริยะเกษม : นายกองค์การนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในสมัยเหตุการณ์ 14 ตุลา
• เพรียวพันธ์ ดามาพงศ์ : พลตำรวจเอก ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ คณะกรรมการสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน
• ไพโรจน์ กัมพูศิริ, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• ไพโรจน์ วายุภาพ, ศาสตราจารย์พิเศษ ประธานศาลฎีกา
• ไพศิษฐ์ พิพัฒนกุล, ศาสตราจารย์ : คณบดีคณะนิติศาสตร์, ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ม

• มารุต บุนนาค, ศาสตราจารย์ : ประธานสภาผู้แทนราษฎร

ร

• รังสรรค์ แสงสุข, ศาสตราจารย์ : ภาคีสมาชิกราชบัณฑิตสาขานิติศาสตร์ สำนักธรรมศาสตร์และการเมือง, อธิการบดีมหาวิทยาลัยรามคำแหง
• รุจนา อุทัยวรรณ์ : ผู้เข้าร่วมแข่งขันในรายการทรูอะคาเดมีแฟนเทเชีย (ลูกตาล เอเอฟสอง), นักร้อง, นักแสดง

ล

• ลิขิต ธีรเวคิน, ศาสตราจารย์ : ราชบัณฑิตสาขารัฐศาสตร์ สำนักวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง, นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ, คณบดีคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย

ว

• วรเจตน์ ภาคีรัตน์, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• วรรณชัย บุญบำรุง, ศาสตราจารย์พิเศษ : สมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติ
• วสันต์ สร้อยพิสุทธิ์ : ประธานศาลรัฐธรรมนูญ
• วัลลภ พลอยทับทิม : ปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์
• วาสนา เพิ่มลาภ, พลตำรวจเอก : ประธานกรรมการการเลือกตั้ง
• วิบูลพงศ์ พูนประสิทธิ์, ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.: อดีตนายกสมาคมอเมริกาศึกษาในประเทศไทย
• วิษณุ เครืองาม, ศาสตราจารย์ ดร.: รองนายกรัฐมนตรี, เลขาธิการคณะรัฐมนตรี, ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ภาคีสมาชิกราชบัณฑิตสาขานิติศาสตร์ สำนักธรรมศาสตร์และการเมือง
• วิริยะ นามศิริพงศ์พันธุ์, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, อดีตประธานสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย, สมาชิกสภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, อดีตสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
• วีระกานต์ มุสิกพงศ์ : รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย , นักการเมือง
• วิศิษฏ์ วิศิษฏ์สรอรรถ, ศาสตราจารย์พิเศษ : ศาสตราจารย์พิเศษประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปลัดกระทรวงยุติธรรม ในรัฐบาลประยุทธ์ จันทร์โอชา

ศ

• ศักดา โมกขมรรคกุล : ประธานศาลฎีกา ,องคมนตรี
• ศุภชัย ภู่งาม, ประธานศาลฎีกา, องคมนตรี
• ศุภลักษณ์ พินิจภูวดล , ศาสตราจารย์ ดร. : กรรมการสภาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ศาสตราจารย์ คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ส

• สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล, ศาสตราจารย์ ดร. : ประธานกรรมการในคณะกรรมการบริหารสถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย
• สดศรี สัตยธรรม : กรรมการการเลือกตั้ง
• สนอง ตู้จินดา : ผู้บริหารธนาคารไทยทนุ จำกัด
• สมคิด เลิศไพฑูรย์, ศาสตราจารย์ : ประธานที่ประชุมอธิการบดีแห่งประเทศไทย (ทปอ.), อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ , คณบดีคณะนิติศาสตร์, เลขานุการคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับพุทธศักราช 2550
• สมชาย ปรีชาศิลปกุล, รองศาสตราจารย์ : คณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, นักวิชาการประจำมหาวิทยาลัยเที่ยงคืน, นักกฎหมายด้านสังคมศาสตร์
• สมชาย วงศ์สวัสดิ์ : รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ, ปลัดกระทรวงยุติธรรม, ปลัดกระทรวงแรงงาน, นายกรัฐมนตรี
• สมยศ เชื้อไทย, รองศาสตราจารย์ : คณบดีคณะนิติศาสตร์, รองศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, คณะกรรมการกฤษฎีกา
• สมัคร สุนทรเวช : หัวหน้า พรรคพลังประชาชน, นายกรัฐมนตรี ,รัฐมนตรีว่าการกระทรวงหลายกระทรวง, ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร
• สหสมภพ ศรีสมวงศ์ : ผู้จัดการนักมวยรางวัลชนะเลิศระดับโลกหลายคน
• สอง วัชรศรีโรจน์ : นักกิจกรรม, ผู้ลงทุนในตลาดหุ้น
• สัก กอแสงเรือง : กรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ, อดีตนายกสภาทนายความ, อดีตเลขาธิการเนติบัณฑิตยสภา, สมาชิกวุฒิสภา
• สันติ ทักราล : ประธานศาลฎีกา, องคมนตรี
• สัญญา ธรรมศักดิ์, ศาสตราจารย์ : คณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, นายกรัฐมนตรี, ประธานองคมนตรี
• สุรพล นิติไกรพจน์, ศาสตราจารย์ : อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ, คณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• สุดเขต จึงเจริญ, นักร้องนำวง ซีซันไฟฟ์
• เสาวนีย์ อัศวโรจน์, ศาสตราจารย์ : ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ, กรรมการตรวจสอบการกระทำที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่รัฐ
• โสภณ รัตนากร, ศาสตราจารย์พิเศษ : อาจารย์พิเศษ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ประธานศาลฎีกาคนที่26, ปลัดกระทรวงยุติกรรม, กรรมการกฤษฎีกา

ห

• หัสวุฒิ วิฑิตวิริยกุล, ผู้ช่วยศาสตราจารย์ : อดีตประธานศาลปกครองสูงสุด
• หยุด แสงอุทัย, ศาสตราจารย์พิเศษ : อดีตเลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา

อ

• อรรถการีย์นิพนธ์ (สิทธิ จุณณานนท์), ศาสตราจารย์ พระยา : คณบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• อรรถนิติ ดิษฐอำนาจ, ศาสตราจารย์พิเศษ : ประธานศาลฎีกา, องคมนตรี
• อำนาจ วงศ์บัณฑิต, ศาสตราจารย์ : อนุญาโตตุลาการ กรุงเฮก
• อักขราทร จุฬารัตน, ศาสตราจารย์พิเศษ : ประธานศาลปกครองสูงสุด, อดีตเลขาธิการคณะกรรมการกฤษฎีกา, นักกฎหมายดีเด่นรางวัลสัญญา ธรรมศักดิ์
• อิศริยา สายสนั่น : พิธีกร, นักแสดง
• อุดม รัฐอมฤต, ศาสตราจารย์ : ศาสตราจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กรรมาธิการคณะกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญ
• อุดมศักดิ์ นิติมนตรี, ตุลาการศาลปกครองสูงสุด
• โอภาส อรุณินท์ : อัยการสูงสุด, ประธานกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติคนแรก
• อาทร สิขัณฑกนาค : รองอัยการสูงสุด

14°04′32″N 100°37′02″E / 14.07559°N 100.61722°E / 14.07559; 100.61722

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแผนที่
  • ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
  • ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย
• คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• ศูนย์นิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เก็บถาวร 2019-04-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ศูนย์ความเป็นเลิศด้านนโยบายสาธารณะและธรรมาภิบาล เยอรมัน-อุษาคเนย์ หรือ ศูนย์ CPG
• มูลนิธินิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เก็บถาวร 2019-06-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• สมาคมนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• ห้องสมุดสัญญา ธรรมศาสตร์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• กองทุนนิติธรรมพัฒน์ เพื่อการศึกษา คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เก็บถาวร 2019-04-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์^{[ลิงก์เสีย]}
• วารสารกฎหมายขนส่งและพาณิชยนาวี เก็บถาวร 2019-07-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน